Khai thác tiềm năng lợi thế về khí hậu, đất đai, những năm gần đây, người dân bản Lùa, xã Phổng Lập (Thuận Châu) đã lựa chọn đưa cây chè trồng thay thế các loại cây lương thực ngắn ngày trên đất dốc kém hiệu quả, bước đầu mang lại thu nhập ổn định, mở ra hướng đi mới trong phát triển kinh tế cho bà con.

Người dân bản Lùa, xã Phổng Lập (Thuận Châu) thu hái chè.

Đến thăm gia đình anh Lường Văn Trưng, là một trong những hộ đầu tiên của bản tiên phong mang cây chè về trồng, hiện gia đình anh có 2 ha cây chè, chủ yếu là chè Shan tuyết và chè lai LDP1. Qua câu chuyện, chúng tôi được biết, năm 2011, anh Trưng tìm đến các hộ dân trồng chè lâu năm ở xã Phổng Lái để học hỏi kinh nghiệm trồng, chăm sóc chè và mang 300 kg hạt giống chè Shan tuyết về gieo trồng trên diện tích 1 ha của gia đình. Sau 5 năm, nhờ chăm sóc đúng quy trình kỹ thuật, cây chè phát triển tốt, trung bình mỗi năm, gia đình anh thu được 7 tấn chè búp tươi, thu gần 50 triệu đồng. Từ hiệu quả đó, năm 2016, anh trồng thêm 1 ha chè lai LDP1, từ đầu năm đến nay, gia đình anh thu được hơn 2 tấn chè búp tươi, thu gần 15 triệu đồng, dự kiến vụ năm nay, gia đình anh sẽ thu được hơn 10 tấn chè búp tươi. Anh Trưng chia sẻ: Nhờ trồng chè, gia đình tôi đã thoát nghèo, có cuộc sống ổn định hơn, làm được ngôi nhà mới khang trang và có điều kiện lo cho các con ăn học.

Chia tay anh Trưng, chúng tôi đến thăm đồi chè xanh mướt trải rộng của gia đình anh Lường Văn Khay, đúng lúc gia đình anh đang thu hái chè. Anh Khay nói: Trước đây, 0,5 ha chè lai LDP1 này là đất trồng sắn, mỗi năm chỉ thu được hơn 7 triệu đồng. Năm 2016, được cán bộ xã tuyên truyền, vận động, Nhà nước hỗ trợ giống, gia đình tôi đã chuyển sang trồng chè, mỗi tháng thu hái từ 2-3 lứa, được 3-4 tạ, thu về gần 3 triệu đồng. Trước hiệu quả của cây chè, sắp tới, gia đình tôi sẽ trồng thêm 0,5 ha nữa.

Tìm hiểu được biết, những năm trước đây, người dân ở bản Lùa chủ yếu quen với tập quán canh tác lâu đời là trồng ngô, sắn, nên hiệu quả kinh tế không cao. Bên cạnh đó, trồng chè phải mất vài năm mới cho thu hoạch, bà con lo lắng về đầu ra, giá cả thị trường nên không muốn chuyển sang trồng chè. Để thay đổi tư duy, cách nghĩ, phương thức canh tác cũ của người dân, cán bộ huyện, xã đã trực tiếp xuống họp bản tuyên truyền; cán bộ khuyến nông hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc, bón phân... Ngoài ra, các doanh nghiệp, HTX cam kết bao tiêu sản phẩm, tạo được niềm tin cho người dân yên tâm chuyển sang trồng chè. Năm 2016, Chương trình 135 hỗ trợ bản Lùa xây dựng mô hình trồng 9 ha giống chè LDP1, với 29 hộ tham gia. Sau 4 năm, mô hình phát triển tốt, người dân nhận thấy hiệu quả đã chủ động mạnh dạn tự mua giống về trồng. Đến nay, 90% các hộ dân trong bản đã trồng được gần 32 ha, sản lượng chè búp tươi đạt hơn 100 tấn/năm.

Có thể thấy, cây chè đã và đang dần trở thành cây chủ lực của người dân ở bản Lùa, qua đó, góp phần xóa đói, giảm nghèo bền vững, mang lại cuộc sống ổn định hơn cho người dân nơi đây.