Hướng tới phát triển nền nông nghiệp hữu cơ, bền vững, đáp ứng tiêu chuẩn khắt khe của thị trường, Yên Châu đặc biệt quan tâm, chú trọng các giải pháp quản lý sử dụng thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) trong sản xuất nông nghiệp; hướng dẫn người dân lựa chọn, sử dụng thuốc BVTV đúng cách; tuyên truyền, vận động, nâng cao ý thức thu gom, xử lý vỏ bao thuốc BVTV sau sử dụng, hạn chế những tác động tiêu cực đến môi trường và sức khỏe người sản xuất.

Thành viên HTX Nông nghiệp an toàn Chiềng Hặc thu gom vỏ thuốc BVTV sau sử dụng vào thùng chứa.

Toàn huyện Yên Châu hiện có trên 35.000 ha đất sản xuất nông nghiệp, trong đó diện tích cây lương thực chiếm gần 16.000 ha, cây ăn quả 6.770 ha. Hằng năm, nhu cầu sử dụng thuốc BVTV trong sản xuất nông nghiệp khá cao, kéo theo lượng vỏ bao bì, chai lọ đựng thuốc BVTV rất lớn. Trước đây, tại các vùng canh tác nông nghiệp, vỏ bao bì thuốc BVTV sau khi sử dụng không có chỗ chứa, hầu hết người dân vứt bỏ ngay tại nơi pha thuốc, ngoài nương rẫy, bờ ruộng, cạnh đường đi... gây ảnh hưởng rất lớn đến môi trường và sức khỏe người dân trên địa bàn. Với mục tiêu nâng cao ý thức và thay đổi thói quen sử dụng thuốc BVTV, UBND huyện Yên Châu đã ban hành nhiều văn bản về việc quản lý, sử dụng thuốc BVTV; thành lập các đoàn liên ngành kiểm tra các cửa hàng kinh doanh thuốc BVTV. Đặc biệt, từ năm 2017 đến nay, huyện phối hợp với Chi cục Trồng trọt và bảo vệ thực vật, Trung tâm Kiểm dịch thực vật sau nhập khẩu 1 và Tổ chức Croplife Việt Nam xây dựng và triển khai mô hình sử dụng thuốc BVTV trách nhiệm, an toàn, hiệu quả; tổ chức 25 lớp tập huấn, hướng dẫn 600 nông dân sử dụng thuốc BVTV theo nguyên tắc “4 đúng, 5 quy tắc vàng và quy trình thu gom, xử lý vỏ bao thuốc BVTV”; xây dựng 75 bể chứa vỏ bao, gói thuốc BVTV sau sử dụng và 5 bộ pa-nô tuyên truyền, hướng dẫn sử dụng thuốc BVTV tại 4 HTX sản xuất nông nghiệp xuất khẩu (HTX Nông nghiệp an toàn Chiềng Hặc, HTX Hương Xoài, HTX Phương Nam, HTX Thanh Sơn).

Sau hơn 2 năm triển khai thực hiện, mô hình sử dụng thuốc BVTV trách nhiệm, an toàn và hiệu quả trên địa bàn đã nhận được sự hưởng ứng nhiệt tình của người dân, mọi người ý thức hơn trong hoạt động bảo vệ môi trường, nâng cao tính an toàn, giảm mạnh dư lượng thuốc BVTV trong sản phẩm quả, tạo uy tín của sản phẩm hàng hóa trong lĩnh vực xuất khẩu. Toàn huyện hiện có 100 ha xoài và nhãn được cấp mã số vùng trồng, đáp ứng đủ điều kiện xuất khẩu đi các thị trường khó tính như Mỹ, Anh, Australia...

Thành viên HTX Nông nghiệp an toàn Chiềng Hặc thu gom vỏ thuốc BVTV sau sử dụng vào thùng chứa.

HTX Nông nghiệp an toàn Chiềng Hặc (bản Văng Lùng, xã Chiềng Hặc) hiện có 17 ha xoài, trong đó 14 ha đã được Cục Bảo vệ thực vật cấp mã số vùng trồng để xuất khẩu, là một trong những HTX làm tốt công tác thu gom, xử lý vỏ thuốc BVTV sau sử dụng. Hiện tại, HTX trồng và chăm sóc cây xoài theo tiêu chuẩn VietGAP, thực hiện nghiêm việc sử dụng, xử lý vỏ thuốc BVTV sau sử dụng theo nguyên tắc “4 đúng” đã được hướng dẫn. Tại đây, nếu không tuân thủ theo cam kết sử dụng thuốc BVTV sẽ bị thu hồi mã vùng trồng và không thể xuất khẩu sản phẩm. Chị Lò Thị Thủy, thành viên HTX cho hay, gia đình chị có trên 1 ha xoài; trước kia, việc phun thuốc trừ sâu cho vườn xoài thường làm theo thói quen, không sử dụng đồ bảo hộ khi phun thuốc; vỏ bao bì, chai lọ đựng thuốc BVTV thường thu gom để đốt. Tham gia mô hình sử dụng thuốc BVTV trách nhiệm, an toàn và hiệu quả, được phổ biến về tác hại của những loại rác thải độc hại, các thành viên trong gia đình chị và các hộ khác trong bản đã sử dụng thuốc BVTV theo nguyên tắc “4 đúng”, khi phun thuốc mang, mặc đầy đủ quần áo bảo hộ, găng tay, khẩu trang; nhắc nhở nhau thu gom chai lọ, vỏ bao thuốc sau sử dụng vào thùng chứa đặt tại bản để bảo vệ sức khỏe bản thân và môi trường xung quanh.

Việc chú trọng đào tạo, tập huấn nông dân sử dụng thuốc BVTV trách nhiệm, an toàn và hiệu quả là một trong những giải pháp hữu hiệu và bền vững để giải quyết tình trạng lạm dụng thuốc BVTV trong sản xuất nông nghiệp, góp phần vào việc thực hiện tiêu chí môi trường trong xây dựng nông thôn mới, nâng cao chất lượng, uy tín cho các sản phẩm nông sản xuất khẩu của huyện Yên Châu.