Các dấu tích kiến trúc được phát hiện trong cuộc khai quật năm 2018 đã góp thêm nhiều tư liệu làm rõ thêm các giá trị to lớn, phong phú, đa dạng của Di sản Thế giới Trung tâm Hoàng Thành Thăng Long.

Ngày 16/5, tại Hà Nội, Trung tâm Bảo tồn Di sản Thăng Long – Hà Nội và Viện Khảo cổ học tổ chức Hội thảo “Báo cáo sơ bộ kết quả khai quật thăm dò Khu vực chính điện Kính Thiên năm 2018”.

Tại Hội thảo, các nhà khoa học nhận định, sau gần một năm khai quật thăm dò và nghiên cứu chỉnh lý, bước đầu tính chất, niên đại, quy mô, chức năng và giá trị của các di tích đã xuất lộ tại hố khai quật Khu vực chính điện Kính Thiên. Theo đó, năm 2018, Trung tâm Bảo tồn di sản Thăng Long - Hà Nội và Viện Khảo cổ học đã phối hợp tiến hành khai quật khu vực phía Đông nền điện Kính Thiên (giáp với đường Nguyễn Tri Phương) với tổng diện tích gần 1.000 m2. Mục tiêu nhằm nghiên cứu làm rõ thêm vị trí, quy mô cấu trúc và giá trị của Khu di sản thế giới Trung tâm Hoàng Thành Thăng Long tại Khu vực chính điện Kính Thiên.

Đoàn khai quật đã mở một hố nằm chếch về phía Đông Bắc di tích nền chính điện Kính Thiên, phía Đông Bắc khu vực hành cung thời Nguyễn. Hố khai quật gồm 20 lớp đào. Các lớp đào dày trung bình 20 - 30cm, diễn biến địa tầng khá phức tạp, một phần lớn diện tích hố có sự xây dựng các công trình kiến trúc của giai đoạn san bạt và đào sâu xuống. Riêng vị trí góc Tây Bắc, tầng văn hóa còn khá đủ các lớp từ Đại La đến thời Nguyễn.

Theo PGS.TS Tống Trung Tín, Chủ tịch Hội Khảo cổ học Việt Nam, cuộc khai quật đã làm xuất lộ tầng văn hoá dày gần 6,5m với các lớp văn hóa có niên đại khoảng từ thời Đại La, qua các thời Lý, Trần, Lê, Nguyễn đến thời hiện đại.

Một số dấu tích kiến trúc thuộc các thời kỳ Lý, Trần, Lê sơ và Lê Trung hưng đã bị phá hủy phần lớn bởi một ngòi nước sâu, có móng kè đá, tường gạch với quy mô rất lớn và kiên cố có niên đại vào khoảng thế kỷ 17-18. Nét nổi bật tại hố đào năm 2018 là cấu trúc hồ/ao có hình dạng khá phức tạp và dấu tích móng đá khoảng thời Lê Trung hưng. PGS.TS Tống Trung Tín khẳng định, đây là điểm khác biệt hoàn với hố đào năm 2017 và khác tất cả các cuộc khai quật trước đó. Dù chưa rõ chức năng chân móng kiến trúc xây bằng đá, nhưng việc phát hiện cho thấy tầm quan trọng và giá trị to lớn của khu di tích chính điện Kính Thiên.

Về di vật, đã tìm thấy nhiều loại hình khác nhau gồm đồ đất nung, đồ gốm, cấu kiện gỗ, đồ kim loại. Trong đó, số lượng lớn là gạch ngói, đặc sắc nhất là nhóm gạch ngói và vật liệu trang trí lợp mái cung điện có tráng men vàng (hoàng lưu ly) và men xanh (thanh lưu ly) thuộc thời Lê sơ (thế kỷ 15 - đầu thế kỷ 17). Những di vật này cho phép hình dung rõ thêm về loại “ngói rồng” lợp mái cung điện trong khu vực chính điện Kính Thiên của Hoàng đế Lê sơ.

Theo các nhà khoa học, các dấu tích kiến trúc và hệ thống di vật đã phát hiện trong cuộc khai quật năm 2018 tiếp tục phản ánh diễn biến phức tạp của các di tích lịch sử và văn hóa Thăng Long - Hà Nội dưới lòng đất. Qua đó, đã góp thêm nhiều tư liệu làm rõ thêm các giá trị to lớn, phong phú, đa dạng với 3 tiêu chí nổi bật toàn cầu của Di sản Thế giới Trung tâm Hoàng Thành Thăng Long và góp phần nghiên cứu, khôi phục không gian chính điện Kính Thiên thời Lê.

Một số di vật được phát hiện tại hố khai quật:

Dấu tích móng đá tại hố khai quật

Họa tiết trên đất nung thời Lý

Nhiều mảnh ngói thời Lê sơ tráng men xanh, vàng