Báo Sơn La điện tử - Tin tức cập nhật trong ngày

Trang chủ

Hạn Khuống - Nét văn hóa truyền thống độc đáo của đồng bào dân tộc Thái

Cùng với múa xòe, khắp, Hạn Khuống là nét văn hóa truyền thống độc đáo của đồng bào dân tộc Thái ở tỉnh ta nói riêng và vùng Tây Bắc nói chung.

Theo tiếng Thái “Hạn” nghĩa là sàn làm bằng tre, nứa; “Khuống” là sân, đất trong bản. Như vậy, Hạn Khuống nghĩa là một cái sàn bằng tre, nứa dựng lên ở sân đất ngoài trời. Sàn Hạn Khuống cao từ 1-1,2m, mặt sàn lát dát tre, diện tích từ 16-24 m2, giữa sàn có 1 bếp lửa.

Tái hiện Hạn Khuống tại Lễ hội Hoa ban Thành phố năm 2023.

Đặc trưng của Hạn Khuống là có 5 cây “Lắc xay” làm bằng cây tre dài từ gốc đến ngọn, tỉa hết cành nhánh, chỉ để một chùm lá trên ngọn và treo những hình con ve, chim, hoa quả đan bằng tre, nhuộm màu xanh, đỏ rực rỡ.  Cây “Lắc xay” to đẹp nhất dựng ở giữa sàn cạnh bếp lửa, gọi là “Lắc xay cốc”, và 4 cây còn lại dựng ở 4 góc sàn.

Đây là một hình thức sinh hoạt văn hóa cổ xưa, với hình thức diễn xướng sân khấu sơ khai mang tính đại chúng. Mỗi Hạn Khuống thường có 5-10 tổ viên gái chính thức, gọi là “Xao lắc xay” và cử một thiếu nữ xinh đẹp hát ứng đối, gọi là “Xao tổn khuống”. Các chàng trai muốn lên được Hạn Khuống, phải thắng hát đối đáp với “Xao tổn khuống”. Các lời hát đối đáp thường lấy trong truyện thơ của người Thái như “Xống chụ xon xao”, “Tản chụ xống xương”, “Tản chụ xiết xương”...

“Xao lắc xay” trong Hạn Khuống.

Khi đã cảm phục tài của các chàng trai trong đối đáp, các cô gái thả thang xuống mời các bạn trai lên. Lên Hạn Khuống rồi, bên gái không cho ghế, bên trai lại “khắp” (hát) xin ghế ngồi... Sau một loạt bài “khắp” đối đáp, các chàng trai vượt qua được thử thách mới được các cô gái đồng ý cho dự cuộc vui.

Hạn Khuống có thể diễn ra trong nhiều ngày với nhiều hình thức vui chơi giải trí, như: Tung còn, múa xòe và đêm đến thì hát giao duyên.

Hiện nay, hình thức sinh hoạt văn hóa, vui chơi độc đáo này đang được thành phố Sơn La phục dựng, bảo tồn và phát triển.

Các chàng trai dưới Hạn Khuống hát đối đáp.
Người dân chăm chú xem tái hiện Hạn Khuống.

 

Minh Thu, Huy Thành
BÌNH LUẬN

Bạn còn 500/500 ký tự

Bạn vui lòng nhập từ 5 ký tự trở lên !!!

Tin mới

  • 'Diễn đàn cử tri

    Diễn đàn cử tri

    Diễn đàn cử tri -
    Những vấn đề cử tri quan tâm: Sớm triển khai Đề án ổn định dân cư, phát triển kinh tế - xã hội vùng tái định cư thủy điện Sơn La; Đầu tư các trạm biến áp mới để đáp ứng việc sử dụng điện an toàn của người dân; Chuyển Công ty Mía đường Sơn La ra khỏi khu đô thị dân cư; Chuyển mục đích sử dụng khu đất Công ty cổ phần Dược vật tư y tế Sơn La
  • 'Bình Thuận đảm bảo an ninh, trật tự

