Do ảnh hưởng của bão lũ năm 2017, nhiều diện tích ruộng và công trình thủy lợi trên địa bàn huyện Mường La bị hư hỏng. Song, với sự quan tâm, đầu tư của Nhà nước, đến nay đã có thêm nhiều công trình thủy lợi được xây mới hoặc được sửa chữa, nâng cấp, đưa vào sử dụng, đảm bảo điều hòa, phân phối nước phục vụ sản xuất và thâm canh tăng vụ cho người dân.

Bà con bản Nà Tòng, thị trấn Ít Ong (Mường La) ra quân nạo vét, khơi thông mương dẫn nước.

Ông Vũ Đình Tùng, Trưởng Chi nhánh Công ty TNHH MTV Quản lý, khai thác công trình thủy lợi Sơn La tại Mường La thống kê: Từ đầu năm 2018 đến nay, Chi nhánh đã nhận bàn giao, đưa vào sử dụng thêm 9 công trình thủy lợi tại các bản Giàn, Nà Nong (xã Mường Bú); Nong, Lâm (xã Chiềng San); Ỏ (xã Hua Trai); Nà Bó, Mường Chiến (xã Ngọc Chiến); Nà Lốc (thị trấn Ít Ong) và cụm công trình thủy lợi Nong Bông, Nong Hoi trên, Nong Hoi dưới (xã Chiềng Ân). Như vậy, Mường La hiện có 82 đập, 147 phai tạm, 18 phai rọ thép, trên 114 km kênh mương đã được kiên cố hoá, 255 m cầu máng. Để đảm bảo nước phục vụ sản xuất, Chi nhánh chủ động phối hợp với UBND các xã, thị trấn và tổ thủy lợi cơ sở rà soát, đánh giá hiện trạng các công trình thủy lợi, ký kết hợp đồng thỏa thuận quản lý, khai thác và bảo vệ công trình thủy lợi. Năm nay, chúng tôi ký kết cung cấp và sử dụng dịch vụ với 208 tổ thủy lợi của 16 xã, thị trấn, tổng diện tích hơn 2.772 ha (trên 2.500 ha lúa 2 vụ, 126 ha thủy sản, tưới ẩm 146 ha).

Bên cạnh đó, Chi nhánh phối hợp với các xã, thị trấn thực hiện tốt phong trào toàn dân ra quân làm thủy lợi đầu xuân, nạo vét 77,6 km kênh mương, với 763 m3 bùn đất; sửa chữa 11 phai tạm... trị giá trên 1,2 tỷ đồng. Trong tháng 3 vừa qua, Chi nhánh phối hợp với đoàn khảo sát của Công ty TNHH MTV Quản lý, khai thác công trình thuỷ lợi tỉnh khảo sát và lập phương án thiết kế một số hạng mục công trình cần nâng cấp, sửa chữa tại xã Chiềng Hoa; rà soát, thống kê diện tích lúa có khả năng bị hạn giữa vụ, tập trung ở Mường Bú, Pi Toong, Chiềng Hoa, Mường Chùm, Nặm Păm (dự kiến 85,7 ha); hướng dẫn các tổ thủy lợi cơ sở đóng, mở cống đúng quy định, đảm bảo tiết kiệm và cung cấp đầy đủ nước tưới cho diện tích lúa đã cấy.

Trao đổi với chúng tôi về công tác bảo đảm nước tưới phục vụ sản xuất năm 2019, ông Nguyễn Văn Tâm, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Mường La thông tin: Ngay khi kết thúc vụ mùa 2018, Phòng đã phối hợp với Chi nhánh Công ty TNHH MTV Quản lý, khai thác công trình thuỷ lợi Sơn La tại Mường La, các xã, thị trấn và các tổ thủy lợi cơ sở kiểm tra, rà soát, thống kê các công trình thủy lợi bị xuống cấp, hư hỏng để duy tu, sửa chữa, bảo dưỡng. Đồng thời, xây dựng kế hoạch hỗ trợ các hộ khôi phục diện tích đất bị lũ cuốn trôi, huy động các doanh nghiệp, đơn vị đứng chân trên địa bàn có phương tiện máy xúc, máy ủi, giúp đỡ người dân xã Nặm Păm và thị trấn Ít Ong khôi phục 30/60 ha ruộng đưa vào sản xuất vụ xuân này. Đối với diện tích ruộng mới khôi phục, các xã huy động nông dân khơi thông, nạo vét đoạn kênh mương bị sạt lở, vùi lấp; tự làm phai tạm từ tre nứa, rọ đá dâng nước từ các khe suối vào ruộng. Đến nay, toàn huyện đã gieo cấy 850 ha lúa xuân, tăng 2,4% so với cùng kỳ năm 2018. Đối với những diện tích ruộng chưa kịp khôi phục, chúng tôi tuyên truyền, hướng dẫn các hộ chuyển sang trồng giống bí cô tiên và các loại cây màu khác.

Công trình thủy lợi Nà Bó, xã Ngọc Chiến (Mường La).

Tuy nhiên, Mường La hiện còn nhiều công trình thủy lợi đã xuống cấp, không đảm bảo năng lực tưới tiêu theo thiết kế; một số trạm bơm đã xuống cấp, thiết bị lạc hậu, không đảm bảo tiêu thoát khi mưa lớn; trên 240 km kênh mương chưa được kiên cố hóa; hệ thống công trình thủy lợi chủ yếu cung cấp nước cho cây lúa, còn phần lớn các cây trồng trên cạn, cây trên đồi chưa được tưới, những diện tích được áp dụng các giải pháp tưới tiết kiệm nước còn hạn chế...

Để các công trình thủy lợi phát huy hiệu quả, Chi nhánh Công ty TNHH MTV Quản lý, khai thác công trình thủy lợi Sơn La tại Mường La tiếp tục phối hợp với các xã, thị trấn, các bản, tổ thủy lợi cơ sở điều hòa, phân phối nước có hiệu quả, tiết kiệm, đáp ứng yêu cầu phục vụ sản xuất, đảm bảo an toàn công trình, hạn chế ngập úng, hạn hán và thiệt hại do thiên tai gây ra ở mức thấp nhất. Đồng thời, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao ý thức và trách nhiệm của người dân trong việc sử dụng, khai thác và bảo vệ công trình thủy lợi, nhất là xã hội hóa công tác duy tu, bảo dưỡng hệ thống thủy lợi; lập kế hoạch duy tu, bảo dưỡng, sửa chữa định kỳ, đảm bảo cấp đủ nước tưới phục vụ sản xuất năm 2019.