Cái tên Quàng Thị Thu Nghĩa, nữ võ sĩ người dân tộc Thái, đến từ huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La, đã không còn xa lạ trong làng võ thuật Pencak silat Việt Nam. Em là một trong những gương mặt thể thao xuất sắc của thể thao Việt Nam với 4 lần vô địch Pencak silat thế giới. Câu chuyện về hành trình gian khổ, nỗ lực luyện tập để giành vinh quang về cho Tổ quốc của Nghĩa đã trở thành nguồn cảm hứng mạnh mẽ cho nhiều vận động viên trẻ noi theo.  

Hành trình đầy gian khó

Sinh năm 1999, trong một gia đình làm nông nghiệp ở bản Tô Pang, xã Chiềng Pằn, huyện Yên Châu, Quàng Thị Thu Nghĩa có niềm đam mê thể thao từ nhỏ. Năm 2013, tài năng của em được phát hiện khi tham gia Hội khỏe Phù Đổng tỉnh, em được tuyển chọn vào tập luyện ở Trung tâm Huấn luyện và Thi đấu thể dục thể thao tỉnh Sơn La.

Trên đấu trường, Thu Nghĩa là võ sĩ mạnh mẽ, quyết đoán, nhưng trong đời thường, em lại rất nhẹ nhàng, khiêm tốn. Kể về quá trình tập luyện của mình, Nghĩa nói: Em bắt đầu làm quen chính thức và tập luyện bộ môn Pencak silat từ năm 2013, khi mới bước vào lớp 8. Ban đầu, em chỉ xác định mình tham gia tập luyện tại đội tuyển điền kinh, khi mới chuyển sang tập võ, em gặp rất nhiều khó khăn, thường xuyên bị chấn thương do va chạm trong lúc tập đối kháng, nhưng được sự chỉ dạy tận tình của huấn luyện viên và các bạn cùng đội tuyển, nên đã từng bước hoàn thiện kỹ năng.

Ông Trần Huy, Phó Giám đốc Trung tâm Huấn luyện và Thi đấu thể thao tỉnh Sơn La, là người thầy dẫn dắt và dõi theo quá trình rèn luyện, thi đấu của Thu Nghĩa, tự hào nói: Tôi rất tự hào về học trò của mình, từ những ngày đầu tiên khi Nghĩa bước vào Trung tâm, tôi đã nhận thấy em rất có tiềm năng, bởi sự nhanh nhẹn, thể lực tốt, phù hợp để tập luyện võ thuật. Thu Nghĩa luôn có tinh thần quyết tâm và nỗ lực không ngừng nghỉ. Trong quá trình tập luyện, Nghĩa luôn hoàn thành các bài tập cường độ cao, có những lúc gặp phải chấn thương nặng phải nghỉ thời gian dài, nhưng chưa bao giờ bỏ cuộc. Thành tích hôm nay là thành quả xứng đáng cho những nỗ lực không ngừng nghỉ của em.

Chia sẻ về những kỷ niệm đáng nhớ của mình trong quá trình tập luyện và thi đấu, Thu Nghĩa nói: Năm 2017, em tham gia các giải Pencak silat trong nước giành Huy chương Vàng, được phong kiện tướng quốc gia và bảo vệ được danh hiệu này đến nay. Năm 2021, là lần đầu tiên em tham gia Đại hội Thể thao Đông Nam Á Seagame 31, được thi đấu trên chính đất nước mình, đã tiếp cho em sức mạnh giành tấm Huy chương Vàng Seagame đầu tiên ở nội dung đối kháng hạng cân 75 kg. Tại kỳ SEA Games 32 không có hạng cân 75 kg, nên ban huấn luyện đã điều chỉnh em thi đấu ở hạng cân 70 kg. Đây là một trong những khó khăn lớn, vì trong một thời gian ngắn, em phải ép hơn 5 kg để giảm xuống thi đấu ở hạng cân 70 kg, cùng với đó, phải làm quen với cường độ bài tập, khối lượng tập luyện ở hạng cân mới, dẫn đến dễ gặp chấn thương không mong muốn.

Trong quá trình tập luyện và thi đấu, việc chấn thương - hồi phục - chấn thương thường xuyên diễn ra, các ngón tay, ngón chân có những lúc bị mẻ, rạn xương phải nằm viện điều trị dài ngày, ngoài tập chế độ, cùng với sự hỗ trợ của các huấn luyện viên, bản thân Thu Nghĩa luôn nghiên cứu các phương pháp hồi phục chấn thương nhanh chóng. Nghĩa bảo: Có lúc thi đấu bị chấn thương, nhưng em nén đau, quyết tâm giành chiến thắng. Khi được cầm lá cờ Tổ quốc, đứng trên bục vinh quang là bao nhiêu đau đớn như tan biến hết. 

