Cụm dân cư Huổi Cưởm, thuộc bản Tân Hợp, xã Nà Nghịu, chỉ cách trung tâm huyện Sông Mã (Sông Mã) 1,4km, nhưng người dân ở đây vẫn phải sống trong ánh sáng của đèn dầu mỗi khi đêm về... Sự mòn mỏi chờ có điện sinh hoạt và phát triển sản xuất kéo dài suốt hơn hai chục năm qua.

Đường vào Cụm dân cư Huổi Cưởm, bản Tân Hợp, xã Nà Nghịu (Sông Mã).

Nếu tính đường thẳng, từ gia đình có điện ở cuối bản Tân Hợp đến Cụm dân cư Huổi Cưởm thì chỉ khoảng 300 m, nhưng đi theo đường chính thì xa hơn 1km đường gập gềnh sỏi đá. Điều mà bản cần nhất hiện nay là điện thắp sáng để phục vụ những nhu cầu tối thiểu trong sinh hoạt hàng ngày như được xem ti vi, con cái được học bài dưới ánh đèn điện... Chị Lò Thị Inh, người dân Cụm dân cư Huổi Cưởm phàn nàn: Ở cụm này không có lấy một chiếc ti vi để xem, bọn trẻ phải học dựa vào ánh đèn dầu, nếu dùng điện thoại thì mỗi lần hết pin, phải đến nhà người quen ở bên thị trấn sạc nhờ. Vì không có điện, người dân chúng tôi không được tiếp cận thông tin, không nắm bắt được kiến thức về sản xuất trên các phương tiện thông tin đại chúng, nên sản xuất manh mún, chăn nuôi nhỏ lẻ và hay bị dịch bệnh...

Trưởng bản Tân Hợp, ông Lò Văn Phát phản ánh: Người dân đã nhiều lần kiến nghị tại các buổi tiếp xúc cử tri của HĐND và Quốc hội nhưng đến nay vẫn chưa có điện về. Phần lớn hộ dân ở đây dùng bình ắc-quy, đèn dầu, hộ nào có điều kiện thì lắp pin năng lượng mặt trời, nhưng cũng chỉ thắp được một bóng đèn lúc chập tối phục vụ ăn uống, còn các cháu phải học tập trong cảnh điện chập chờn, vì phụ thuộc vào thời tiết hoặc thắp đèn dầu để học. Muốn chuyển đổi cây trồng cũng khó vì muốn tưới nước cho cây, phải mua máy phát điện bơm nước giá thành cao. Mỗi khi có đoàn về kiểm tra, khảo sát làm đường điện, bà con đều mong ngóng sớm có điện lưới quốc gia để phục vụ sinh hoạt, sản xuất. Mong muốn các cấp chính quyền, quan tâm xem xét giúp đỡ người dân càng sớm càng tốt...

Dùng bình ắc quy để thắp đèn dùng trong sinh hoạt của một số hộ dân cụm dân cư Huổi Cưởm.

Huổi Cưởm là một cụm dân cư của bản Tân Hợp, được hình thành từ năm 1996, có khoảng 10 hộ dân của các xã: Chiềng Phung, Nậm Ty, Nà Nghịu đến phát rẫy, khai hoang rồi định cư, đến nay cụm dân cư đã có 15 hộ, 48 nhân khẩu (100% dân tộc Thái), trong đó, có 7 hộ nghèo, 2 hộ cận nghèo, 6 hộ có mức sống trung bình, các hộ đang canh tác khoảng 1 ha lúa nương, ngô, sắn; 6 ha cây ăn quả, chủ yếu là cây nhãn; có 30 con trâu, bò, khoảng 500 con gia cầm các loại. Cuộc sống người dân chủ yếu phụ thuộc vào nông nghiệp, thu nhập bình quân của người dân đạt trên 6 triệu đồng/người/năm.

Trao đổi với ông Lò Văn Xuân, Chủ tịch UBND xã Nà Nghịu, được biết: Ngoài 15 hộ của cụm dân cư Huổi Cưởm, hiện trên địa bàn xã còn 4 cụm dân cư chưa có điện (56 hộ). Các hộ này khó khăn về kinh tế, trong khi chi phí đầu tư đường dây khá lớn, nhiều hộ không có điều kiện đóng góp. Xã đã kiến nghị nhiều lần với các cấp có thẩm quyền tại các cuộc tiếp xúc cử tri của HĐND các cấp, cần sớm cấp điện cho cụm dân cư Huổi Cưởm; ngành Điện cũng đã đến khảo sát, nhưng vẫn chưa thấy đầu tư. Hiện, xã đang tăng cường công tác tuyên truyền, vận động để người dân hiểu và cùng tham gia xã hội hóa đường điện, góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho người dân.

Tìm hiểu lý do vì sao các cụm dân cư nói trên chưa được cấp điện, ông Hoàng Văn Thành, Giám đốc Điện lực Sông Mã, cho biết: Từ năm 2016, Điện lực Sông Mã đã có đã 4 lần đề xuất với UBND huyện về cung cấp điện cho cụm dân cư Huổi Cưởm, nhưng do chi phí lắp đặt đường dây, trạm biến áp hạ thế quá lớn (khoảng 2 tỷ đồng) nên huyện chưa thể có nguồn kinh phí. Năm 2018, Điện lực huyện Sông Mã nhận được thông báo của Sở Công Thương làm chủ đầu tư Dự án cấp điện cho đồng bào các dân tộc thiểu số trên địa bàn tỉnh Sơn La đối với những nơi chưa có điện lưới quốc gia giai đoạn 2016 - 2020. Tuy nhiên, việc cấp điện cho cụm dân cư Huổi Cưởm phải do Sở Công Thương xem xét, quyết định, ngành Điện cũng chỉ là chủ đầu tư thuê làm giám sát... Hiện, Điện lực Sông Mã vẫn tiếp tục đề xuất với UBND huyện Sông Mã, để đưa cụm dân cư Huổi Cưởm vào trong danh sách phê duyệt cung cấp điện trong thời gian sớm nhất.

Tiếp tục trao đổi vấn đề này với lãnh đạo huyện Sông Mã, được biết, trên địa bàn huyện hiện đã có 100% số xã có điện, trên 85% cụm (bản) có điện, với 93% tỷ lệ hộ có điện lưới quốc gia. Tuy nhiên, vẫn còn 30 cụm, bản dân cư đặc biệt khó khăn đang phải kéo điện xa hoặc chưa có điện, do khó khăn về nguồn vốn đầu tư, giao thông đi lại khó khăn, các hộ dân sống thưa thớt...  Huyện đang tiếp tục rà soát những hộ, cụm chưa được đầu tư cấp điện để đề nghị Sở Công Thương bổ sung dự án cấp điện nông thôn từ lưới điện quốc gia tỉnh Sơn La, giai đoạn 2016 - 2020.

Mong muốn có điện lưới quốc gia để phục vụ đời sống và sản xuất của bà con trong cụm dân cư Huổi Cưởm, thuộc bản Tân Hợp, xã Nà Nghịu (Sông Mã) là nguyện vọng chính đáng. Hy vọng, dự án cấp điện nông thôn từ lưới điện quốc gia tỉnh Sơn La, giai đoạn 2016 - 2020, sẽ được triển khai đúng tiến độ để người dân có điện trong thời gian sớm nhất, góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần, từng bước giảm bớt khó khăn cho người dân nơi đây.