Luật Năng lượng nguyên tử năm 2008 có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2009. Sau gần 15 năm thi hành, Luật Năng lượng nguyên tử đã tạo ra bước chuyển quan trọng trong nhận thức của các cấp, các ngành, cơ sở bức xạ, cơ sở hạt nhân và nhân dân về vai trò của ứng dụng năng lượng nguyên tử vì mục đích hòa bình trong phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, cũng như tầm quan trọng của việc đảm bảo an toàn, an ninh trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử.

Tổ chức, thực hiện Luật Năng lượng nguyên tử (NLNT) trên địa bàn tỉnh Sơn La, các cơ quan chuyên môn tập trung triển khai văn bản hướng dẫn thi hành; tuyên truyền rộng rãi, kịp thời, nghiêm túc tới tất cả các tổ chức, cá nhân có liên quan. Đồng thời, chú trọng phổ biến pháp luật cho các tổ chức, cá nhân, các cơ sở bức xạ thông qua các hội nghị, hội thảo, lớp tập huấn, khóa đào tạo, các cuộc thanh kiểm tra, qua đó, nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước về an toàn bức xạ hạt nhân. Các văn bản quy phạm pháp luật trong lĩnh vực NLNT được cập nhật, đăng tải đầy đủ trên trang thông tin điện tử của các sở, ban, ngành.

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có 1 đơn vị thực hiện dịch vụ về hỗ trợ ứng dụng NLNT là Trung tâm Kỹ thuật tiêu chuẩn đo lường chất lượng, đơn vị có đủ điều kiện hoạt động dịch vụ hỗ trợ ứng dụng NLNT, được Cục An toàn bức xạ và hạt nhân cấp giấy đăng ký hoạt động dịch vụ hỗ trợ ứng dụng NLNT; nhân viên hoạt động dịch vụ trong lĩnh vực NLNT được cấp chứng chỉ hành nghề và được tham gia các lớp đào tạo, tập huấn đúng chuyên môn, nghiệp vụ; được trang bị các thiết bị phù hợp và được hiệu chuẩn định kỳ đúng quy định.

Ngoài ra, toàn tỉnh có 53 cơ sở tiến hành công việc bức xạ; trong đó, 49 cơ sở tiến hành công việc bức xạ sử dụng thiết bị X-quang chẩn đoán y tế; 4 cơ sở sử dụng nguồn phóng xạ. Ngoài ra, có 91 nguồn phóng xạ và thiết bị bức xạ đang hoạt động; trong đó, 87 thiết bị X-quang chẩn đoán trong y tế, 4 nguồn phóng xạ. 100% các cơ sở bức xạ, đều được cấp giấy phép tiến hành công việc bức xạ theo quy định.

Đảm bảo Luật NLNT triển khai trên địa bàn nghiêm túc, hiệu quả, hằng năm, tỉnh chỉ đạo các ngành chức năng tổ chức thanh tra, kiểm tra về giấy phép tiến hành công việc bức xạ; người phụ trách an toàn bức xạ; thiết bị X-quang đã được kiểm định, giấy chứng nhận kiểm định của các thiết bị X-quang còn hiệu lực; phòng đặt thiết bị X-quang có đảm bảo an toàn bức xạ; kiểm tra thực tế độ lọt tia đảm bảo yêu cầu... Từ năm 2015 đến nay, đã thanh tra 111 cơ sở tiến hành công việc bức xạ sử dụng X-quang trong y tế, trong đó, phát hiện, xử phạt 8 đơn vị vi phạm, với số tiền 39 triệu đồng.

Việc thanh tra đã phát hiện, kịp thời chấn chỉnh tồn tại, sai phạm, ngăn chặn và xử lý kịp thời các hành vi vi phạm pháp luật về năng lượng nguyên tử. Ngoài ra, qua thanh tra, kiểm tra, giúp phát hiện những thiếu sót, bất cập trong cơ chế, chính sách, văn bản quy phạm pháp luật về an toàn bức xạ và kiến nghị với cơ quan nhà nước có thẩm quyền  sửa đổi, bổ sung, ban hành quy định mới phù hợp với yêu cầu quản lý về an toàn bức xạ trong tình hình hiện tại. Việc theo dõi sau thanh tra cho thấy việc khắc phục các thiếu sót, chấp hành quyết định xử phạt của các cơ sở hầu hết được thực hiện đầy đủ, kịp thời; nhận thức và hiểu biết của các cơ sở về đảm bảo an toàn bức xạ hạt nhân, cũng như hiểu biết về các quy định của pháp luật trong lĩnh vực NLNT được nâng lên.

Phòng khám nha khoa Trường Thịnh, thành phố Sơn La, là cơ sở có sử dụng thiết bị X-quang để chuẩn đoán y tế, phục vụ việc khám, chữa bệnh cho nhân dân. Cử nhân y học Nguyễn Tùng Dương, nhân viên phòng khám, cho biết: Phòng khám hoạt động chuyên ngành theo đúng giấy phép đã cấp cho cơ sở X-quang chẩn đoán y tế. Bảo đảm các hoạt động khám bệnh an toàn đối với con người, môi trường, chấp hành tốt công tác bảo đảm an toàn bức xạ trong quá trình hoạt động như lắp đèn tín hiệu tại cửa ra vào phòng chụp và luôn phát sáng trong suốt thời gian máy hoạt động; gắn biển cảnh báo bức xạ theo mẫu quy định; nội quy an toàn bức xạ được gắn tại cửa ra vào khu vực kiểm soát.

Ông Lưu Bình Khiêm, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ, cho biết: Việc quản lý an toàn, an ninh đối với các cơ sở bức xạ trên địa bàn toàn tỉnh được tăng cường và đi vào nề nếp. Công việc bức xạ, nguồn bức xạ và nhân viên bức xạ được khai báo đầy đủ; hầu hết các cơ sở bức xạ đều được cấp giấy phép sử dụng nguồn bức xạ. Nhìn chung, các cơ sở tiến hành công việc bức xạ đã thực hiện nghiêm túc các quy định của Luật NLNT.

Nâng cao hiệu quả Luật NLNT, tỉnh ta vừa có đề nghị Bộ Khoa học và Công nghệ bố trí đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ làm công tác thanh tra, quản lý an toàn bức xạ hạt  nhân; đầu tư trang thiết bị chuyên dụng cần thiết phục vụ công tác quản lý nhà nước. Tăng cường thanh tra, kiểm tra chuyên ngành về năng lượng nguyên tử; phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng trong việc thực thi pháp luật về NLNT.