Những năm qua, công tác bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em trên địa bàn tỉnh Sơn La được các cấp, các ngành và toàn xã hội quan tâm, tạo điều kiện, môi trường thuận lợi để trẻ em được học tập, vui chơi, phát triển toàn diện.

Toàn tỉnh Sơn La hiện có trên 393.600 trẻ em dưới 16 tuổi chiếm 30,28% dân số. Trong đó, có 6.014 trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt (5.040 trẻ em khuyết tật, 532 trẻ em mồ côi cả cha và mẹ, còn lại là trẻ em bị bỏ rơi, trẻ em không nơi nương tựa), 130.085 trẻ em có nguy cơ rơi vào hoàn cảnh đặc biệt. Công tác chăm sóc sức khỏe, dinh dưỡng cho trẻ em được quan tâm tổ chức triển khai thực hiện rộng khắp trên địa bàn toàn tỉnh. Trẻ em dưới 6 tuổi được cấp thẻ bảo hiểm y tế; 100% số trẻ em dưới 6 tuổi được khám, chữa bệnh miễm phí tại các cơ sở y tế công lập. Đến hết tháng 5/2023, có 19.454 trẻ em dưới 1 tuổi được tiêm đầy đủ các loại vắc xin; tỷ lệ trẻ em dưới 5 tuổi bị suy dinh dưỡng thể cân nặng giảm còn 16,4%, giảm 1,7% so với cùng kỳ năm 2022. 

Việc đảm bảo quyền học tập của trẻ em cũng được thực hiện đầy đủ, tỷ lệ học sinh đi học đúng độ tuổi và chất lượng giáo dục ngày càng được nâng lên. Chính sách thực hiện công tác bán trú học sinh cho học sinh phổ thông, học sinh mẫu giáo vùng đặc biệt khó khăn được thực hiện có hiệu quả, nhờ đó tỷ lệ trẻ em đến lớp được duy trì; quy mô trường lớp tiếp tục được mở rộng, chất lượng giáo dục và trình độ dân trí dần được nâng lên. Tỷ lệ huy động trẻ mẫu giáo đạt 99,5%, riêng trẻ 5 tuổi đạt 100%. Tỷ lệ huy động trẻ 6 tuổi vào lớp 1 đạt 99,91%, tỷ lệ huy động học sinh hoàn thành chương trình tiểu học vào lớp 6 đạt 99,7%. Bên cạnh đó, các cấp, các ngành, các địa phương, đơn vị còn quan tâm tạo các diễn đàn, lắng nghe tiếng nói và nguyện vọng của trẻ em để có sự quan tâm phù hợp. 

Các hoạt động chăm lo, giúp đỡ cho trẻ em được triển khai rộng khắp, thu hút các tổ chức, cá nhân tích cực tham gia ủng hộ, như: Xây dựng quỹ khuyến học, khuyến tài; chương trình "Sóng và máy tính cho em" được 1.605 điện thoại, 100 máy tính bảng, 51 máy tính để bàn và tiền mặt lên đến 24,5 tỷ đồng; trao học bổng; tặng quà, đồ dùng học tập cho trẻ em, nhất là trẻ vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn...

Anh Nguyễn Tuấn Anh, Phó Bí thư Tỉnh đoàn, Chủ tịch Hội đồng Đội tỉnh, cho biết: Từ đầu năm tới nay, các tổ chức Đoàn, Đội trong tỉnh đã tích cực tổ chức các hoạt động chăm lo hỗ trợ, tặng quà cho thiếu nhi với tổng số tiền gần 5 tỷ đồng. Tổ chức hơn 300 hoạt động rèn luyện kỹ năng thực hành xã hội, 250 buổi tập huấn kỹ năng phòng, chống bạo lực, xâm hại, Luật Trẻ em. Triển khai Dự án "Trường đẹp cho em", đã xây dựng mới thêm 4 điểm trường tại huyện Sông Mã và Mai Sơn với tổng kinh phí hơn 1 tỷ đồng.

Cùng với sự đầu tư của Nhà nước, các cấp, các ngành đã huy động các nguồn lực từ các tổ chức, cá nhân xây dựng cơ sở vật chất, mua sắm trang thiết bị phục vụ nhu cầu vui chơi, giải trí của trẻ em. Hiện nay, toàn tỉnh có gần 3.000 nhà văn hóa, tổ, bản, tiểu khu là điểm tổ chức các hoạt động sinh hoạt hè, vui chơi, giải trí, thể thao cho trẻ em; 37 câu lạc bộ quyền tham gia của trẻ em; 100% các trường phổ thông trên địa bàn tỉnh có thư viện sách với nhiều loại sách phong phú, thu hút trẻ em đến đọc và nghiên cứu nhằm trau dồi kiến thức, kỹ năng sống.

Từ đầu năm đến nay, Quỹ bảo trợ trẻ em tỉnh đã tặng quà cho 574 trẻ em có hoàn cảnh khó khăn với tổng trị giá 269 triệu đồng. Phối hợp với Tổ chức Operation Smile Việt Nam, Sở Y tế, Bệnh viện đa khoa tỉnh tổ chức sàng lọc cho 138 trẻ em bị khuyết tật vùng hàm, mặt và đã phẫu thuật cho 82 trẻ khuyết tật vùng hàm, mặt (đạt 96% số trẻ em có chỉ định). Riêng huyện Mộc Châu đã kêu gọi 107 tổ chức, cá nhân trên địa bàn tham gia nhận đỡ đầu 173 trẻ em có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn với tổng số tiền gần 3 tỷ đồng.

Trung tâm Bảo trợ xã hội tỉnh thực hiện tốt chăm sóc, giáo dục trẻ em có hoàn cảnh cơ nhỡ khó khăn. Bà Dương Thị Thu Huyền, Giám đốc Trung tâm, cho biết: Đơn vị đang chăm sóc, nuôi dưỡng 90 em, từ 4 - 20 tuổi. Ngoài thời gian học tập, các em được rèn luyện thể thao, tham gia chăn nuôi, trồng rau xanh, phụ bếp, nấu nướng cùng các mẹ. 

Chăm lo cho thế hệ tương lai, toàn tỉnh Sơn La tiếp tục làm tốt công tác bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em. Chủ động phòng ngừa, giảm thiểu các nguy cơ gây tổn hại cho trẻ em; trợ giúp kịp thời cho trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt để các em có cơ cơ hội phát triển toàn diện cả về thể chất, nhân cách và trí tuệ.