Tổng diện tích tự nhiên ngoại thành Thành phố trên 25.700 ha, gồm 5 xã (Chiềng Đen, Chiềng Cọ, Hua La, Chiềng Ngần và Chiềng Xôm), với 66 bản và gần 7.500 hộ. Những năm qua, thực hiện tái cơ cấu lại các ngành kinh tế, Thành phố đã tập trung chuyển đổi tăng trưởng theo hướng tăng tỷ trọng dịch vụ, công nghiệp và đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp chuyên canh, ứng dụng khoa học công nghệ cao vào sản xuất, nâng cao chất lượng, giá trị sản phẩm, góp phần tăng thu nhập ở các xã ngoại thành.

Mô hình trồng hoa của HTX Hoa cao cấp bản Panh, xã Chiềng Xôm (Thành phố).

Thực hiện các giải pháp phát triển sản xuất nông nghiệp, Thành phố đã tập trung chỉ đạo rà soát tổng hợp diện tích một số cây trồng chính, các diện tích cây trồng kém hiệu quả, xây dựng kế hoạch tập huấn, hội thảo hướng dẫn nông dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, xây dựng mô hình sản xuất hiệu quả. Trên cơ sở tiềm năng lợi thế của từng vùng, các xã đã tập trung phát triển một số cây, con chủ lực theo hướng sản xuất hàng hóa đảm bảo bền vững gắn với công nghiệp chế biến và phù hợp với quy hoạch phát triển của tỉnh và Thành phố, như: Phát triển vùng trồng cà phê tập trung ở các xã Chiềng Đen, Hua La, Chiềng Ngần, Chiềng Cọ; trồng hoa công nghệ cao tại xã Chiềng Xôm; chăn nuôi đại gia súc tại các xã Chiềng Đen, Chiềng Cọ, Chiềng Ngần; nuôi cá tại xã Chiềng Xôm, xã Hua La… 8 năm qua, Thành phố đã tổ chức tuyên truyền, mở các lớp tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật về trồng trọt, chăn nuôi cho gần 30.000 lượt người; xây dựng 73 mô hình trồng trọt, chăn nuôi ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, như: Mô hình ghép cải tạo vườn tạp; chuyển đổi cây trồng có giá trị thấp sang cây trồng có giá trị kinh tế cao (chanh leo, măng tây, cây ăn quả giống mới); ứng dụng mô hình tưới ẩm trong sản xuất; sản xuất rau an toàn trong nhà lưới, nhà kính, chăn nuôi lợn nái sinh sản, cải tạo đàn bò... Hằng năm, triển khai thực hiện hiệu quả các chính sách đào tạo nghề cho lao động nông thôn; hỗ trợ triển khai các mô hình sản xuất nông nghiệp an toàn; khuyến khích thành lập HTX, tổ hợp tác sản xuất tập trung; hỗ trợ xây dựng nhãn hiệu sản phẩm đặc trưng của địa phương, như: mận hậu, rau an toàn, cà phê, cây ăn quả... Qua đó, đẩy mạnh cơ giới hóa sản xuất, xây dựng mô hình sản xuất phù hợp với điều kiện tự nhiên của từng xã, tạo ra sản phẩm nông nghiệp có giá trị.  Hiện, Thành phố có 1 liên hiệp HTX và 52 HTX nông nghiệp sản xuất, kinh doanh đa ngành nghề, với trên 930 thành viên, tổng vốn điều lệ gần 102 tỷ đồng. Các HTX hoạt động hiệu quả điển hình như: HTX cà phê Bích Thao (xã Hua La), doanh thu khoảng 60 tỷ đồng/năm, tạo việc làm cho 10 lao động địa phương, thu nhập 4-5 triệu đồng/người/tháng; HTX hoa cao cấp xã Chiềng Xôm, doanh thu 70 tỷ đồng/năm, tạo việc làm thường xuyên cho 300 lao động địa phương...

Mô hình nuôi gà thảo dược của HTX đầu tư và phát triển công nghệ cao Đồng Tâm xã Chiềng Ngần (Thành phố).

Về phát triển công nghiệp và dịch vụ nông thôn, Thành phố đã tập trung thực hiện các chính sách thu hút đầu tư, khuyến khích phát triển công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp nông thôn tập trung vào các ngành nghề có thế mạnh của địa phương; triển khai hiệu quả các dự án hỗ trợ khuyến công (hỗ trợ các cơ sở xây dựng lò sấy nông sản; sản xuất vật liệu xây dựng; sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ),... dự án phát triển thương mại nông thôn và các giải pháp đẩy mạnh xuất khẩu các mặt hàng nông sản chủ lực của Thành phố; đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp liên kết với các hộ sản xuất, các tổ hợp tác, hợp tác xã để thực hiện việc đầu tư, chuyển giao kỹ thuật, thu mua, chế biến, nâng cao chất lượng nông sản phẩm, nâng cao giá trị sản xuất công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp nông thôn. Năm 2018, Thành phố có 552 cơ sở công nghiệp, trong đó có 85 cơ sở công nghiệp nông thôn, chiếm 15,2% và tăng 6,5% so với năm 2008; tổng giá trị sản xuất công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp năm 2018 là 150 tỷ đồng, tăng 184 % so với năm 2008. Ngoài ra, Thành phố cũng quan tâm phát triển loại hình du lịch cộng đồng trên địa bàn các xã; hỗ trợ các hợp tác xã, hộ gia đình phát triển các Nhà nghỉ cộng đồng (Homestay) kèm dịch vụ du lịch cộng đồng, dịch vụ ăn uống tại các xã Hua La, Chiềng Xôm, Chiềng Cọ; hỗ trợ các Homestay liên kết với các công ty du lịch trong và ngoài tỉnh...

Với việc đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế, năm 2019, thu nhập bình quân ở các xã trung bình đạt 32,8 triệu đồng/người/năm (tăng 19,6 triệu đồng so với năm 2011); tỷ lệ hộ nghèo trung bình còn 2,3% (giảm 1,3% so với năm 2011), góp phần thay đổi diện mạo nông thôn, rút ngắn khoảng cách giữa nông thôn và thành thị, giúp Thành phố hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới ở các xã sớm hơn so với kế hoạch đề ra.