Thành tích ấn tượng

Năm 2021 ghi dấu mốc quan trọng khi Thu Nghĩa lần đầu tiên giành Huy chương Vàng tại SEA Games 31, ở hạng cân 70 - 75 kg nữ, đánh bại đối thủ người Malaysia với tỷ số 39-32. Không ngủ quên trên chiến thắng, sau SEA Games 31, Thu Nghĩa nỗ lực tập luyện và tiếp tục giành tấm Huy chương Vàng SEA Games 32, đây là bước ngoặt quan trọng, là bàn đạp để Thu Nghĩa vươn tới các đấu trường lớn ở châu lục và thế giới.

2 lần đoạt Huy chương Vàng Seagame 31, 32; 4 lần liên tiếp đạt Huy chương Vàng Châu Á vào năm 2018, 2019, 2022 và 2023; 3 lần đoạt Huy chương Vàng thế giới vào năm 2018, 2019 và 2022 và mới đây nhất vào ngày 22/12/2024, Thu Nghĩa lần thứ 4 tỏa sáng trên đấu trường quốc tế, tự hào khoác lá cờ đỏ sao vàng với tấm Huy chương Vàng tại Giải vô địch Pencak silat thế giới lần thứ 20 tổ chức tại Abu Dhabi, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất. 

Gặp Thu Nghĩa khi em vừa trở về từ Abu Dhabi, em chia sẻ: Đối thủ của em tại trận chung kết được đánh giá khá nặng ký, sau khi để thua đội bạn ở hiệp 1 và bị dẫn điểm cách biệt ở hiệp 2, em vẫn không bỏ cuộc. Tiếp thu sự chỉ đạo của huấn luyện viên và kinh nghiệm của mình em đã lội ngược dòng giành phần thắng ở cuối hiệp 2. Đến hiệp 3 em không nghĩ nhiều, trong đầu chỉ có một quyết tâm duy nhất là được hát Quốc ca trên đất nước bạn, được thấy lá cờ Tổ quốc tung bay trên đấu trường quốc tế, để các nước bạn biết đến Việt Nam. Em giành từng điểm quan trọng và chiến thắng đối thủ với tỉ số 2-1. 

Nghĩa chia sẻ thêm: Những thành tích mà em có được này hôm nay, ngoài sự nỗ lực của bản thân, còn có nguồn động viên, cổ vũ, luôn sát cánh bên em, là Ban huấn luyện, đồng đội và sự hỗ trợ từ gia đình, bạn bè. Đó là nguồn động lực to lớn giúp em vượt qua tất cả để có được những vinh quang ngày hôm nay.

Sau mỗi giải đấu, Thu Nghĩa đều dành thời gian nghỉ ngơi về bên gia đình để dành tặng bố mẹ những tấm huy chương danh giá. Bà Quàng Thị Thương, mẹ của Thu Nghĩa, chia sẻ: Có con gái theo sự nghiệp thể thao, những lúc con đi thi đấu, gia đình cũng không đi theo động viên được. Xa nhà lại tập luyện cường độ cao, nhiều khi gọi video thấy con chấn thương cũng xót, nhưng vì màu cờ sắc áo, vinh quang của Tổ quốc, nên bố mẹ cũng chỉ biết động viên con. Khi con thi đấu có trận được livestream thì bố mẹ cũng gác lại việc đồng ruộng để theo dõi và cổ vũ con. Thấy con chiến thắng, là cả nhà vỡ oà, sung sướng, tự hào vì con đã đóng góp thành tích mang vinh quang về cho thể thao nước nhà.

25 tuổi, Quàng Thị Thu Nghĩa đã đạt được nhiều thành công với huy chương danh giá tại khu vực và thế giới; vinh dự nhận nhiều bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Chủ tịch UBND tỉnh. Thu Nghĩa cũng là một trong những điển hình tiên tiến tiêu biểu của tỉnh tham dự Hội nghị biểu dương, tôn vinh điển hình tiên tiến toàn quốc được tổ chức vào tháng 10/2024, tại Thủ đô Hà Nội.

Với những kết quả đáng tự hào đóng góp vào thành tích của đội tuyển thể thao Việt Nam và tỉnh Sơn La, sự nỗ lực tu dưỡng, rèn luyện và phẩm chất đạo đức tốt, tháng 5/2024, Thu Nghĩa đã vinh dự được kết nạp Đảng, sinh hoạt tại Chi bộ Trung tâm Huấn luyện và Thi đấu TDTT tỉnh Sơn La.

Hành trình chinh phục đỉnh cao sự nghiệp của Quàng Thị Thu Nghĩa đã chứng minh, có đam mê và quyết tâm, sẽ có được thành công dù xuất phát điểm có khó khăn đến đâu. Những thành tích của Thu Nghĩa không chỉ là niềm tự hào của thể thao Việt Nam, mà còn là tấm gương sáng cho các vận động viên trẻ noi theo.