Trồng xen các loại cây trồng trên cùng một diện tích đất canh tác đang là cách làm mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người dân xã Yên Sơn (Yên Châu), góp phần giảm nghèo bền vững.

Người dân xã Yên Sơn (Yên Châu) chăm sóc diện tích cây ăn quả.

Trên đường vào bản Kim Sơn 1, chúng tôi nhận thấy 2 bên đường là những đồi chè được trồng xen với cây mận hậu, cà phê. Trưởng bản Kim Sơn 1 Nguyễn Văn Khoát cho biết: Nhiều năm nay, các hộ dân trong bản đã trồng xen các loại cây lâu năm trên cùng diện tích đất canh tác để tăng nguồn thu nhập. Toàn bản có gần 80 ha đất sản xuất nông nghiệp, trong đó hơn 60 ha trồng xen các cây cà phê, mận hậu, chè. Hằng năm, thu hơn 1.500 tấn cà phê tươi, 250 tấn mận hậu, hơn 45 tấn chè.

Đến bản Chiềng Hưng, trò chuyện với chị Đỗ Thị Yến, được biết, thời gian gần đây, bà con không chỉ trồng xen canh cây mận hậu với cà phê mà còn trồng xen các loại cây ăn quả đang có giá trị kinh tế cao để tăng thu nhập. Chị Yến dẫn chúng tôi ra khu vườn sau nhà rộng khoảng 5.000 m2 được trồng xen các loại cây mận hậu, cà phê, nhãn, táo, chị  nói: Do chăm sóc đúng quy trình kỹ thuật nên các loại cây đều phát triển tốt. Năm đầu tiên bói quả, gia đình tôi thu 20 triệu đồng. Hiện, gia đình đang chuẩn bị 1 ha đất để trồng xen các cây mận, cà phê và nhãn.

Tại trụ sở UBND xã, trao đổi với đồng chí Đỗ Văn Thiết, Phó Chủ tịch UBND xã, chúng tôi được biết, xã Yên Sơn hiện có 1.434 ha đất sản xuất nông nghiệp, chủ yếu là đất đồi núi dốc, phần lớn trồng cây mía, mận hậu và cà phê. Trước đây, bà con chưa trồng xen canh các loại cây, chỉ trồng chuyên canh hoặc xen canh những cây trồng ngắn ngày. Qua thực tế sản xuất, nhận thấy cây cà phê ưa bóng mát, nên có thể trồng dưới tán cây mận hậu. vì vậy một số hộ gia đình ở các bản Kim Sơn 1, Kim Sơn 2 đã trồng và đạt hiệu quả kinh tế, do vậy từ năm 2010, xã vận động bà con thực hiện trồng cây cà phê xen vào diện tích trồng mận hậu để tăng thu nhập trên cùng một diện tích đất canh tác. Đến nay, toàn xã có gần 80 ha trồng xen canh các loại cây, tập trung chủ yếu ở các bản: Kim Sơn 1, Kim Sơn 2, Chiềng Hưng, Cò Chịa... Tổng sản lượng bình quân các loại cây trồng xen hằng năm đạt gần 4.000 tấn quả/năm, trong đó, mận hậu đạt gần 800 tấn, cà phê tươi đạt 3.000 tấn, chè 140 tấn...

Để giúp người dân phát triển kinh tế theo hướng trồng xen canh các loại cây, xã đã phối hợp với cơ quan chuyên môn của huyện tổ chức các lớp tập huấn chuyển giao kỹ thuật, hướng dẫn bà con cách trồng và chăm sóc, cách sử dụng thuốc bảo vệ thực vật cho từng loại cây trồng, cải tạo diện tích đất để hạn chế bạc màu... Bên cạnh đó,  chỉ đạo cán bộ khuyến nông xã, Hội Nông dân xã thường xuyên bám cơ sở, hướng dẫn và kiểm tra những diện tích trồng xen canh để kịp thời phòng trừ sâu bệnh hại. Nhờ áp dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất, các loại cây trồng xen canh trên địa bàn xã đạt năng suất cao, nhiều hộ có thu nhập từ 300 - 400 triệu đồng/năm như hộ các ông: Nguyễn Văn Hùng, Nguyễn Văn Huân (bản Kim Sơn 2); Đỗ Văn Cảnh, Nguyễn Văn Sơn (bản Chiềng Hưng)...

Điều đáng nói là, mô hình xen canh cây trồng còn đem lại những lợi ích khác như: Người dân có thể tận dụng vỏ cà phê ủ với phân chuồng làm phân bón cho các loại cây trồng khác; tự chiết, ươm cây giống từ những diện tích trồng xen canh, giảm chi phí đầu tư giống; giảm công lao động làm cỏ, chống xói mòn, bảo vệ diện tích đất nông nghiệp đang canh tác... Việc trồng xen canh các loại cây để nâng cao thu nhập trên diện tích đất canh tác của Yên Sơn đang là hướng phát triển kinh tế bền vững.

 Huyền Trăng (CTV)