Nằm ven sông Đà, xã Tân Phong không chỉ được biết đến với những đặc sản từ các loài thủy sản, mà còn là vùng đất của chuối ngọt, xoài thơm nổi tiếng của huyện Phù Yên. Nhờ việc triển khai hiệu quả chủ trương của tỉnh, sự năng động, dám nghĩ, dám làm của cán bộ, đảng viên và người dân địa phương, nhiều vạt nương, triền đồi trước đây trồng cây lương thực năng suất thấp, nay đã phủ kín màu xanh của cây ăn quả, góp phần không nhỏ vào việc nâng cao thu nhập cho người dân, từng bước thay đổi diện mạo của xã vùng III còn nhiều khó khăn này.

Mô hình trồng cây ăn quả trên đất dốc của gia đình anh Đinh Văn Thạch, bản Vạn, xã Tân Phong.

Vùng đất Tân Phong đã “bén duyên” với cây ăn quả từ lâu, hầu như gia đình nào cũng có vườn cây ăn quả. Tuy nhiên, trước đây, bà con chủ yếu trồng xoài, nhãn với quy mô nhỏ, đủ để phục vụ nhu cầu của gia đình, hộ trồng nhiều hơn thì bán buôn, bán lẻ tại vườn, tại chợ phiên, bán rong quanh các bến phà, bến thuyền... Ngày ấy, bà con thiếu kỹ thuật trồng, chăm sóc, nên chất lượng sản phẩm quả chưa đáp ứng được nhu cầu của thị trường. Thực hiện chủ trương của tỉnh về trồng cây ăn quả trên đất dốc, ba năm trở lại đây, xã đã tích cực tuyên truyền, vận động người dân khai thác hiệu quả lợi thế tự nhiên, phủ xanh đất trống, đồi núi trọc, chuyển diện tích cây trồng ngắn ngày, năng suất thấp sang trồng cây ăn quả. Đồng thời, xã phối hợp với các cơ quan chức năng tổ chức tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật trồng và chăm sóc cây ăn quả cho người dân; cử đại diện cán bộ xã, bản, các hộ dân đi tham quan, học hỏi kinh nghiệm từ các mô hình trồng cây ăn quả hiệu quả trên địa bàn tỉnh. Nhờ vậy, đã tạo động lực cho bà con mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng, nhiều mô hình trồng cây ăn quả hình thành, bước đầu đem lại hiệu quả kinh tế khá.

Từ trụ sở xã, chúng tôi xuôi theo hồ sông Đà khoảng 4 km đến trang trại trồng cây ăn quả của gia đình anh Đinh Văn Thạch, bản Vạn, một trong những hộ tiên phong trong việc biến đồi ngô, nương sắn bạc màu thành vườn cây trĩu quả. Dẫn chúng tôi tham quan trang trại rộng hơn 2 ha, anh Thạch vui vẻ: Năm 2016, gia đình tôi quyết định trồng cây ăn quả; tích cực học hỏi và áp dụng kỹ thuật chăm sóc, nên vườn cây ăn quả phát triển tốt. Hiện, gia đình đang có hơn 800 gốc chuối, 300 gốc xoài, 100 gốc nhãn, 100 gốc mít Thái và bơ, ổi, vải... mỗi loại vài chục cây. Năm nay, xoài, mít, chuối bắt đầu cho quả, gia đình đã thu trên 40 triệu đồng.

Trên đường đi, chúng tôi gặp nhiều thuyền chở đầy chuối đi tiêu thụ. Trong câu chuyện với người dân, được biết, năm nay chuối được mùa, được giá, chỉ cần chở về điểm tập kết bên kia sông là có xe đến thu mua tận nơi. Từ việc chỉ trồng diện tích nhỏ phục vụ nhu cầu của gia đình, nay ông Đinh Văn Tường, bản Mùng đã trở thành một trong những hộ cung cấp cho thị trường lượng chuối khá lớn. Năm 2018, toàn bộ diện tích đất trồng ngô, sắn của gia đình ông đã được chuyển sang trồng chuối với quy mô hơn 1.200 cây. Mỗi tháng, gia đình thu hoạch từ 2 - 3 lứa, mỗi lứa 3 - 4 tạ, với giá bán từ 5 - 7 nghìn đồng/kg, trừ chi phí, mỗi năm thu lãi từ 40 - 50 triệu đồng. Ông Tường cho biết: Trồng chuối thu nhập cao gấp đôi so với ngô, sắn trước đây, cùng với nguồn thu từ việc đánh bắt, nuôi trồng thủy sản, mỗi năm gia đình tôi có gần một trăm triệu đồng để trang trải cuộc sống.

Trồng cây ăn quả trên đất dốc ở Tân Phong bước đầu đã mang lại hiệu quả kinh tế, góp phần không nhỏ vào việc tăng thu nhập cho người dân, nhất là trong thời điểm khai thác và nuôi trồng thủy sản trên lòng hồ gặp khó khăn do mực nước trên sông Đà rút mạnh. Hiện nay, xã có trên 81 ha cây ăn quả, trong đó hơn 30 ha xoài, 22 ha chuối, 24 ha nhãn, còn lại là mít, mận, cam... Để bà con yên tâm sản xuất, xã đã phối hợp với các cơ quan chuyên môn của huyện tìm kiếm thị trường ổn định, quảng bá, giới thiệu sản phẩm, tạo điều kiện để sản phẩm tham gia các phiên chợ, hội chợ. Bên cạnh đó, bà con cũng tích cực học hỏi, áp dụng kỹ thuật trồng cây ăn quả theo hướng hữu cơ, quy trình sản xuất VietGAP, để nâng cao chất lượng sản phẩm, phấn đấu tham gia vào chuỗi sản phẩm quả an toàn, xuất khẩu của huyện.

Với việc thực hiện hiệu quả chủ trương chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất dốc, cây ăn quả đang trở thành cây trồng chủ lực ở Tân Phong. Tin rằng, trong thời gian tới, cây ăn quả Tân Phong sẽ đem lại nguồn thu nhập cao và ổn định cho bà con, là “trái ngọt” cho sự nỗ lực, cố gắng của địa phương trong hành trình đẩy nhanh công cuộc xóa đói, giảm nghèo, nâng cao đời sống người dân ở xã vùng lòng hồ còn nhiều khó khăn này.