Năm 2017, xã Nặm Păm (Mường La) là một trong những địa phương chịu thiệt hại nặng nề bởi thiên tai. Trận lũ lịch sử đã cuốn trôi hàng chục ha hoa màu, làm hư hỏng hàng trăm nhà ở, ước tổng thiệt hại trên 25 tỷ đồng. Cùng với sự quan tâm kịp thời của cấp ủy, chính quyền địa phương, sự chung tay của cộng đồng, công tác khắc phục được tập trung triển khai, giúp bà con vùng lũ ổn định đời sống, đón xuân Mậu Tuất trong ấp áp tình người.

Bố trí nhà ở cho các hộ dân tại điểm tái định cư bản Huổi Hốc.

Trở lại Nặm Păm vào những ngày cuối tháng chạp, những tia nắng xua đi cái hanh hao, lạnh lẽo của mùa đông. Đồi núi tươi tỉnh lại bởi màu xanh của cây, lá, những mầm non tươi khẽ cựa mình vươn lên dưới lớp đá sỏi còn ngổn ngang. Đầu xã những ngôi nhà lắp ghép được dựng lên. Trong những nhà lớp học tiếng cười, nói ríu rít của trẻ em làm không khí ngày xuân thêm rộn ràng.

Cảm nhận cuộc sống mới dần ổn định, nhộn nhịp. Không còn hộ ở nhà lán tạm, một số hộ kinh doanh hàng hóa dịch vụ đã trở lại phục vụ nhu cầu thiết yếu người dân. Tiếp chúng tôi trong căn nhà lắp ghép khá đầy đủ các vật dụng cần thiết, thóc gạo được chất đầy nhà, ông Quàng Văn Khoa, bản Hua Nậm vui vẻ cho biết: Sau lũ, điều chúng tôi quan tâm nhất là lo đói, rét. Nhưng nhờ tiếp nhận hàng hóa ủng hộ của các tổ chức, cá nhân; hàng tháng, huyện hỗ trợ mỗi nhân khẩu 15kg gạo nên không lo thiếu lương thực. Các vật dụng thiết yếu như: giường, chiếu, đệm, chăn, màn, quần áo đều được hỗ trợ. Gia đình đã dần ổn định đời sống và bắt tay vào sản xuất. Cùng với việc làm thêm chuồng, trại, tuân thủ các hướng dẫn kỹ thuật của cán bộ khuyến nông, thực hiện tiêm phòng đầy đủ, chăm sóc tốt đàn gia súc, gia cầm được hỗ trợ. 

Trên đường vào trung tâm xã bắt gặp những máy xúc, máy ủi vẫn đang khẩn trương tập trung thi công, ô tô tải tấp nập ra vào. Tại điểm tái định cư bản Bau, việc thi công nhà lắp ghép được diễn ra khẩn trương, 100% các hộ có nhà bị cuốn trôi đã được bố trí nhà ở. Ghé thăm gia đình ông Cà Văn Triển, một trong những hộ chuyển đến điểm tái định cư đầu tiên tại bản, trong căn nhà lắp ghép tuy chưa khang trang, nhưng kín gió ấm cúng, ông Triển bùi ngùi kể lại: Lũ qua, nhà lâm vào cảnh trắng tay, mấy đứa con không còn manh áo, cuốn vở để tới trường. Nhưng với sự giúp sức của Nhà nước, cấp ủy, chính quyền, chúng tôi đã có nhà ở, không còn lo nắng mưa. Gạo, quần áo được đồng bào cả nước chia sẻ, không còn đói, rét. Hiện nay, cùng với số tiền các tổ chức, cá nhân hỗ trợ, gia đình vay thêm vốn Ngân hàng CSXH huyện 25 triệu đồng, đầu tư 60 triệu đồng mở thêm gian nhà lắp ghép, buôn bán hàng tạp hóa nhỏ lẻ vừa phục vụ người dân địa phương vừa có thêm thu nhập. Bên cạnh đó, gia đình chăm sóc tốt hơn 50 cây bưởi da xanh được hỗ trợ, cây phát triển tốt, tỷ lệ sống cao.

