Nhiều lao động tự do hoặc một số người tham gia công tác đã đến tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ năm đóng BHXH, nhờ tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện đã được hưởng lương hưu hằng tháng, góp phần đảm bảo tương lai khi về già và giảm gánh nặng cho con cháu.

Lợi ích tham gia BHXH tự nguyện

Từ tháng 7/2023, đều đặn vào ngày mồng 5 hàng tháng, bà Trần Thị Thuận, sinh năm 1967, tiểu khu 19, thị trấn Hát Lót, huyện Mai Sơn, được lĩnh lương hưu trên 3,2 triệu đồng và được cấp miễn phí thẻ BHYT để đi khám, chữa bệnh. Số tiền lương hưu tuy không lớn, nhưng giúp bà Thuận đảm bảo cuộc sống của bản thân, ngoài ra còn phụ giúp một phần cho con cháu.

Bà Thuận phấn khởi: Trước đây, tôi có 13 năm công tác tại Ban Quản lý dự án tái định cư huyện Mai Sơn và tham gia BHXH bắt buộc. Năm 2016, khi dự án kết thúc, tôi nghỉ việc và có ý định rút BHXH một lần. Tuy nhiên, khi đến cơ quan BHXH Mai Sơn để làm thủ tục, được cán bộ BHXH tư vấn, phổ biến về ưu điểm của chính sách BHXH tự nguyện, nên tôi quyết định tham gia. Sau 7 năm tham gia BHXH tự nguyện, đến tháng 7/2023, tôi đủ tuổi, đủ năm đóng BHXH và được nhận sổ hưu. Từ ngày có lương hưu, tôi thấy yên tâm hơn, không còn mặc cảm suy nghĩ phụ thuộc con cháu.

Còn trường hợp bà Quàng Thị Hoan, sinh năm 1966, tiểu khu 5, thị trấn Ít Ong, huyện Mường La, nguyên Chủ tịch Hội liên hiệp Phụ nữ thị trấn Ít Ong, năm 2021, nhờ được cán bộ BHXH huyện Mường La kịp thời tư vấn tham gia BHXH tự nguyện khi bà đã đến tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đủ năm đóng BHXH. Sau khi tham gia đóng toàn bộ 85 tháng còn thiếu, đến tháng 9/2022, bà đã nhận được sổ hưu, với mức lương 2,7 triệu đồng/tháng. Sau khi Chính phủ ban hành nghị định tăng lương cơ sở lên 1,8 triệu đồng/tháng, từ tháng 7/2023, mức lương hưu của bà cũng tăng lên gần 3,3 triệu đồng/tháng.

Bà Hoan cho biết: Nhờ có chính sách BHXH tự nguyện, tôi được hưởng lương hưu hằng tháng, tự chủ về tài chính và được cấp BHYT, với mức hỗ trợ khám, chữa bệnh 95%, nên không lo trở thành gánh nặng cho gia đình. Có lương hưu, tôi thấy chủ động hơn trong cuộc sống, có điều kiện đi thăm bạn bè, con cháu và tham gia các phong trào của tiểu khu.

Hướng tới BHXH toàn dân

Thu nhập chủ yếu từ trồng trọt, chăn nuôi, nhưng mong muốn sau này được lĩnh lương hưu để an hưởng tuổi già, gần 10 năm nay, chị Lèo Thị Chinh, bản Có Mòn, xã Chiềng Xôm, thành phố Sơn La, vẫn tích cóp, đều đặn tham gia BHXH tự nguyện, mặc dù mức đóng thay đổi theo chuẩn nghèo đa chiều, mức đóng tăng theo. Chị Chinh chia sẻ: Mức đóng tăng, đồng nghĩa sau này mức hưởng sẽ tăng, nên tôi kiên trì tham gia BHXH tự nguyện, để sau này có lương hưu, được cấp thẻ BHYT miễn phí, giảm bớt gánh nặng cho con, cháu khi về già.

