Theo tục lệ cũ, Tết của đồng bào Xinh Mun bản Tà Ẻn, xã Phiêng Khoài (Yên Châu) thường diễn ra trong nhiều ngày, kết hợp với tục cúng ma nhà, mừng cơm mới, lễ lộc hoa. Từ năm 2005, bà con trong bản đón Tết cổ truyền cùng với đồng bào trong cả nước để không ảnh hưởng đến sản xuất, nhưng vẫn giữ những nét văn hóa truyền thống.

Nhân dân bản Tà Ẻn, xã Phiêng Khoài (Yên Châu) chăm sóc cây ăn quả.

Đón chúng tôi trong ngôi nhà sàn mới dựng rộng rãi, anh Vì Văn Thắm, Trưởng bản Tà Ẻn chia sẻ: Bản Tà Ẻn có 107 hộ, 100% là đồng bào dân tộc Xinh Mun. Những năm qua, cấp ủy, chính quyền xã Phiêng Khoài và Ban Quản lý bản đã vận động nhân dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi, khai thác lợi thế đất đai, khí hậu đưa vào sản xuất cây, con giống có giá trị kinh tế cao. Nhờ thay đổi cách nghĩ, cách làm mà cuộc sống của đồng bào dân tộc Xinh Mun nơi đây đã từng bước đổi thay. Hiện, 100% số hộ dân trong bản được sử dụng điện, nước sinh hoạt hợp vệ sinh, được xem truyền hình; bản có các lớp từ mẫu giáo đến tiểu học; có nhà văn hóa khang trang; có nhân viên y tế bản chăm sóc sức khỏe cho mọi người...

Được biết, từ năm 2008, các hộ trong bản chuyển đổi hơn 40 ha đất trồng ngô, sắn sang trồng cây ăn quả, chủ yếu là: Mận hậu, nhãn ghép, xoài ghép, bưởi da xanh... nâng diện tích cây ăn quả trong toàn bản lên gần 50 ha. Trong đó, 30 ha đã cho thu hoạch, sản lượng đạt hơn 300 tấn/năm, mang lại nguồn thu không nhỏ cho các hộ dân. Cùng với đó, đàn gia súc, gia cầm được đầu tư phát triển theo hướng sản xuất hàng hóa. Bà con quan tâm việc tiêm phòng cho đàn vật nuôi; thực hiện phun thuốc khử trùng định kỳ 3 lần/năm khu vực chuồng trại chăn nuôi và trồng cỏ voi để lấy thức ăn cho đàn trâu, bò. Hiện, bản có trên 150 con trâu, bò, 70 con lợn và hơn 2.000 con gia cầm; 2 ha ao cá, sản lượng 4 tấn/năm... đã góp phần làm cho cuộc sống của bà con trong bản thêm khởi sắc. Điều mừng là năm 2017, bản Tà Ẻn đã bê tông được 650 m đường nội bản thuận lợi trong việc đi lại và trao đổi hàng hóa. Đây là điều kiện tốt để người dân Tà Ẻn tiếp tục xây dựng cuộc sống mới.

Đến thăm gia đình anh Vì Văn Vầu, bản Tà Ẻn, đúng lúc gia đình đang mổ lợn ăn Tết. Anh Vầu phấn khởi: Tết này, mâm cỗ của gia đình đầy đủ hơn năm trước nhờ 2 ha mận hậu đã cho thu hoạch 14 tấn quả, trị giá trên 150 triệu đồng. Số tiền này gia đình đã mua được xe máy mới, sửa được nhà và sắm sửa nhiều đồ dùng sinh hoạt.

Những ngày vui tết, đón xuân, bản Tà Ẻn lại vang lên tiếng chiêng, tiếng trống; mọi người ai nấy đều hồ hởi tham gia các môn thể thao, trò chơi dân gian như: Hát đối đáp nam, nữ; múa xòe xung quanh cây nêu; tung còn, bóng chuyền, bóng đá, uống rượu cần... thể hiện tinh thần đoàn kết, chung sức chung lòng, mừng cho một năm đủ đầy, no ấm.