Tháng ba hằng năm, khi hoa ban nở trắng rừng, cũng là thời điểm diễn ra Lễ hội “Mùa hoa ban” thành phố Sơn La. Đông đảo du khách thập phương và đồng bào các dân tộc từ khắp nơi tấp nập đổ về trung tâm Thành phố tham dự Lễ hội.

Tiết mục văn nghệ tại Lễ hội “Mùa hoa ban” năm 2019.

Ảnh: Quàng Hưởng

Hoa ban trắng tượng trưng cho tình yêu thủy chung của nàng Ban với chàng Khum (theo sự tích dân tộc Thái vùng Tây Bắc). Ban là một loài hoa của núi rừng Tây Bắc, mang sắc xuân của đất trời, trở thành biểu tượng văn hóa của nhân dân các dân tộc vùng Tây Bắc nói chung và nhân dân các dân tộc Sơn La nói riêng. Ai đã đến Sơn La vào mùa hoa ban nở, sẽ hết sức ấn tượng trước cảnh đẹp quyến rũ của núi rừng. Tiếng trống, tiếng chiêng, những chàng trai, cô gái áo cóm, khăn piêu đi Lễ hội; những vòng xòe xoay tròn bên chum rượu cần say men hương đất trời nghiêng ngả... chẳng ở đâu có được.

Đêm khai hội năm nay diễn ra chương trình nghệ thuật đặc sắc với sự tham gia của hàng trăm nam, nữ diễn viên chuyên và không chuyên. Tiếp theo đó là Hội diễn nghệ thuật quần chúng khối xã, phường với 12 đội dự thi, trình diễn nhiều tiết mục với đủ thể loại ca, múa, nhạc mang chủ đề ca ngợi Đảng quang vinh, Bác Hồ kính yêu, quê hương, đất nước đổi mới, truyền thống lịch sử, văn hóa đặc sắc của quê hương Sơn La. Có mặt trong đêm khai mạc Lễ hội, du khách Đặng Quang Bình, đến từ Hà Nội phấn khích: Đến Sơn La lần này, đúng dịp Lễ hội "Mùa hoa ban", cả đoàn chúng tôi vui lắm, háo hức đến khai hội từ sớm. Được xem Hội diễn nghệ thuật quần chúng, tôi nhận ra đời sống văn hóa các dân tộc Sơn La vô cùng phong phú, đa dạng, đặc sắc. Các đội thi đã khai thác và giới thiệu những điệu hát dân gian, âm nhạc truyền thống, các tiết mục được dàn dựng công phu với những dụng cụ, đạo cụ, trang phục đặc sắc, xây dựng chương trình với nhiều ý tưởng hay và độc đáo, phong cách biểu diễn tự tin. Sơn La cần quảng bá rộng rãi Lễ hội này, để du khách trong và ngoài nước có dịp ghé thăm, thưởng thức.

 Lãnh đạo Thành phố trao Cờ lưu niệm cho các xã, phường tham dự Lễ hội.

Đây là năm thứ 6 thành phố Sơn La tổ chức Lễ hội “Mùa hoa ban”. Lần nào cũng có thêm những nét văn hóa độc đáo với chuỗi các hoạt động văn hóa, thể thao truyền thống, đậm đà bản sắc dân tộc, với các trò chơi dân gian: Ném còn, bắn nỏ, tó mák lẹ, kéo co, đẩy gậy, chọi chim, chọi gà... 12 đội đến từ các xã, phường đã cống hiến cho khán giả những cuộc thi đấu đẹp mắt, kịch tính, tạo nên không khí sôi động, vui tươi. Vận động viên Lò Minh Phương, Đội phường Chiềng Cơi (Thành phố) hào hứng: Thi đấu môn đẩy gậy, tôi hết sức phấn khích và đã thi đấu hết sức mình. Cá nhân tôi rất mong Thành phố năm nào cũng tổ chức Lễ hội để có thêm nhiều người được tham gia, trải nghiệm.

Ban tổ chức chấm phần thi ẩm thực.

