Những năm qua, mạng lưới phòng chống bệnh lao trên địa bàn tỉnh thường xuyên được củng cố, kiện toàn, hiện toàn tỉnh có 16 tổ chống lao, gồm 48 cán bộ kiêm nhiệm chương trình chống lao tại các trung tâm y tế huyện, thành phố, Bệnh viện Đa khoa tỉnh, Bệnh viện Đa khoa Thảo nguyên Mộc Châu, Trại giam Yên Hạ (Phù Yên), Cơ sở Điều trị nghiện ma túy tỉnh và đội ngũ cộng tác viên là y tế thôn, bản. Qua đó, phát hiện sớm những trường hợp mắc bệnh lao để điều trị kịp thời, với trên 90% bệnh nhân lao được điều trị khỏi bệnh.

Y tá Bệnh viện Lao và bệnh phổi Sơn La cấp thuốc cho bệnh nhân lao.

Với đặc thù là tỉnh miền núi, có 12 dân tộc cùng chung sống, trình độ nhận thức của bà con về công tác phòng, chống bệnh lao còn hạn chế, hằng năm vẫn phát hiện những ca bệnh mới; nhiều trường hợp bệnh nặng bệnh nhân mới đến bệnh viện để điều trị; có trường hợp điều trị giai đoạn đầu thấy các triệu chứng giảm, bệnh nhân tự ý bỏ thuốc, không tuân theo phác đồ điều trị của bác sỹ. Hơn nữa, bệnh lao là bệnh xã hội có thể lây lan nhanh ra cộng đồng qua đường hô hấp, thời gian điều trị lâu dài, tốn kém chi phí. Trước thực tế trên, để hạn chế nguy cơ lây nhiễm bệnh lao trong cộng đồng, hằng năm, ngành Y tế tỉnh đã tham mưu cho Ban Chỉ đạo thực hiện chiến lược phòng chống lao tỉnh đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 chỉ đạo các đơn vị y tế triển khai công tác khám, phát hiện, quản lý điều trị lao, nhất là lao kháng thuốc, lao trẻ em, lao/HIV... Trong quá trình đó, đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao kiến thức về bệnh lao và công tác phòng, chống lao cho người dân. Giảm mặc cảm, kỳ thị đối với bệnh nhân nhiễm bệnh bằng nhiều hình thức, như tuyên truyền miệng, treo băng rôn, pa - nô, áp phích, phát tờ rơi. Cùng với đó, tổ chức tập huấn nghiệp vụ, phân công đội ngũ cộng tác viên hoạt động tại tất cả các tiểu khu, bản trực tiếp đến từng hộ gia đình cung cấp thông tin về biểu hiện, cách phòng chống bệnh lao; vận động các gia đình cho trẻ em tiêm phòng đầy đủ vắc - xin BCG (phòng lao), góp phần giảm nguy cơ mắc bệnh cho trẻ.

Bà Tòng Thị Xinh, nhân viên y tế bản Phổng, xã Nậm Lạnh (Sốp Cộp) cho hay: Hàng tháng, chúng tôi tuyên truyền lồng ghép trong các cuộc họp bản về biện pháp phòng chống bệnh lao; vận động nhân dân khám sức khỏe định kỳ tại trạm y tế xã để phát hiện bệnh và kịp thời đến các cơ sở y tế xét nghiệm. Đồng thời, thường xuyên thăm hỏi, động viên các bệnh nhân mắc bệnh không mặc cảm, tự ti, kiên trì chữa bệnh dứt điểm.

Trao đổi với chúng tôi về công tác phòng chống bệnh lao, Bác sỹ Bùi Văn Tráng, Phó Giám đốc Bệnh viện Lao và bệnh Phổi, cho biết: Hiện nay, Bệnh viện Lao và bệnh Phổi Sơn La đã ứng dụng kỹ thuật xét nghiệm đờm bằng máy Gene Xpert, xét nghiệm vi khuẩn lao nhanh trong 2 giờ, giúp phát hiện mắc lao ở giai đoạn sớm. Riêng năm 2018, toàn tỉnh khám, xét nghiệm đờm cho trên 7.500 lượt người nghi mắc lao, trong đó phát hiện trên 400 trường hợp mắc bệnh (trên 180 trường hợp bệnh nhân lao có bằng chứng vi khuẩn học); tỷ lệ điều trị khỏi bệnh nhân lao AFB(+) trên 90%.

Thời gian tới, Ban Chỉ đạo thực hiện chiến lược phòng chống lao tỉnh đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các ban, ngành, đoàn thể các cấp trong việc tuyên truyền, vận động nhân dân phòng, chống bệnh lao; củng cố, kiện toàn mạng lưới tổ phòng, chống lao ở các huyện, thành phố, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ y tế làm nhiệm vụ phòng, chống lao. Tranh thủ các nguồn hỗ trợ từ dự án phòng, chống lao quốc gia, địa phương... đầu tư các trang thiết bị phòng, chống lao tại bệnh viện, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân trong tỉnh được tiếp cận nhiều dịch vụ, kỹ thuật mới, hiện đại và môi trường chăm sóc y tế tốt hơn.

Công tác phòng, chống lao không là việc riêng của các cấp, các ngành mà cần huy động sự vào cuộc của cả cộng đồng. Bên cạnh đó, người dân cũng cần thực hiện tiêm phòng vắc-xin phòng ngừa bệnh lao đầy đủ và đúng lịch; nếu có những biểu hiện mắc bệnh lao thì cần đến cơ sở y tế để được khám, tư vấn và điều trị... Góp phần thực hiện thành công việc thanh toán bệnh lao trên địa bàn tỉnh vào năm 2030.

Thu Hằng (CTV)