Cuộc thi Khoa học kỹ thuật dành cho học sinh THCS cấp thành phố được Phòng Giáo dục và Đào tạo Thành phố tổ chức hằng năm nhằm mục đích khơi nguồn đam mê nghiên cứu, sáng tạo cho học sinh. Nhiều dự án được lấy ý tưởng từ thực tiễn, áp dụng kiến thức khoa học vào giải quyết các vấn đề trong cuộc sống, xã hội, tạo sự lan tỏa thi đua nghiên cứu khoa học trong trường học.

Cuộc thi Khoa học kỹ thuật (KHKT) cho học sinh THCS cấp Thành phố, năm học 2023-2024, có 18 dự án tham gia trên các lĩnh vực: Khoa học Xã hội và Hành vi, Vật lý-Kỹ thuật, Toán-Tin-hệ thống nhúng và Hóa-Sinh-Môi trường... Các dự án được đầu tư kỹ lưỡng về nội dung, sản phẩm hữu ích, tiếp cận vấn đề đa chiều, phong phú và đa dạng.

Dự án “Vai trò của nông sản Sơn La đối với học sinh” của nhóm học sinh Trường THCS Nguyễn Trãi là một trong hai dự án đoạt giải nhất tại Cuộc thi KHKT dành cho học sinh THCS cấp Thành phố, năm học 2023-2024. Từ các loại hạt nông sản đặc trưng ở địa phương, như: Hạt cà phê, hạt gạo, hạt thóc, ngô, đậu đen, đậu đỏ..., nhóm tác giả đã sáng tạo ra những bức tranh hoa sen, bản đồ Việt Nam, được mùa cà phê... hết sức độc đáo.

Em Hoàng Bảo Ngọc, học sinh lớp 8A5, Trường THCS Nguyễn Trãi, thành viên nhóm tác giả, chia sẻ: Sự kết hợp các môn học mỹ thuật, lịch sử, khoa học tự nhiên và hoạt động trải nghiệm hướng nghiệp đã khơi gợi nguồn cảm hứng để chúng em thực hiện dự án. Quá trình thực hiện, được thầy cô giáo hướng dẫn các khâu chuẩn bị, chế biến và làm tranh. Thông qua dự án, chúng em muốn truyền tải những nét văn hóa đặc sắc của tỉnh Sơn La, giới thiệu về lịch sử, văn hóa xã hội và quảng bá nông sản đặc trưng ở địa phương mình.

Còn Dự án “Hệ thống chữa cháy thông minh” của nhóm học sinh đến từ Trường THCS Lê Quý Đôn đem đến ý tưởng thực tiễn, giải pháp phòng cháy, chữa cháy có tính ứng dụng cao trong đời sống. Dự án thuyết phục ban giám khảo, giành giải nhất cuộc thi và được lựa chọn tham gia Cuộc thi KHKT dành cho học sinh THCS cấp tỉnh. 

Em Nguyễn Lâm Oanh, học sinh lớp 9C, Trường THCS Lê Quý Đôn, thành viên nhóm tác giả, tâm sự: Thực tế xảy ra nhiều vụ cháy thương tâm, gây thiệt hại về người, tài sản. Chúng em đã lên ý tưởng thực hiện rô bốt cảnh báo cháy. Dự án có thể ứng dụng ở các khu chung cư cao tầng, trường học, hộ gia đình... Em mong cuộc thi được duy trì, phát triển, tạo sân chơi cho học sinh sáng tạo, rèn luyện.

Khuyến khích và tạo điều kiện cho học sinh tham gia các cuộc thi KHKT, các trường trung học trên địa bàn Thành phố chú trọng tổ chức nhiều hoạt động giáo dục khoa học, công nghệ, kỹ thuật và ứng dụng STEM cho học sinh; khuyến khích học sinh nghiên cứu khoa học, đưa ra các ý tưởng sáng tạo. Qua đó, tìm ra nhiều ý tưởng có tiềm năng, hướng dẫn học sinh tham gia cuộc thi KHKT cấp thành phố và cấp tỉnh.

Bà Trần La Giang, Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo Thành phố, cho biết: Cuộc thi KHKT dành cho học sinh trung học được phòng GD&ĐT thành phố Sơn La triển khai sâu rộng trong toàn ngành, thu hút đông đảo học sinh trung học hưởng ứng, tích cực tham gia. Chất lượng các dự án dự thi năm sau cao hơn năm trước, ngày càng phong phú về đề tài, chủ đề nghiên cứu. Nhiều đề tài, dự án được học sinh nghiên cứu, đầu tư công phu chất lượng, có ý nghĩa thiết thực, dễ áp dụng trong đời sống, như: Dự án thiết kế điều khiển ngắt nguồn động cơ xe đạp điện, xe máy điện khi lưu thông trên đường, không gạt chân trống của nhóm tác giả Trường THCS Tô Hiệu; Dự án xử lý nước nóng thông minh...

Ngoài ra, các em mạnh dạn nghiên cứu các dự án khoa học về lĩnh vực xã hội, như: Ứng phó với những cảm xúc tiêu cực, điều chỉnh hành vi cho học sinh cấp THCS của nhóm tác giả Trường THCS Hua La; Giữ gìn, phát huy nét đẹp trong đám cưới của đồng bào dân tộc Thái của nhóm tác giả Trường THCS Chiềng Cọ; Giải pháp ngăn ngừa hành vi bắt nạt học đường của nhóm tác giả Trường THCS Chiềng Đen...

Cuộc thi KHKT dành cho học sinh THCS đã trở thành sân chơi bổ ích, khích lệ tinh thần hăng say học tập, nghiên cứu khoa học, sáng tạo của học sinh, mở ra hướng giáo dục mới..., góp phần thúc đẩy, đổi mới phương pháp dạy học, kiểm tra đánh giá, phát triển năng lực học sinh, nâng cao chất lượng giáo dục trong các nhà trường.