Thực hiện quyền yêu cầu trong hoạt động tố tụng, Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh đã chỉ đạo Viện kiểm sát nhân dân hai cấp quán triệt các chỉ thị của ngành về “Tăng cường các biện pháp phòng, chống oan, sai; nâng cao trách nhiệm trong giải quyết bồi thường thiệt hại cho bị can bị oan trong hoạt động tố tụng hình sự” đảm bảo không bỏ lọt tội phạm và không làm oan người vô tội.

Đồng chí Phùng Mạnh Hùng, Viện trưởng Viện KSND tỉnh, cho biết: Quyền yêu cầu là một trong những quyền năng pháp lý của Viện KSND, thông qua việc thực hiện quyền yêu cầu trong công tác kiểm sát giải quyết các vụ án hình sự đã nâng cao nhận thức cho kiểm sát viên về chủ trương thực hành quyền công tố trong hoạt động điều tra; gắn công tố với hoạt động điều tra, để kiểm sát viên hiểu rõ về ý nghĩa, tầm quan trọng của việc thu thập, kiểm tra, đánh giá và sử dụng chứng cứ trong giải quyết vụ án. Trên cơ sở đó ban hành yêu cầu điều tra, xác định việc ban hành yêu cầu điều tra là nhiệm vụ bắt buộc trong quá trình kiểm sát điều tra các vụ án hình sự bắt đầu từ giai đoạn giải quyết nguồn tin về tội phạm.

Từ năm 2019 đến nay, Viện KSND tỉnh đã ban hành 1 yêu cầu phục hồi điều tra vụ án hình sự; 11 yêu cầu ra quyết định khởi tố vụ án hình sự; 11 yêu cầu ra quyết định bổ sung quyết định khởi tố vụ án hình sự; 12 yêu cầu ra quyết định bổ sung quyết định khởi tố bị can; 2 yêu cầu ra quyết định khởi tố bị can; ban hành quyết định hủy bỏ 1 quyết định khởi tố bổ sung vụ án và 2 quyết định khởi tố bổ sung bị can về tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy; 1 quyết định hủy bỏ quyết định tách vụ án hình sự, 100% vụ án có bản yêu cầu điều tra.

Ông Ngô Xuân Vĩnh, Trưởng Phòng 1, Viện KSND tỉnh, chia sẻ: Thực hiện quyền yêu cầu, kiểm sát viên được phân công thụ lý giải quyết, lãnh đạo đơn vị phải nắm chắc nội dung vụ việc, vụ án, nắm vững quy định của pháp luật, dấu hiệu định tội danh theo quy định của Bộ luật Hình sự, căn cứ khởi tố, không khởi tố vụ án hình sự theo quy định để xác định có hay không sự việc phạm tội xảy ra. Khi xác định có dấu hiệu tội phạm, kiểm sát viên kịp thời trao đổi với điều tra viên và báo cáo lãnh đạo đơn vị và lãnh đạo Viện trao đổi đánh giá chứng cứ thống nhất việc khởi tố tiến hành điều tra theo quy định của pháp luật.

Các yêu cầu, quyết định của Viện KSND đã được cơ quan điều tra chấp hành và thực hiện khởi tố, điều tra theo đúng quy định pháp luật, không để xảy ra oan, sai và bỏ lọt tội phạm. Việc thực hiện quyền yêu cầu trên đã thể hiện rõ vai trò, chức năng thực hành quyền công tố trong giải quyết nguồn tin về tội phạm và giải quyết vụ án hình sự của Viện KSND, đảm bảo việc khởi tố, điều tra vụ án có căn cứ, đúng quy định; nâng cao chất lượng hiệu quả của việc giải quyết vụ án được khách quan, toàn diện. Đồng thời, tăng cường mối quan hệ phối hợp giữa Cơ quan điều tra với Viện KSND cùng cấp trong hoạt động điều tra và kiểm sát điều tra vụ án hình sự.

Điển hình như vụ án liên quan đến ma túy xảy ra ở huyện Mộc Châu vào tháng 10/2020, các đối tượng: Đỗ Thị Giang, Dương Ngô Khải, Lê Trí Tuấn thỏa thuận cùng nhau lên huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La tìm mua ma túy về bán kiếm lời và bị lực lượng Công an bắt giữ.

Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an tỉnh ra quyết định khởi tố bổ sung quyết định khởi tố vụ án, quyết định khởi tố bổ sung quyết định khởi tố bị can đối với 2 vụ, 3 bị can về tội tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy và chứa chấp sử dụng trái phép chất ma túy. Trong quá trình kiểm sát điều tra, đã yêu cầu cơ quan điều tra bổ sung điều tra, kịp thời phát hiện được những sai sót, vi phạm trong quá trình điều tra. Sau khi nghiên cứu tài liệu, chứng cứ, Phòng 1, Viện KSND tỉnh nhận thấy các quyết định nêu trên không có căn cứ. Do vậy, đã báo cáo lãnh đạo Viện ra quyết định hủy bỏ quyết định khởi tố bổ sung vụ án, hủy bỏ quyết định khởi tố bổ sung quyết định khởi tố bị can 2 vụ, 3 bị can. Các quyết định được cơ quan điều tra chấp nhận.

Thông qua thực hiện quyền yêu cầu đã nêu cao vị trí, vai trò của ngành kiểm sát trong công tác đấu tranh phòng và chống tội phạm, đảm bảo sự công bằng của xã hội, nâng cao hơn nữa chất lượng công tác kiểm sát giải quyết các vụ án hình sự, góp phần tích cực và có hiệu quả vào việc thực hiện chức năng nhiệm vụ của ngành KSND Sơn La.