Còn trường hợp anh Lèo Văn Dương, bản Nà Bó, xã Nà Bó, huyện Mai Sơn, đã có thời gian tham gia BHXH bắt buộc tại Công ty cổ phần Xi măng Mai Sơn được 11 năm 3 tháng, do điều kiện kinh tế gia đình khó khăn, tháng 6/2021, anh đã rút BHXH 1 lần. Trở về địa phương, làm ăn vất vả mưu sinh, anh càng thấm thía và mong muốn có lương hưu khi về già, nên khi được cán bộ BHXH huyện Mai Sơn đến tuyên truyền chính sách BHXH tự nguyện, cả 2 vợ chồng anh Dương đã quyết định tham gia BHXH tự nguyện.

Anh Dương cho biết: Hiện nay, hai vợ chồng tôi tham gia BHXH tự nguyện với mức đóng hơn 200 nghìn đồng/tháng. Chúng tôi sẽ nỗ lực lao động, sản xuất, tiết kiệm duy trì đóng đủ, để có lương hưu và được cấp thẻ BHYT khi về già.

Từ đầu năm đến nay, toàn tỉnh phát triển được hơn 2.200 người tham gia BHXH tự nguyện, nâng tổng số tham gia BHXH tự nguyện là 41.667 người, bằng 5,47% lực lượng lao động, đạt 130,7% kế hoạch BHXH Việt Nam giao; đạt 117,7% kế hoạch UBND tỉnh giao. Các chính sách chi trả BHXH luôn đảm bảo kịp thời, đáp ứng nhu cầu, nguyện vọng chính đáng của người tham gia. Hằng tháng, chi trả lương hưu và trợ cấp BHXH cho gần 33.000 người, tổng kinh phí trên 163 tỷ đồng, chiếm 27,8% người sau độ tuổi nghỉ hưu.

Giải pháp tăng nhóm đối tượng tham gia BHXH tự nguyện

Trao đổi về vấn đề này, ông Đinh Thanh Tùng, Phó Giám đốc BHXH tỉnh, cho biết: BHXH tỉnh đã đẩy mạnh tuyên truyền cho các nhóm đối tượng tại cơ sở để tư vấn, đối thoại về chính sách BHXH, BHYT. Phối hợp với UBND các huyện, thành phố tổ chức hội nghị tư vấn, đối thoại về chính sách BHXH, BHYT cho nông dân tại các xã, phường, thị trấn; chú trọng cải cách thủ tục hành chính, đơn giản hóa thủ tục, mức đóng, phương thức đóng và quyền lợi được hưởng khi tham gia BHXH tự nguyện.

Từ đầu năm đến nay, BHXH tỉnh phối hợp với các tổ chức dịch vụ thu, UBND các xã, phường, thị trấn, tổ chức gần 500 hội nghị tuyên truyền cho trên 15.000 người tại các tổ, bản, tiểu khu. Thành lập tổ xung kích tuyên truyền theo nhóm nhỏ đi từng ngõ, gõ từng nhà, rà từng người để tuyên truyền, vận động cho 22.500 người tham gia BHXH, BHYT...

Mục tiêu hướng tới BHXH, BHYT toàn dân, BHXH tỉnh tiếp tục chú trọng phát triển đối tượng tham gia BHYT hộ gia đình, BHXH tự nguyện; tham mưu với cấp ủy, chính quyền địa phương đẩy mạnh tuyên truyền cho các nhóm đối tượng tại cơ sở; phân công cán bộ bám sát cơ sở, phối hợp với cấp ủy, chính quyền xã chỉ đạo, tổ chức thực hiện tốt việc phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT, nhất là các xã có tỷ lệ BHXH tự nguyện còn thấp.

Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, nâng cao chất lượng giải quyết chế độ, chính sách BHXH, BHYT, bảo đảm quyền lợi người tham gia và thụ hưởng, coi đây là cơ sở quan trọng để phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện...