Nhận thức rõ vai trò của lực dân quân tự vệ (DQTV) những năm qua, tỉnh ta thường xuyên quan tâm xây dựng lực lượng DQTV phù hợp với đặc điểm, điều kiện cụ thể của tỉnh. Nhờ vậy, lực lượng DQTV ngày càng bảo đảm về số lượng cũng như chất lượng, góp phần giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương.

Lực lượng DQTV cụm xã Chiềng Ly, Phổng Lăng và thị trấn Thuận Châu (Thuận Châu) luyện tập bắn đạn thật.

Để xây dựng lực lượng DQTV vững mạnh, góp phần củng cố, tăng cường quốc phòng, giữ vững an ninh chính trị, đặc biệt là khi Luật DQTV ban hành năm 2009, hằng năm, tỉnh ta đã ban hành các chỉ thị về công tác quốc phòng quân sự địa phương, công tác DQTV để chỉ đạo các địa phương tổ chức thực hiện; lãnh đạo, chỉ đạo cơ quan quân sự các cấp, chính quyền địa phương thực hiện đồng bộ các biện pháp tổ chức xây dựng, huấn luyện, đảm bảo chế độ, chính sách đối với lực lượng DQTV. Trong đó, tập trung xây dựng lực lượng DQTV gắn với xây dựng cơ sở chính trị vững mạnh, xây dựng khu vực phòng thủ tỉnh. Thường xuyên củng cố, kiện toàn ban CHQS, nhất là ở xã, phường, thị trấn và doanh nghiệp, gắn với xây dựng đội ngũ cán bộ DQTV chuyên trách, bán chuyên trách ở cơ sở, đảm bảo đủ số lượng, chất lượng tốt. Với phương châm: “Củng cố tới đâu, huấn luyện tới đó”, năm qua, toàn tỉnh đã củng cố được 457 cơ sở DQTV với quân số chiếm 2,02% so với tổng dân số trong toàn tỉnh. Hoàn chỉnh hồ sơ miễn nhiệm, bổ nhiệm cho các đồng chí cán bộ Ban CHQS cơ quan, tổ chức trực thuộc tỉnh và huyện theo đề nghị của cơ sở...

Trong tổ chức, xây dựng lực lượng DQTV, Bộ CHQS tỉnh luôn chú trọng công tác tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ cho lực lượng DQTV, việc tuyển chọn vào lực lượng được tiến hành chặt chẽ, trên cơ sở những công dân có lý lịch rõ ràng, phẩm chất đạo đức tốt, có văn hoá, sức khoẻ... DQTV đã phát huy dân chủ ở cơ sở, dựa vào dân để phát hiện kịp thời và kiên quyết loại những người không đủ tiêu chuẩn, không bảo đảm độ tin cậy về chính trị ra khỏi lực lượng. Cùng với đó, chất lượng huấn luyện luôn được quan tâm, chú trọng, Bộ CHQS tỉnh chỉ đạo chặt chẽ công tác tập huấn cán bộ DQTV với các đối tượng theo phân cấp, như: Chỉ huy trưởng Ban CHQS xã, phường, thị trấn, Ban CHQS cơ quan, tổ chức... Thực hiện phương châm huấn luyện “Cơ bản, thiết thực, chất lượng”, các huyện, thành phố trước khi bước vào huấn luyện đều tích cực đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp huấn luyện sát với đặc điểm, địa bàn, nhiệm vụ được giao, phù hợp với trình độ, nhận thức và tổ chức biên chế, trang bị hiện có theo hướng phân cấp, có sự giúp đỡ của cơ quan quân sự cấp trên... Năm 2017, toàn tỉnh mở 74 tập huấn cho cán bộ, chiến sĩ DQTV; mở lớp đào tạo trung cấp chuyên nghiệp ngành quân sự cơ sở cho 90 người; hoàn thành huấn luyện 100% cơ sở DQTV... Cùng với đó, hằng năm, Bộ CHQS tỉnh chỉ đạo Ban CHQS các huyện, thành phố, lực lượng DQTV tham gia luyện tập, diễn tập theo kế hoạch, mỗi năm 20% cấp xã, trong năm 2017, các cơ sở tổ chức 54 cuộc diễn tập chiến đấu phòng thủ, diễn tập ứng phó lụt bão - tìm kiếm cứu nạn, ứng phó cháy rừng - tìm kiếm cứu nạn và diễn tập cụm tác chiến biên phòng.

Bên cạnh đó, lực lượng DQTV đã tích cực tham gia công tác dân vận, xây dựng cơ sở chính trị, giúp dân phát triển sản xuất, phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai; thường xuyên tổ chức tuyên truyền, vận động cho nhân dân về đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước. Ngoài ra, DQTV còn phối hợp với các đoàn thể, tổ chức quần chúng ở cơ sở và lực lượng an ninh giải quyết kịp thời, hiệu quả mâu thuẫn trong nhân dân, như tranh chấp đất đai, di, dịch cư tự do... Chỉ tính trong năm qua, lực lượng DQTV đã phối hợp tổ chức gần 27 nghìn lượt tuần tra với sự tham gia của hơn 38 nghìn lượt cán bộ, chiến sĩ; huy động gần 500 cán bộ, chiến sỹ dân quân tham gia giúp dân khắc phục mưa bão, lũ quét; hơn 2.000 cán bộ, chiến sỹ dân quân tham gia chữa cháy rừng... Với những việc làm cụ thể, lực lượng DQTV của tỉnh luôn hoàn thành tốt chức năng, nhiệm vụ, thực sự là lực lượng quan trọng trong thực hiện công tác quân sự, quốc phòng địa phương.

Kế thừa và phát huy truyền thống 83 năm xây dựng và trưởng thành, lực lượng DQTV Sơn La ra sức luyện tập, đề cao cảnh giác, sẵn sàng đập tan mọi âm mưu thủ đoạn chống phá trong chiến lược “diễn biến hòa bình” bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch, cùng với lực lượng vũ trang giữ vững ổn định an ninh chính trị trên địa bàn, góp phần đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng -  an ninh của địa phương. Qua đó, thắt chặt thêm mối quan hệ quân - dân và góp phần nâng cao năng lực tác chiến, khẳng định vai trò, vị trí của lực lượng DQTV trong tình hình mới.