Được biết, để hộ nào cũng có đất sản xuất, bà con bản Bau đã đồng tình, nhất trí cao với chủ trương góp đất, chia lại đất sản xuất cho các hộ bị cuốn trôi hết hoa màu. Từ được hỗ trợ cây giống, phân bón, toàn bản đã góp 35 ha đất để trồng bưởi da xanh và chia đều theo số nhân khẩu. Sau 4 tháng xuống giống, cây trồng đã bén rễ, lộc non đâm chồi, tỷ lệ sống đạt trên 90%. Trưởng bản Bâu, Cà Văn Loan, chia sẻ: Tiếp nhận cây giống, phân bón được hỗ trợ, bà con trong bản đã đóng góp ngày công lao động để vận chuyển cây giống, trồng cây dưới sự hướng dẫn của cán bộ khuyến nông. Nhờ chăm sóc đúng kỹ thuật, cây sinh trưởng và phát triển tốt.

Sau lũ, Trường Tiểu học Nặm Păm bị xóa sổ, Trường Mầm non và Trường THCS xã Nặm Păm bị thiệt hại nặng nề. Do vậy, bên cạnh công tác ổn định dân cư, hỗ trợ sản xuất, việc chăm lo cho công tác giáo dục được quan tâm, đã có hàng chục điểm trường lắp ghép được xây dựng bảo đảm dạy và học cho hàng trăm học sinh bán trú. Học sinh bán trú của Trường tiểu học và Trường THCS xã Nặm Păm được ở tại dãy nhà cấp 4 và dãy nhà lắp ghép do Bộ Công an hỗ trợ, với 10 phòng ở, các phòng đều được trang bị đầy đủ vật dụng cơ bản như: giường, chăn, màn, các hoạt động của học sinh đã dần đi vào nền nếp. Em Vàng Thị Nu, học sinh lớp 5A2, Trường Tiểu học Nặm Păm, chia sẻ: Do trường bị cuốn trôi nên chúng em được bố trí học tập và ở bán trú cùng với các anh chị cấp THCS, có nơi ăn, chốn nghỉ, được học tập trong nhà lắp ghép sạch sẽ, em rất vui, yên tâm học tập thật tốt.

Hiện nay, để giúp bà con ổn định đời sống, huyện đã bố trí 6 điểm tái định cư, thi công xây dựng nhà lắp ghép, ưu tiên giao nhà cho các hộ có nhà bị cuốn trôi hoàn toàn và có người thân bị thiệt mạng. Trạm y tế xã được nhanh chóng dựng lại bằng nhà lắp ghép, đảm bảo công tác chăm sóc sức khỏe cho nhân dân trên địa bàn. Ngoài ra, các công trình công cộng như hệ thống điện, công trình nước sạch cũng được khẩn trương thi công tại các điểm tái định cư. Đồng chí Quàng Văn Loa, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Nặm Păm, cho biết: Cùng với sự vào cuộc của cấp ủy, chính quyền địa phương, xã nhận được sự ủng hộ của các tập thể, cá nhân hảo tâm trong và ngoài nước, công tác khắc phục hậu quả mưa lũ được triển khai nhanh chóng. Bên cạnh đó, bà con còn hiến hàng chục ha đất để xây dựng các công trình công cộng. Với mục tiêu không có hộ nào đói, rét, chuẩn bị đón Tết Nguyên đán 2018 huyện đã có phương án hỗ trợ một năm lương thực, thực phẩm cùng với các vật dụng thiết yếu cho bà con vùng lũ. Đồng thời, bố trí tái định cư cho 100% các hộ có nhà bị cuốn trôi, tạo động lực giúp các hộ phát triển sản xuất, ổn định đời sống sau lũ.

Đêm đến, Nặm Păm yên bình đến lạ, những ánh điện hắt qua khe cửa như những ánh sao lấp lánh trong đêm. Thời khắc giao thừa đến gần, các gia đình quây quần bên mâm cơm với đủ đầy xôi, thịt, bánh chưng xanh. Bước sang xuân mới, dẫu còn đó những khó khăn, nhưng Nặm Păm vẫn tiếp tục vươn mình mạnh mẽ với niềm tin về một năm mới yên vui và phát triển.