Trong 3 năm học gần đây, tỉnh Sơn La đã đoạt 41 giải học sinh giỏi quốc gia; số lượng giải của năm sau tăng hơn so năm trước; số trường THPT có học sinh giỏi đạt giải ngày càng nhiều. Những thành tích đạt được trong các "đấu trường” tri thức có áp lực cạnh tranh cao là dấu ấn quan trọng khẳng định chất lượng giáo dục mũi nhọn của tỉnh.

Các kỳ thi chọn học sinh giỏi THPT cấp quốc gia được tổ chức hằng năm để động viên, khuyến khích người dạy và người học phát huy “năng lực sáng tạo”, dạy giỏi, học tốt; phát hiện người học có năng khiếu về môn học để tạo nguồn bồi dưỡng, ươm mầm tài năng, đáp ứng mục tiêu nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài.

Với định hướng “Đào tạo mũi nhọn song hành với giáo dục toàn diện” trong chiến lược phát triển giáo dục của tỉnh, hằng năm Sở GD&ĐT đã chỉ đạo các trường THPT triển khai nội dung chương trình bồi dưỡng học sinh giỏi đảm bảo tính tổng thể, liên thông, đáp ứng yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục phổ thông mới. Đồng thời, đổi mới phương thức lựa chọn, bồi dưỡng học sinh giỏi, đảm bảo tính chuyển tiếp các cấp học; thường xuyên tổ chức các cuộc thi, sân chơi trí tuệ tạo điều kiện cho giáo viên, học sinh trải nghiệm, khẳng định năng lực bản thân, góp phần nâng cao chất lượng học sinh giỏi.

Ông Nguyễn Ngọc Quang, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT, cho hay: Sở chỉ đạo các trường nâng cao chất lượng giáo dục đại trà để lựa chọn học sinh tham gia đội tuyển; tổ chức các đợt thi học sinh giỏi để lựa chọn các đội tuyển tham gia giải học sinh giỏi quốc gia. Thành lập đội tuyển và cử học sinh đi giao lưu ở các trường chuyên danh tiếng ở các tỉnh và mời các chuyên gia, giáo viên ở các trường chuyên ở các tỉnh khác tham gia bồi dưỡng, ôn luyện cho đội tuyển học sinh giỏi quốc gia của tỉnh. 

Trường THPT chuyên Sơn La đã trở thành "nôi" đào tạo học sinh giỏi cấp quốc gia của tỉnh. Học sinh nhà trường được tham gia nhiều cuộc thi trong khu vực, như: Thi Trại hè Hùng Vương; thi Olympic Trường đại học Quốc gia và thi giao lưu giữa các trường chuyên với nhau, thông qua đó các em tích lũy được rất nhiều kinh nghiệm và kiến thức. Năm học 2021-2022 nhà trường có 8 giải; năm học 2022-2023 đạt 13 giải; năm học 2023-2024 đạt 17 giải. Hiện nay, nhà trường có 94 cán bộ, giáo viên; trong đó 1 tiến sĩ, 44 thạc sĩ; còn lại là trình độ đại học; 1.659 học sinh đạt học sinh giỏi cấp tỉnh và khoảng 270 học sinh giỏi cấp quốc gia.

Cô giáo Phạm Thị Thuận, Hiệu Trưởng Trường THPT Chuyên Sơn La, thông tin: Ngay từ khi có kết quả tuyển sinh vào lớp 10, thầy cô đã lựa chọn các em có khả năng và sự đam mê để tập trung ôn luyện học sinh giỏi quốc gia. Đổi mới phương pháp dạy học, kiểm tra đánh giá, động viên khuyến khích kịp thời giáo viên, học sinh nhà trường tham gia bồi dưỡng học sinh giỏi. Cuối mỗi năm học, nhà trường cùng hội khuyến học tổ chức khen thưởng, vinh danh các thầy cô, học sinh đạt thành tích cao và có thành tích trong kỳ thi học sinh giỏi quốc gia.

Em Nguyễn Phương Linh, học sinh lớp 12 Văn, Trường THPT Chuyên Sơn La, đạt giải ba kỳ thi học sinh giỏi quốc gia năm học 2023-2024 môn Ngữ văn, chia sẻ: Khi được chọn vào đội tuyển, em đã phân chia lịch học, ôn tập một cách phù hợp. Trong quá trình ôn, chúng em nhận được sự giúp đỡ ôn luyện từ các thầy, cô giáo bộ môn đã truyền dạy cho chúng em kinh nghiệm và kiến thức nâng cao giúp chúng em tự tin bước vào kỳ thi.

Triển khai đồng bộ các biện pháp, công tác đào tạo, bồi dưỡng học sinh giỏi quốc gia của tỉnh đã có bước phát triển vượt bậc. Năm học 2022-2023, đoạt 13 giải, với 6 giải ba, 7 giải khuyến khích, ở các môn Vật lý, ngữ văn, lịch sử, hóa học và tiếng Anh, tăng 5 giải so với năm học trước. Năm học 2023-2024, có 20 thí sinh đoạt giải, trong đó, 1 giải nhì, 5 giải ba và 14 giải khuyến khích ở các bộ môn vật lý, hóa học, sinh học, ngữ văn, lịch sử, sinh học, tiếng Anh. So với kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia THPT năm 2022-2023, kỳ thi năm nay tỉnh ta tăng 7 giải; chất lượng giải cũng tăng hơn năm trước, với 1 giải nhì (năm học 2022-2023 không có giải nhì). Đặc biệt là những năm trước, học sinh giỏi quốc gia thường chủ yếu tập trung ở Trường THPT chuyên, năm học 2023-2024 đã có sự góp mặt của 4 học sinh đến từ các trường THPT: Chiềng Sinh, Mai Sơn, Mộc Lỵ, Nguyễn Du và Trường tiểu học, THCS, THPT Chu Văn An (Đại học Tây Bắc). 

Kết quả kỳ thi học sinh giỏi quốc gia được xem là điểm nhấn của giáo dục Sơn La trong những năm qua, Sở Giáo dục và Đào tạo tiếp tục tham mưu UBND tỉnh, trình HĐND tỉnh cơ chế chính sách xây dựng và hoàn thiện hệ thống các trường chất lượng giáo dục cao tại 12 huyện, thành phố. Từ đó, tạo nguồn bền vững và có chất lượng cho đội tuyển học sinh giỏi quốc gia. Tổ chức giao lưu, kết nối đến các trường đại học nâng cao chất lượng giảng dạy của giáo viên. Tiếp tục tham mưu với UBND tỉnh hoàn thiện chiến lược phát triển Trường THPT Chuyên Sơn La giai đoạn 2021-2025, tầm nhìn đến năm 2030, với mục tiêu trở thành trường chuyên chất lượng cao, có môi trường giáo dục hiện đại ngang tầm với các trường THPT hàng đầu trong nước và khu vực. Phát triển các chương trình đào tạo liên kết, liên thông; trao đổi học sinh và giáo viên của nhà trường với các trường THPT danh tiếng trong nước và quốc tế, nhằm phát huy năng lực giảng dạy của giáo viên và năng lực học tập của học sinh.

 Với tinh thần quyết tâm chiếm lĩnh đỉnh cao tri thức; thi đua vươn lên lên dạy tốt, học tốt, tin rằng công tác đào tạo, bồi dưỡng học sinh giỏi sẽ tiếp tục đạt được kết quả cao hơn, góp phần vào thành tích chung của ngành giáo dục tỉnh nhà.