    Bình Thuận đảm bảo an ninh, trật tự

    An ninh trật tự -
    Sau sáp nhập, sắp xếp theo mô hình mới, Công an xã Bình Thuận đã nhanh chóng kiện toàn tổ chức, triển khai đồng bộ các giải pháp đảm bảo an ninh, trật tự, tạo điều kiện cho phát triển kinh tế - xã hội địa phương.
  • 'Bắc Yên phát triển thương mại, dịch vụ

    Bắc Yên phát triển thương mại, dịch vụ

    Kinh tế -
    Sau khi sáp nhập, xã Bắc Yên có diện tích trên 195 km², dân số gần 22.000 người. Nằm ở khu vực trung tâm các xã vùng cao, có tuyến quốc lộ 37 chạy qua và bến sông Đà, thuận lợi cho giao thương hàng hóa, phát triển thương mại - dịch vụ.
  • 'Điện lực Sơn La đẩy mạnh phong trào thi đua

    Điện lực Sơn La đẩy mạnh phong trào thi đua

    Xã hội -
    Những năm qua, Công ty Điện lực Sơn La tổ chức phát động và duy trì hiệu quả các phong trào thi đua, tạo khí thế sôi nổi, trở thành động lực để các đơn vị trực thuộc, mỗi cán bộ, công nhân, lao động phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ sản xuất, kinh doanh, góp phần phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh địa phương.
  • 'Nông dân Chiềng Sung thi đua làm giàu

    Nông dân Chiềng Sung thi đua làm giàu

    Kinh tế -
    Phong trào “Nông dân thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi” được Hội Nông dân xã Chiềng Sung triển khai rộng khắp, xuất hiện ngày càng nhiều nông dân sản xuất, kinh doanh giỏi, với các mô hình kinh tế hiệu quả mang lại thu nhập ổn định.
  • 'Canh tác ngô bền vững trên đất dốc

    Canh tác ngô bền vững trên đất dốc

    Kinh tế -
    Canh tác ngô trên đất dốc thường gây xói mòn, thoái hóa đất, khiến cây sinh trưởng kém và năng suất thấp dù bón nhiều phân. Để khắc phục, Công ty TNHH Syngenta Việt Nam phối hợp với Viện Thổ nhưỡng Nông hóa và Sở Nông nghiệp & Môi trường Sơn La triển khai mô hình canh tác ngô bền vững tại xã Chiềng Sại và Chiềng Sung, giúp hạn chế sạt lở, bảo vệ đất, tăng năng suất và thu nhập cho nông dân.
  • 'Đẩy mạnh phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số
1hs

    Đẩy mạnh phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số 1hs

    INFOGRAPHIC -
    Tại Chỉ thị số 33/CT-TTg ngày 6/11/2025 về đẩy mạnh việc thực hiện đúng tiến độ, hiệu quả các nhiệm vụ được giao tại Nghị quyết số 71/NQ-CP ngày 1/4/2025 của Chính phủ và các Thông báo kết luận của Ban Chỉ đạo Trung ương, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương cần tập trung tối đa nguồn lực để giải quyết dứt điểm các nhiệm vụ quá hạn; Phấn đấu hoàn thành 100% khối lượng công việc năm 2025 đạt chất lượng, hiệu quả; Bộ Công an chủ trì, đẩy nhanh tiến độ triển khai các nhiệm vụ, tiện ích thuộc Đề án 06, bảo đảm vai trò nền tảng, cốt lõi của cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, hệ thống định danh và xác thực điện tử; hướng dẫn, đôn đốc các bộ, ngành, địa phương thực hiện việc chuyển đổi sang sử dụng VNeID là tài khoản duy nhất trong thực hiện dịch vụ công trực tuyến và các giao dịch điện tử khác; Gắn kết quả thực hiện chuyển đổi số với công tác thi đua, khen thưởng hằng năm một cách thực chất…