Điểm mới trong Lễ hội năm nay là phần thi Trại văn hóa du lịch và trưng bày giới thiệu các sản phẩm đặc trưng nổi bật của 12 xã, phường trên địa bàn Thành phố. Tới đây, du khách được trải nghiệm các sản phẩm nông sản sạch, do chính đồng bào các dân tộc sản xuất ra như: Rượu cần, chẳm chéo, thố ố, mẳm hén, măng ớt, thịt khô gác bếp..., các sản phẩm thu hái từ rừng, như: Quả tậu kịnh, măng đắng... Ngoài ra, chiêm ngưỡng các trang phục dân tộc, dụng cụ sinh hoạt và nhạc cụ dân tộc độc đáo như: Khăn piêu, ép khẩu, khung cửi, sa kéo sợi... Bên cạnh đó, trong tiếng trống, tiếng chiêng rộn rã, du khách được hòa mình, trải nghiệm nét văn hóa đậm đà bản sắc của người dân tộc Thái qua những bài hát, điệu múa, trò chơi. Ông Lèo Văn Hưởng, Phó Chủ tịch UBND xã Chiềng Xôm nói: Tham gia Trại văn hóa tại Lễ hội, năm nay Chiềng Xôm mang nhiều sản vật của địa phương đến trưng bày, giới thiệu và bán cho du khách, như: Lạc, ngô, thịt khô, chéo, măng ớt, hoa phong lan... rất được du khách ưa thích, nhiều du khách đã xin số điện thoại để liên lạc đặt mua các sản vật. Qua Lễ hội, chúng tôi đã quảng bá được những sản phẩm của địa phương mình.   

Thi ném còn tại Lễ hội.

Cũng nằm trong chuỗi các hoạt động của Lễ hội, tại sân trường tiểu học Chu Văn Thịnh, THCS Chiềng Cơi, Hội LHPN Thành phố tổ chức Hội thi ẩm thực dân tộc, thêu khăn piêu, thể hiện được sự khéo léo của bàn tay người phụ nữ dân tộc Thái. Các món ăn được lựa chọn từ những nguyên liệu tươi ngon, truyền thống và chế biến trang trí công phu mang đậm hương vị dân tộc Thái. Phần thi thêu khăn piêu là một trong những điểm nhấn đặc sắc, tạo ấn tượng với người dân và du khách, qua đó, góp phần gìn giữ, phát huy nét văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc Thái. Ngoài ra, tại sân Công viên văn hóa Đông Sên đã diễn ra Hội thi chọi chim, chọi gà và sinh vật cảnh... thu hút đông đảo các nghệ nhân tham gia và du khách thưởng ngoạn. Khu vực nhà thi đấu tổ 10, phường Chiềng Lề (Thành phố) diễn ra phần thi bắn nỏ...

Đồng chí Đào Văn Quang, Phó Chủ tịch UBND Thành phố, Trưởng Ban tổ chức phát biểu: Lễ hội “Mùa hoa ban” năm nay nằm trong chuỗi các hoạt động chào mừng kỷ niệm 60 năm Ngày Bác Hồ và Đoàn công tác của Trung ương lên thăm, nói chuyện với đồng bào các dân tộc Tây Bắc tại Sơn La (7/5/1959 - 7/5/2019); chào mừng thành phố Sơn La lên đô thị loại II. Qua Lễ hội, góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống các dân tộc thành phố Sơn La, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa tinh thần của nhân dân các dân tộc; tạo ra các hoạt động văn hóa, thể thao sôi nổi, lành mạnh, phát huy nội lực sáng tạo trong nhân dân; cổ vũ, động viên, cán bộ, nhân dân thi đua lao động sản xuất, công tác, học tập để xây dựng thành phố Sơn La ngày càng giàu đẹp, văn minh.

Lễ hội “Mùa hoa ban” năm 2019 đã thu hút trên 100 đơn vị, gần 1.000 diễn viên chuyên nghiệp, không chuyên, hạt nhân văn nghệ, nghệ nhân, vận động viên thể thao tham gia các nội dung. Lễ hội “Mùa hoa ban” thành phố Sơn La năm 2019 đã thành công tốt đẹp để lại nhiều ấn tượng, dư âm trong lòng công chúng. Đây cũng là dịp quảng bá, giới thiệu tiềm năng thiên nhiên, con người thành phố Sơn La trở thành điểm đến của đông đảo du khách trong và ngoài nước để đầu tư, giao lưu, hợp tác phát triển và hội nhập.