Đầu Xuân năm mới đi đền, vãn cảnh chùa, cầu cho một năm mới bình an, hạnh phúc từ lâu đã trở thành nét văn hóa truyền thống của nhân dân ta, giúp con người phát triển hành vi hướng thiện, nâng cao tinh thần đoàn kết, hướng về cội nguồn.

Đền Linh Sơn Thủy Từ (Quỳnh Nhai).

Với truyền thống văn hóa lâu đời và một kho tàng di sản văn hóa vật thể, phi vật thể phong phú, đa dạng, tỉnh ta có nhiều tiềm năng phát triển du lịch tâm linh. Theo thống kê của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, trong số 60 di tích lịch sử - văn hóa được xếp hạng của tỉnh, có 11 di tích có yếu tố tâm linh, đây là lợi thế để khai thác tiềm năng du lịch trải nghiệm kết hợp với du lịch tâm linh.

Theo bà Hoàng Ngân Hoàn, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, các khu du lịch tâm linh của tỉnh ta phần đa là các di tích thờ các vị Vua, Anh hùng dân tộc, tôn giáo, tín ngưỡng. Hiện nay, du lịch tâm linh đã và đang thu hút nhiều du khách trong và ngoài tỉnh, riêng năm 2019, số khách du lịch đến Sơn La đạt gần 2 triệu lượt người, trong đó có khoảng 80.000 khách du lịch tâm linh. Trong điều chỉnh quy hoạch tổng thể phát triển du lịch của tỉnh đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030, tỉnh đã định hướng phát triển 7 nhóm sản phẩm chính, trong đó có nhóm sản phẩm du lịch tâm linh. Các khu tâm linh sau khi được duy tu, sửa chữa, xây dựng mới sẽ giao cho địa phương quản lý, khai thác, đáp ứng nhu cầu tín ngưỡng lành mạnh của người dân.

Chùa Trúc Lâm Hưng Quốc, phường Chiềng Sinh (Thành phố).

Những điểm du lịch tâm linh đầu xuân của tỉnh thu hút nhiều du khách tới thăm quan, vãn cảnh, phải kể đến Di tích Quốc gia Văn bia Quế Lâm Ngự Chế - Đền thờ Vua Lê Thái Tông, phường Chiềng Lề (Thành phố). Đây là nơi ghi dấu Vua Lê Thái Tông cùng quân sỹ lên Tây Bắc dẹp loạn và để lại một bài thơ trên vách đá. Năm 2001, tỉnh ta đã xây dựng ngôi đền, để ghi nhớ công lao của nhà Vua. Cách đó hơn 10 km xuôi về phường Chiềng Sinh là Chùa Trúc Lâm Hưng Quốc, luôn tấp nập du khách thập phương tới lễ, nhất là những ngày lễ tết và dịp chùa tổ chức cầu an, cầu siêu, thu hút hàng nghìn phật tử, du khách tới tham dự.

Từ thành phố Sơn La theo quốc lộ 6A, 6B vào huyện Quỳnh Nhai, ngoài vẻ đẹp sơn thủy hữu tình của lòng hồ thủy điện Sơn La, nơi đây có Đền Nàng Han, Linh Sơn Thủy Từ. Ngôi Đền tọa lạc trên đồi Pú Nghịu, xã Mường Giàng, được xây dựng để tưởng nhớ công lao của một nữ tướng người Thái đã giả trai đánh tan quân giặc xâm lược bảo vệ bờ cõi và sự bình an cho bản mường. Hàng năm, cứ đến ngày 30 tết, huyện Quỳnh Nhai còn tổ chức Lễ gội đầu truyền thống gắn với truyền thuyết Nàng Han và mùng 10 tết âm lịch hàng năm tổ chức Lễ hội đua thuyền trên dòng sông Đà dưới chân cầu Pá Uôn. Bà Điêu Thị Nhất, Trưởng phòng Văn hóa Thông tin huyện Quỳnh Nhai thông tin: Năm 2019, lượng khách du lịch đến Đền Nàng Han và Linh Sơn Thủy Từ trên 100.000 lượt người, đông nhất là từ đầu tháng giêng đến tháng 3 âm lịch.

Xuôi về Vân Hồ có Đền Hang Miếng, bản Nà Bai, xã Quang Minh. Ngôi Đền được xây dựng để tưởng nhớ công lao của nữ anh hùng dân tộc Mường đã hy sinh khi tiếp viện lương thực cho vua Lê Lợi và quân sĩ. Đền nằm bên bờ hồ sông Đà, trên ngọn núi “Đầu rồng”, đây là một dải núi nhô ra phía sông. Đứng từ trên sân Đền, phóng tầm mắt có thể thấy những dãy núi xanh mờ ảo trong làn sương mờ buổi sớm, xa xa là những đảo lô nhô giữa sóng nước sông Đà. Từ Đền Hang Miếng, có thể kết nối với các điểm du lịch nằm dọc theo hai bên hồ sông Đà, như: Khu di tích di chỉ khảo cổ hang mộ Tạng Mè, xã Suối Bàng, di tích lịch sử khu căn cứ cách mạng Mộc Hạ; Đền Thác Bờ (Hòa Bình). Ngoài ra, trên địa bàn tỉnh ta hiện nay còn có Chùa Chiền Viện hay còn gọi là Vặt Hồng (Mộc Châu); Đình Chu (Phù Yên); tháp Mường Và (Sốp Cộp); Đền thờ Hai Bà Trưng (Sông Mã).

Nắm bắt xu thế phát triển du lịch tâm linh, đáp ứng nhu cầu của du khách, ngoài giá trị tâm linh, sản phẩm du lịch tâm linh sẽ góp phần lưu giữ, bảo tồn văn hóa truyền thống. Những trải nghiệm tâm linh giúp con người phát triển hành vi hướng thiện, hướng về cội nguồn, xây dựng xã hội thân thiện, tốt đẹp. Với những tiềm năng, lợi thế cùng định hướng cụ thể, du lịch tâm linh ở tỉnh ta sẽ ngày càng phát triển, góp phần quảng bá văn hóa, con người Sơn La đến với du khách trong nước và quốc tế.