Tổ chức phiên tòa hình sự rút kinh nghiệm là một trong các biện pháp đảm bảo thực hiện yêu cầu cải cách tư pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác xét xử, góp phần chống xét xử oan sai, bỏ lọt tội phạm và người phạm tội. Nhiều năm qua, Viện Kiểm sát hai cấp của tỉnh và Tòa án cùng cấp tổ chức các phiên tòa hình sự rút kinh nghiệm, qua đó bồi dưỡng kỹ năng điều hành phiên tòa cho thẩm phán; kỹ năng xét hỏi, tranh tụng cho kiểm sát viên.

Viện KSND tỉnh, Tòa án nhân dân tỉnh ký kết liên ngành tổ chức phiên tòa rút kinh nghiệm.

Ngay từ đầu năm, Viện Kiểm sát và Tòa án nhân dân hai cấp của tỉnh đã ký kết, ban hành kế hoạch liên ngành trong việc tổ chức phiên tòa rút kinh nghiệm, phiên tòa trực tuyến. Hai ngành chọn vụ án đảm bảo điều kiện để tổ chức phiên tòa rút kinh nghiệm, như vụ án điển hình phức tạp, được cấp ủy, chính quyền và dư luận quan tâm, có luật sư tham gia; phân công và đôn đốc kiểm sát viên, thẩm phán thực hiện.

Từ ngày 1/6/2021 đến 31/5/2022, Viện Kiểm sát, Tòa án nhân dân hai cấp đã tổ chức 174 phiên tòa hình sự rút kinh nghiệm. Thẩm phán bám sát kế hoạch chuẩn bị nội dung theo hướng dẫn của Tòa án nhân dân tối cao. Các phiên tòa diễn ra đúng quy định của Bộ Luật tố tụng hình sự, đáp ứng đúng tinh thần cải cách tư pháp. Chủ tọa phiên tòa kỹ năng điều hành tốt, tạo điều kiện để kiểm sát viên, luật sư, bị cáo thực hiện quyền của mình. Kết quả tranh tụng tại phiên tòa được coi trọng, việc áp dụng pháp luật có căn cứ, bản án tuyên đúng người đúng tội, không oan, sai, bỏ lọt tội phạm, người phạm tội.

Sau khi kết thúc phiên tòa, lãnh đạo hai ngành ở hai cấp đã tổ chức rút kinh nghiệm với tinh thần nghiêm túc và cầu thị, nhằm phát huy ưu điểm, khắc phục hạn chế. Đối với những người tham dự, thông qua phiên tòa và cuộc họp rút kinh nghiệm đã tích lũy được bài học phục vụ thiết thực cho hoạt động xét xử.

Điển hình như ngày 21/6/2022, Viện Kiểm sát, Tòa án nhân dân huyện Yên Châu đã tổ chức phiên tòa hình sự rút kinh nghiệm vụ án Hoàng Văn Dâng, Lò Văn Nam về tội tàng trữ trái phép chất ma túy và tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy. Phiên tòa có sự tham dự của lãnh đạo Tòa án nhân dân tỉnh, Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh và lãnh đạo của 9/12 tòa án cấp huyện và trực tuyến tới 13 điểm cầu. Đây là một vụ án có nhiều tình tiết gây tranh luận giữa những người tham dự. Kiểm sát viên đã nghiên cứu kỹ hồ sơ vụ án và lập hồ sơ kiểm sát đúng quy định, tại phiên tòa đã thể hiện được bản lĩnh và năng lực kiểm sát; thẩm phán làm tốt việc điều hành phiên tòa, tạo sự bình đẳng, dân chủ, tôn nghiêm tại phiên tòa. Căn cứ kết quả xét hỏi và tranh luận, trên cơ sở đề nghị của đại diện Viện Kiểm sát và quy định của pháp luật, Hội đồng xét xử tuyên mức hình phạt 40 tháng tù về tội hai tội tàng trữ trái phép chất ma túy và tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy đối với Hoàng Văn Dâng; 24 tháng tù về tội tàng trữ trái phép chất ma túy đối với Lò Văn Nam và nhận được sự đồng tình của những người tham dự và theo dõi phiên tòa.

Trực tiếp thực hành quyền công tố tại phiên tòa, Kiểm sát viên Nguyễn Hữu Đôn, Viện Kiểm sát nhân dân huyện Yên Châu, chia sẻ: Qua tổ chức phiên tòa hình sự rút kinh nghiệm cấp tỉnh lần này giúp tôi nâng cao trình độ xét hỏi, xử lý các tình huống phát sinh tại phiên tòa, nâng cao chất lượng tranh luận, tích lũy được thêm kinh nghiệm trong giải quyết các vụ án hình sự sau này.

Ông Quản Hữu Chiến, Phó Chánh án Tòa án nhân dân tỉnh, cho biết: Tổ chức phiên tòa rút kinh nghiệm có ý nghĩa thiết thực nhằm giúp các thẩm phán, thư ký tòa án nâng cao tinh thần trách nhiệm, tự đào tạo, tích lũy kiến thức, kinh nghiệm, nâng cao về kỹ năng, trình độ nghiệp vụ trong công tác giải quyết, xét xử các vụ án hình sự. Đây là giải pháp đột phá để nâng cao chất lượng giải quyết, xét xử các loại vụ án hình sự phức tạp, đáp ứng ngày một tốt hơn yêu cầu cải cách tư pháp.

Bà Hoàng Thị Xuân, Phó Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh, cho hay: Các phiên tòa hình sự rút kinh nghiệm đáp ứng mục đích, yêu cầu đem hiệu quả là làm chuyển biến tích cực nhận thức và hành động cho đội ngũ công chức của hai ngành. Những mặt hạn chế trước đây của kiểm sát viên và thẩm phán cơ bản đã được khắc phục, kỹ năng điều hành của thẩm phán, kỹ năng xét hỏi và hoạt động tranh tụng nâng lên rõ rệt.

Trong thời gian tới, Viện Kiểm sát, Tòa án nhân dân hai cấp tiếp tục thực hiện tốt quy chế, kế hoạch liên ngành tổ chức phiên tòa hình sự rút kinh nghiệm; quan tâm lựa chọn vụ án rút kinh nghiệm đúng tiêu chí để đảm bảo nội dung phong phú phục vụ cho việc học tập, rút kinh nghiệm, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp và phục vụ tốt nhiệm vụ chính trị tại địa phương.