Những năm qua, hoạt động Tư pháp các cấp trên địa bàn tỉnh đã và đang có nhiều chuyển biến tích cực, góp phần hiệu quả trong việc tuyên truyền, phổ biến và giáo dục pháp luật, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ và nhân dân, giữ vững kỷ cương xã hội, góp phần tăng cường pháp chế, quản lý xã hội bằng pháp luật, phục vụ sự nghiệp đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Cán bộ tư pháp - hộ tịch xã Pá Lông (Thuận Châu)

ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý hộ tịch trên địa bàn.

Với chức năng là cơ quan tham mưu cho UBND tỉnh quản lý công tác ban hành văn bản quy phạm pháp luật (QPPL), Sở Tư pháp đã trực tiếp thẩm định các văn bản QPPL của HĐND, UBND tỉnh; tham gia ý kiến và tổ chức lấy ý kiến nhân dân tham gia xây dựng các dự án Luật, Pháp lệnh theo chương trình xây dựng pháp luật hàng năm của Quốc hội và nhiều dự thảo văn bản QPPL của các bộ, ngành Trung ương... đảm bảo thời gian, chất lượng, tính hợp hiến, hợp pháp và tính khả thi trong thực tiễn, kịp thời đề xuất với UBND tỉnh xem xét tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc về mặt pháp lý trong công tác chỉ đạo, điều hành; góp phần nâng cao hiệu lực quản lý Nhà nước trong thực hiện nhiệm vụ chính trị của địa phương, nhất là trong các lĩnh vực về an sinh xã hội; đất đai, đền bù giải phóng mặt bằng, xây dựng cơ bản; đầu tư kinh doanh; hội nhập kinh tế quốc tế; di dân tái định cư Thủy điện Sơn La; chương trình phát triển cây cao su; công tác đấu tranh phòng, chống ma túy...

Sở Tư pháp đã tham mưu giúp UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ban, ngành liên quan tổ chức các đợt rà soát và tổng rà soát văn bản theo sự chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Tư pháp; tổ chức triển khai thực hiện Luật xử lý vi phạm hành chính và các văn bản hướng dẫn thi hành; tham mưu cho UBND tỉnh ban hành và tổ chức thực hiện kế hoạch theo dõi thi hành pháp luật, tập trung vào một số lĩnh vực như đất đai, bán đấu giá tài sản, hộ tịch, hòa giải, giao thông vận tải, lĩnh vực ưu đãi người có công với cách mạng... Đồng thời, tham mưu cho UBND tỉnh ban hành kế hoạch thực hiện Luật phổ biến giáo dục pháp luật và kiện toàn Hội đồng phối hợp phổ biến giáo dục pháp luật (PBGDPL) cấp tỉnh, phân công nhiệm vụ cho từng thành viên của Hội đồng; tham mưu chỉ đạo kiện toàn Hội đồng phối hợp PBGDPL cấp huyện; hướng dẫn không thành lập Hội đồng phối hợp PBGDPL cấp xã, giao cho chủ tịch UBND cấp xã thực hiện chức năng PBGDPL theo quy định của Luật Phổ biến giáo dục pháp luật. Hướng dẫn tổ chức thực hiện “Ngày pháp luật” trên địa bàn toàn tỉnh. Nhờ đó, hàng vạn lượt người được PBGDPL dưới nhiều hình thức tuyên truyền đa dạng, phong phú.

Bên cạnh đó, Sở Tư pháp cũng thực hiện tốt công tác quản lý Nhà nước đối với các tổ hòa giải. Hiện nay, toàn tỉnh có 3.270 tổ hòa giải với 17.714 hòa giải viên tại các bản, tổ dân phố, cụm dân cư; hàng năm các tổ hòa giải thành, đạt tỷ lệ trên 85% các vụ việc mâu thuẫn, tranh chấp nhỏ trong nhân dân. Công tác bổ trợ tư pháp được quan tâm thực hiện, đạt hiệu quả tốt như công tác trợ giúp pháp lý, bán đấu giá tài sản, công chứng, quản lý giám định tư pháp, quản lý luật sư, tư vấn pháp luật, trọng tài thương mại..., điển hình như công tác trợ giúp pháp lý, hệ thống trợ giúp pháp lý Nhà nước từng bước kiện toàn. Ở cấp tỉnh, Trung tâm trợ giúp pháp lý có 2 chi nhánh trợ giúp pháp lý; cấp huyện có 4 tổ trợ giúp pháp lý đặt tại phòng Tư pháp các huyện và 167 câu lạc bộ trợ giúp pháp lý tại các xã. Đội ngũ trợ giúp viên, cộng tác viên pháp lý được củng cố, tăng cường về số lượng và năng lực công tác, thực sự là cầu nối đưa các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước đi vào cuộc sống thông qua công tác giúp đỡ, tư vấn pháp luật, trợ giúp pháp lý cho đông đảo người nghèo, người có công với cách mạng, người khuyết tật, đồng bào dân tộc thiểu số...

Với tinh thần đoàn kết, khắc phục khó khăn, xác định được mô hình hoạt động phù hợp với đặc thù của địa phương, nhiều năm qua, Sở Tư pháp luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao; được UBND tỉnh, Bộ Tư pháp 7 lần tặng Cờ thi đua xuất sắc và nhiều Bằng khen; được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Ba năm 2012, Chính phủ tặng Cờ thi đua xuất sắc; 1 cá nhân được tặng thưởng Huân chương lao động hạng Ba và được công nhận là Chiến sỹ thi đua toàn quốc; 5 lượt cá nhân và 2 lượt tập thể được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen; 15 lượt cá nhân được UBND tỉnh tặng thưởng Danh hiệu Chiến sỹ thi đua cấp tỉnh; nhiều tập thể, cá nhân trong Sở được tặng Bằng khen của Bộ Tư pháp, UBND tỉnh và Giấy khen của Giám đốc Sở Tư pháp...

Phát huy truyền thống 73 năm xây dựng và phát triển ngành Tư pháp (28/8/1945-28/8/2018), ngành Tư pháp tỉnh ta tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác chỉ đạo, điều hành; tăng cường chỉ đạo, hướng dẫn, đôn đốc việc triển khai thực hiện công tác tư pháp ở cơ sở; chú trọng công tác xây dựng ngành và đào tạo, bồi dưỡng cán bộ; nâng cao chất lượng công tác xây dựng, kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật; đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến pháp luật, trợ giúp pháp lý lưu động và truyền thông pháp luật tại các thôn, bản đặc biệt khó khăn; tiếp tục cải cách TTHC, nâng cao hiệu quả hoạt động hành chính tư pháp, bổ trợ tư pháp; tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng chống tham nhũng, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp, góp phần thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị của địa phương.