Những năm gần đây, người dân xã Mường Bú (Mường La) chú ý mở rộng diện tích trồng cây chuối tây trên đất nương, đất vườn. Loại cây trồng này rất phù hợp khí hậu, thổ nhưỡng của địa phương, mang lại nguồn thu nhập khá ổn định cho nhiều hộ dân, góp phần giảm nghèo tại địa phương.

Sản phẩm chuối tây Mường Bú được nông dân bán cho thương lái.

Mường Bú hiện có trên 200 hộ trồng chuối tây, với gần 340 ha (304 ha đã cho thu hoạch), tập trung ở các bản: Đông Luông, Nà Xi, Pú Luông, Chón, Sang..., năng suất bình quân khoảng 20 tấn quả/ha, sản lượng trên 6.000 tấn quả/năm. Nhận thấy ưu điểm của cây chuối tây, người dân các bản đã tận dụng đất vườn tạp, đất đồi trồng ngô hiệu quả thấp, đất ven ao cá... trồng loại cây này. Thực tế cho thấy, trồng chuối tây cho giá trị kinh tế cao hơn hẳn so với trồng ngô, sắn. Đến Nà Xi, bản có diện tích trồng chuối tây lớn nhất trong xã, chúng tôi thấy bà con đang khẩn trương thu hoạch chuối trên nương, sau đó vận chuyển xuống ven đường để bán cho thương lái. Được biết, hộ nào trong bản cũng có từ 1 đến 3 ha chuối tây, nhiều hộ thu từ 100 - 150 triệu đồng/năm từ trồng chuối; nhờ vậy, tỷ lệ hộ nghèo của bản năm 2018 giảm xuống còn 5,4%. Anh Cà Văn San, một hộ dân bản Nà Xi kể, năm 2012, gia đình anh  mua giống chuối tây về trồng trên diện tích 3,5 ha của nhà, sau hơn 1 năm đã được thu hoạch quả. Bây giờ, tháng nào anh cũng thu hoạch 3 - 4 đợt, giá bán từ 5.000 - 6.500 đồng/kg chuối quả, thu về 18 - 20 triệu đồng. Riêng năm 2018, gia đình anh thu trên 250 triệu đồng từ vườn chuối.

Theo nhận định của bà con, chuối tây không kén đất và địa hình, lại ít bị sâu bệnh, chi phí đầu tư ban đầu không quá cao, sau 1 đến 2 năm đã có thể tách cây chuối con để nhân rộng diện tích, không phải chi phí mua cây giống. Cây chuối tây có thể cho thu hoạch liên tục từ 3 - 5 năm mà không phải trồng lại. Hằng năm, từ tháng 3 đến tháng 7 là thời điểm quả chuối cho chất lượng tốt nhất.

Ông Cà Văn Hồng, ở bản Búng Diễn, chuyên thu mua chuối tây của bà con trong xã cho hay đã kết nối với nhiều đầu mối tiêu thụ chuối tại các tỉnh: Nghệ An, Hà Tĩnh, Thanh Hóa, Hà Nội và một số thương lái người Trung Quốc. Mỗi ngày ông thu mua từ 8 - 10 tấn chuối quả, cứ 2 ngày thu gom được khoảng 15 - 20 tấn chuối quả. 3 năm trở lại đây, giá chuối ổn định, hiện giá mua chuối loại 1 từ 6.000-6.500 đồng/kg, loại 2 từ 5.000-5.500 đồng/kg.  

Tuy nhiên, người dân Mường Bú hiện đang trồng chuối tây theo kiểu tự phát; việc tiêu thụ sản phẩm phụ thuộc hoàn toàn vào thương lái, nên dễ dẫn đến tình trạng “được mùa mất giá” hoặc ngược lại. Vì vậy, rất mong các cấp, các ngành chức năng sớm có quy hoạch vùng trồng; lựa chọn và bổ sung thêm giống chuối mới năng suất cao hoặc thành lập tổ hợp tác, hợp tác xã thu mua, chế biến sản phẩm từ chuối tây, nhằm xây dựng thương hiệu chuối Mường Bú, góp phần nâng cao mức sống cho người trồng chuối.