Với lợi thế về khí hậu, đất đai cùng với chính sách hỗ trợ cải tạo vườn tạp và trồng cây ăn quả theo Nghị quyết 28 của HĐND tỉnh, huyện Mường La đã đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ vào trồng, thâm canh để tạo ra các vùng sản xuất cây ăn quả tập trung có năng suất, chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu của thị trường.

Anh Nguyễn Đình Hướng, Giám đốc HTX Hưng Thịnh, xã Mường Bú kiểm tra chất lượng cây na Thái sau ghép mắt.

Tuy nhiên, việc tiêu thụ sản phẩm trên địa bàn hoàn toàn phụ thuộc vào tư thương, giá cả bấp bênh, thiếu ổn định, ảnh hưởng đến tâm lý người trồng. Những năm gần đây, huyện đã đẩy mạnh tuyên truyền, vận động và tạo điều kiện cho các hộ nông dân liên kết thành lập các hợp tác xã (HTX), mở rộng liên kết các HTX để cùng hỗ trợ nhau phát triển.

Hiện nay, huyện Mường La có 41 HTX đang hoạt động. Các HTX thành lập mới đều do những nông dân có cùng chí hướng làm ăn, mỗi người một nghề đã liên kết với nhau để giúp đỡ, hỗ trợ nhau về kinh nghiệm sản xuất, về nguồn vốn và đặc biệt là tạo đầu ra cho sản phẩm ổn định, tăng thu nhập... Thông qua hình thức kinh tế hợp tác, thông qua mối liên kết này đã hình thành các chuỗi sản phẩm đa dạng, phong phú. Sau khi liên kết, các HTX trên địa bàn đã phát huy được vai trò trợ giúp kinh tế hộ phát triển, trợ giúp chính quyền cấp xã hướng dẫn bố trí cơ cấu mùa vụ, cơ cấu giống; đẩy mạnh ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật, công nghệ mới trong trồng trọt và chăn nuôi. Tổng doanh thu của các HTX trên địa bàn năm 2017 đạt 11,3 tỷ đồng, thu nhập bình quân đạt trên 3 triệu đồng/lao động/tháng.

Đơn cử như HTX Hưng Thịnh, xã Mường Bú (Mường La) được thành lập tháng 11/2014, với mục đích ban đầu là liên kết các hộ sản xuất để chủ động tiêu thụ sản phẩm cây ăn quả địa phương, với 7 thành viên. Đến nay, HTX có 12 thành viên, sản xuất và cung ứng nhiều mặt hàng nông sản đa dạng gồm các loại quả (táo, nhãn, xoài, bưởi), rau, củ, thịt gia súc, gia cầm... Hiện, HTX còn mở rộng kinh doanh VLXD, cơ khí, bách hóa tổng hợp, tạo việc làm thường xuyên cho từ 35-40 lao động địa phương. Ngoài ra, cuối năm 2017, HTX Hưng Thịnh liên kết với HTX nông nghiệp xanh 26-3 (Thành phố); HTX xây dựng và nông nghiệp Bảo Khánh (Mai Sơn); HTX Chanh leo Mộc Châu, HTX nấm thảo nguyên (Mộc Châu) và HTX nông nghiệp số Hà Nội thành lập Liên Hiệp HTX hàng nông sản an toàn Sơn La nhằm hỗ trợ tìm đầu ra cho sản phẩm, xây dựng thương hiệu, liên kết với các doanh nghiệp xuất khẩu, nhằm đưa nông sản địa phương xuất khẩu ra thị trường nước ngoài, đảm bảo việc bao tiêu sản phẩm và nâng cao thu nhập cho các thành viên của HTX. Năm 2017, tổng doanh thu của HTX đạt trên 4 tỷ đồng, thu nhập trung bình 4 triệu đồng/người/tháng. Anh Nguyễn Đình Hướng, Giám đốc HTX cho biết: Hiện nay, sản phẩm nông sản của HTX đang được tiêu thụ tại các quầy hàng rau, củ, quả an toàn trên địa bàn Thành phố. Ngoài ra, HTX còn cung cấp hàng nông sản cho một số tỉnh lân cận như: Hòa Bình, Điện Biên, Lai Châu, Lào Cai và một số đầu mối tại Hà Nội. Để tiếp tục nâng cao chất lượng, giá thành và xây dựng thương hiệu cho một số hàng nông sản đặc trưng của địa phương, HTX sẽ tiến hành thiết kế bao bì sản phẩm, bảo hộ thương hiệu cho sản phẩm táo Mường Bú và các loại hoa quả đặc trưng của địa phương.

Còn tại xã vùng cao Ngọc Chiến, đầu năm 2016, HTX Thành Công được thành lập với 7 thành viên với mong muốn hình thành một cánh đồng nông sản sạch cung cấp cho thị trường Hà Nội và những thành phố lớn trong nước. Anh Lò Văn Xiên, Giám đốc HTX cho biết: HTX đã có phương án phát triển diện tích vườn lên tới cả trăm ha. Đến nay, đã thực hiện 14 ha, gồm các sản phẩm như rau bắp cải, cải thảo, bí xanh, hành tây, cà chua, hoa... Tổng doanh thu hàng năm đạt 1,5 tỷ đồng, giải quyết việc làm ổn định cho trên 30 lao động địa phương với mức thu nhập bình quân trên 4 triệu đồng/người/tháng.

Liên kết để phát triển là hướng đi mà các hộ nông dân Mường La đã và đang lựa chọn. Qua liên kết, thành lập các HTX, liên hiệp HTX đã phát huy được vai trò trợ giúp kinh tế hộ phát triển, tăng thu nhập cho các thành viên và người lao động... Đồng thời, từ việc tạo mối liên kết, các sản phẩm của các HTX sẽ có cơ hội được giới thiệu, bày bán tại các cửa hàng, hệ thống siêu thị trong toàn quốc và tiến tới xuất khẩu, góp phần giúp cho sản phẩm của HTX được đến với thị trường rộng hơn, từ đó nâng cao giá trị sản phẩm của người nông dân...