Những ngày giáp tết, chúng tôi có dịp thăm bản biên giới Sam Quảng, xã Mường Lèo, huyện Sốp Cộp. Con đường từ xã lên bản nhọc nhằn năm nào nay đã được rải nhựa kiên cố, như rải lụa bao quanh những ngọn núi. Những cành đào rừng rung rinh trong làn sương mờ đang bật lên những nụ hoa tươi thắm báo hiệu mùa xuân đã về với đồng bào biên giới. 

Nhà văn hóa bản hôm nay thật đông vui, rộn ràng. Ngay từ sáng sớm, người dân bản Sam Quảng tập trung tại đây cùng nhau giã bánh dày chuẩn bị đón xuân. Người chuẩn bị cơm nếp, người lo lau dọn cối giã bánh. Một số chị em miệt mài hoàn thiện nốt đường thêu, nút chỉ trên bộ váy, áo mới cho mọi người trong gia đình diện tết. Các cụ già sắm sửa chuẩn bị những tấm vải đỏ treo ở cửa, cắt những miếng giấy đỏ gián vào cột nhà và những dụng cụ của gia đình.

Cụ Giàng Chứ Măng, là người có uy tín của bản, năm nay đã 85 tuổi, nhưng vẫn còn minh mẫn. Cụ Măng bảo: Cứ đến dịp Tết, phụ nữ Mông sẽ chuẩn bị vải để thêu quần áo mới cho cả gia đình, mỗi người ít nhất 2 bộ. Việc treo vải đỏ và dán giấy đỏ lên các vật dụng trong nhà để mong muốn xua đuổi những điều xui xẻo ra khỏi nhà và đón năm mới vui vẻ, hạnh phúc, may mắn hơn. Hằng năm, gần ngày Tết, tôi cũng  gọi con cháu đến họp gia đình, vừa để nắm tâm tư, vừa dạy bảo con cháu sắm đón Tết tiết kiệm, vui vẻ.

Sam Quảng bây giờ có 59 hộ, 370 nhân khẩu, bản còn 42 hộ nghèo. Trước đây, các anh bộ đội của Đoàn 326 còn đóng quân ở đây, đã hướng dẫn dân bản trồng rau, như: Bắp cải, su hào, cải bẹ, cải mèo, rau thơm các loại... Bây giờ, mặc dù các anh đã chuyển đến bản khác, nhưng dân bản tiếp tục giữ cách làm này, vì thế nhà nào cũng có vườn rau xanh tốt để ăn Tết. Không chỉ vậy, các anh bộ đội Đồn Biên phòng Mường Lèo còn hướng dẫn trồng thêm nhiều loại rau khác, để cải thiện bữa ăn hằng ngày, điều mà trước đây dân bản chưa từng làm, trong bữa ăn thỉnh thoảng chỉ có vài ngọn rau hái trong rừng.

Trưởng bản Giàng A Dệnh, phấn khởi: Tết nào cũng vậy, bà con cùng nhau giã bánh dày, mổ gà làm thủ tục đón năm mới, cùng nhau đánh cù, ném Pao... Năm nay, có một số gia đình vẫn ăn tết theo lịch dương, nhưng đa số người dân ăn tết theo lịch âm. Để củng cố thêm tình đoàn kết, năm nay, Ban quản lý bản đã vận động các hộ ăn tết chung, cứ 4 nhà thì mổ chung 1 con lợn to, cùng đóng góp vui xuân.

Điều đáng ghi nhận, Sam Quảng giờ không còn ma túy, không có người mắc nghiện. Người dân cần cù chăm sóc tốt 16,5 ha cây ăn quả các loại, 61 ha cây lương thực có hạt, 10 ha sắn, 1,2 ha cỏ chăn nuôi gia súc, gần 1 ha rau màu các loại và nuôi trên 800 con gia súc, trên 1.000 con gia cầm. Ngoài ra, người dân còn bảo vệ hơn 1.000 ha rừng tự nhiên, 2 ha rừng trồng.

Năm nay, nhà nào cũng hoàn tất mọi việc nương rẫy sớm hơn để sum vầy vui tết. Cái hay ở Sam Quảng là những nhà nào có hoàn cảnh khó khăn thì cả bản cùng nhau chung tay giúp đỡ, như việc thu hoạch nông sản, dọn dẹp nhà cửa, thậm chí cùng nhau đóng góp thực phẩm hoặc bánh kẹo để những người kém may mắn đều có tết đầy đủ hơn. Ngoài ra, tết năm nào, bộ đội Đồn Biên phòng Mường Lèo, cấp ủy, chính quyền cũng tặng quà tết, hỏi thăm, động viên và cùng ăn tết với bà con...

Ông Giàng Tùng Lâu thuộc diện khó khăn nhất bản, năm ngoái, vợ chồng ông phải nằm viện do bệnh nặng. Do sức khỏe yếu, nên Tết này ông được dân bản giúp đỡ thu hoạch sắn, dọn dẹp nhà cửa... Ông Lâu xúc động: Dân bản chúng tôi đoàn kết lắm. Sức khỏe tôi chưa ổn định, còn được thanh niên đóng góp ngày công, giúp gia đình dọn dẹp nhà cửa chuẩn bị đón tết...

Mặt trời đã dần lên cao, cối bánh dày đoàn kết đã được giã xong, mấy chị em đôi tay thoăn thoắt gói những chiếc bánh thơm dẻo. Cánh trai bản cùng các anh bộ đội biên phòng đang chuyền nhau ly rượu thơm mùi ngô... Tất cả đồ dùng trong gia đình, cuốc, cày, lù cở... đều được dán giấy đỏ truyền thống cùng đón năm mới. Hãy một lần đến với Sam Quảng, để thấy được sự nỗ lực vượt khó khăn của người dân nơi đây. Trong cuộc sống, tâm hồn của họ luôn trong sáng, yêu đời và nhiệt tình.