Năm 2021, được sự hỗ trợ của các ngành và tỉnh, huyện Sông Mã vượt qua khó khăn do đại dịch Covid-19, không những kết nối, hỗ trợ tiêu thụ hơn 71.000 tấn nhãn cho người dân, mà còn xuất khẩu được quả nhãn tươi vào thị trường EU, Vương quốc Anh.

Lô nhãn Sông Mã - Sơn La xuất khẩu sang thị trường EU và Vương quốc Anh năm 2021.

Đầu xuân, chia sẻ niềm vui về phát triển thương hiệu “Nhãn Sông Mã”, ông Nguyễn Văn Phương, Phó Chủ tịch UBND huyện, cho biết: Sông Mã hiện có 7.430 ha nhãn, chiếm 72,44% diện tích cây ăn quả của huyện, diện tích cho thu hoạch 5.898 ha, sản lượng ước đạt trên 71.000 tấn, tập trung chủ yếu ở các xã Chiềng Khương, Chiềng Cang, Chiềng Sơ, Chiềng Khoong, Mường Lầm, Mường Hung, Nà Nghịu, Yên Hưng. Huyện đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn, UBND các xã, thị trấn phối hợp với Viện Nghiên cứu rau quả Trung ương, Viện Khoa học nông nghiệp Việt Nam thực hiện nhiều đề tài nghiên cứu khoa học ghép cải tạo nhãn bằng các giống nhãn cho năng suất cao, như: THM-1, PHM 99-11 và nhãn Hương Chi... để nâng cao năng suất, chất lượng, giá trị thương mại cho quả nhãn. Đồng thời, phối hợp với Trung tâm Kiểm dịch thực vật sau nhập khẩu I (Cục Bảo vệ thực vật), đánh giá và cấp 9 mã vùng trồng nhãn xuất khẩu sang thị trường Úc, Mỹ với diện tích 68,85 ha, sản lượng ước đạt trên 688 ha; cấp 20 mã số vùng trồng xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc, với diện tích 606 ha, sản lượng ước đạt trên 6.000 tấn. 

Mùa làm long nhãn huyện Sông Mã giải quyết việc làm cho hàng nghìn lao động địa phương.

Trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, năm 2021 huyện Sông Mã chủ động giới thiệu sản phẩm “Nhãn Sông Mã” đến với người tiêu dùng trong nước và ngoài nước bằng nhiều hình thức: Quảng bá thương hiệu “Nhãn Sông Mã” rộng rãi trên các phương tiện truyền thông; kênh Youtube, Facebook, Zalo, trên Cổng thông tin điện tử của huyện Sông Mã: https://songma.sonla.vn

Đồng thời, được sự hỗ trợ của Sở Công Thương, huyện kết nối với các công ty, thương nhân và các HTX nông nghiệp trên địa bàn trong và ngoài tỉnh; khảo sát liên kết xuất khẩu sản phẩm nhãn sang các thị trường EU, Vương Quốc Anh, Hàn Quốc, Trung Quốc... Giới thiệu, quảng bá, bán sản phẩm đặc trưng, sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP tại các sự kiện của tỉnh và tại Hội nghị giao thương trực tuyến quốc tế sản phẩm “Nhãn Việt Nam 2021”; tổ chức Lễ công bố quyết định cấp giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu “Nhãn Sơn La” và cắt băng khởi hành lô “Nhãn Sông Mã - Sơn La” xuất khẩu sang thị trường EU và Vương quốc Anh; phối hợp với Trung tâm xúc tiến đầu tư tỉnh gửi sản phẩm long nhãn của HTX dịch vụ nông nghiệp Bảo Minh tham gia trưng bày sản phẩm nông sản Sơn La tại Hội chợ trái cây Macfruit Italia năm 2021.

Bằng những việc làm thiết thực, kịp thời, gần 1,5 tấn “Nhãn Sông Mã, Sơn La - Việt Nam” đầu tiên được xuất khẩu chính ngạch sang thị trường Hà Lan. Số lượng không nhiều, nhưng xét về giá trị thương mại thì “Nhãn Sông Mã - Sơn La” đã đặt chân được vào thị trường EU là thành công ngoài mong đợi, nâng sản phẩm nông nghiệp trong toàn tỉnh xuất khẩu được vào thị trường EU lên 4 sản phẩm, gồm: Nhãn, cà phê, xoài, chanh leo.

Là hợp tác xã có sản phẩm nhãn đạt tiêu chuẩn xuất khẩu sang thị trường Hà Lan, ông Lường Văn Mười, Chủ tịch Hội đồng quản trị, Giám đốc HTX Dịch vụ nông nghiệp Hoa Mười, vui mừng: Năm 2021, HTX đã thu hoạch 270 tấn quả, doanh thu hơn 4,6 tỷ đồng; sản xuất trên 50 tấn long nhãn, tạo việc làm thời vụ cho trên 400 lao động địa phương. Để đưa sản phẩm nhãn tiến xa sang thị trường nước ngoài, HTX đang tập trung chăm sóc diện tích nhãn hiện có, đảm bảo đáp ứng các tiêu chí xuất khẩu, tuân thủ nghiêm quy trình chăm sóc, sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, đảm bảo chất lượng, vị ngọt, thơm. Dự kiến năm 2022, HTX sẽ xuất khẩu 30 tấn nhãn quả tươi sang thị trường EU và Vương quốc Anh. Mong tỉnh và huyện Sông Mã tiếp tục hỗ trợ các HTX kinh phí đầu tư hệ thống phục vụ sơ chế như: máy sục rửa, đóng gói sản phẩm, đáp ứng số lượng hàng lớn trong khoảng thời gian ngắn và đảm bảo chất lượng sản phẩm xuất khẩu.

Lò sấy nhãn của HTX Dịch vụ nông nghiệp Hoa Mười, xã Chiềng Khoong, huyện Sông Mã.

Bà Đỗ Thị Bích Châu, Phó Giám đốc Sở Công Thương, thông tin: Liên minh Châu Âu (EU) là thị trường tiềm năng. Tuy nhiên, để xuất khẩu được nông sản vào thị trường này, tất cả các sản phẩm phải đảm bảo về SPS và TBT (quy trình sản xuất, chất lượng, truy xuất nguồn gốc, dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, quy cách đóng gói, nhãn mác...). Trên thực tế, doanh nghiệp, HTX của tỉnh Sơn La gặp nhiều thách thức khi tiếp cận thị trường này. Một số đơn vị mới chỉ dừng ở khâu cung ứng sản phẩm hoặc xuất chào hàng, tìm hiểu thị trường.

Năm 2022, tỉnh Sơn La phấn đấu xuất khẩu 7.350 tấn nhãn, gồm: 3.000 tấn nhãn quả tươi, 3.800 tấn long nhãn và 550 tấn nước ép nhãn; giá trị sản phẩm nhãn tham gia xuất khẩu dự kiến đạt 24,12 triệu USD. Ngoài thị trường Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, sẽ hướng tới thị trường EU.

Đáp ứng nhu cầu đối tác và mở rộng thêm thị trường tại các nước EU, các sở, ban, ngành chức năng của tỉnh tiếp tục tổ chức tập huấn, nâng cao nhận thức năng lực quản trị - kinh doanh cho các doanh nghiệp, HTX... Cùng với đó, hình thành các đơn vị thu gom đủ năng lực bao tiêu và ký kết với các đơn vị chế biến, xuất khẩu; quản lý, giám sát đối với diện tích đã được cấp VietGAP, mã số vùng trồng; hỗ trợ doanh nghiệp, HTX xây dựng, cấp mã số vùng trồng mới năm 2022.