Năm 2015, Chiềng Ban là xã đầu tiên của huyện Mai Sơn được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới; năm 2020, tiếp tục được công nhận xã nông thôn mới nâng cao. Về Chiềng Ban hôm nay, cảm nhận về cuộc sống sung túc, ấm no đang hiện hữu, từ những vườn cà phê, cây ăn quả xanh ngút tầm mắt, đến những ngôi nhà cao tầng kiên cố, khang trang mọc lên san sát.

Mô hình trồng cam VietGAP của HTX Trường Tiến, bản Củ 2, xã Chiềng Ban (Mai Sơn).

Phát triển kinh tế là một trong những nhiệm vụ trọng tâm hàng đầu trong xây dựng nông thôn mới. Dưới sự lãnh đạo của cấp ủy, chính quyền địa phương, nông dân xã Chiềng Ban đã chuyển đổi cơ cấu giống cây trồng, vật nuôi theo hướng hữu cơ, sinh học, nâng cao chất lượng sản phẩm, bảo vệ môi trường. Tại xã hình thành các HTX liên kết sản xuất an toàn theo chuỗi hiệu quả, không chỉ nâng cao thu nhập cho bà con nông dân mà còn xuất hiện nhiều tỷ phú, triệu phú nông dân, tiêu biểu như: ông Đào Văn Khởi thu tiền tỷ từ trồng cây ăn quả có múi; ông Đặng Đình Thị thu 400 triệu đồng/năm.

Là xã trọng điểm phát triển cà phê lớn của huyện Mai Sơn cũng như của tỉnh, với gần 1.300 ha. Cây cà phê đã được áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, thâm canh tăng năng suất, liên kết sản xuất gắn với đầu tư chế biến. Trên địa bàn xã hiện có 2 HTX, 48 xưởng sơ chế, chế biến cà phê, các cơ sở này đều áp dụng các biện pháp xử lý nước thải, đảm bảo môi trường. Ông Hoàng Văn Xiện, Giám đốc HTX, dịch vụ nông nghiệp Linh Xiện cho biết: Năm nay, cà phê được mùa, được giá, ngoài việc bao tiêu hết sản lượng cà phê quả tươi cho các hộ thành viên, HTX còn liên kết tiêu thụ khoảng 1.000 tấn cà phê cho bà con, doanh thu từ sản xuất cà phê năm nay dự kiến đạt hơn 10 tỷ đồng.

Ở Chiềng Ban, cây ăn quả chất lượng cao cũng được các HTX và hộ gia đình đầu tư mạnh. Ông Hoàng Văn Chất, Giám đốc HTX, cho biết: Với 32 ha cây cây ăn quả có múi được trồng theo tiêu chuẩn VietGAP, năm nay, tuy tình hình dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, nhưng việc tiêu thụ sản phẩm được sự hỗ trợ của các cấp, ngành, HTX có cơ hội quảng bá, giới thiệu sản phẩm ở một số tỉnh, thành phố lớn. Ngay từ đầu vụ sản xuất, HTX đã được các tư thương đến từ Hà Nội và Hải Phòng ký kết hợp đồng bao tiêu sản phẩm tại vườn. Đến nay, HTX đã tiêu thụ 350 tấn quả có múi. Ngoài ra, HTX còn liên kết sản xuất, cung ứng cây giống, tư vấn kỹ thuật và cam kết bao tiêu sản phẩm với 13 HTX trên địa bàn các huyện Quỳnh Nhai, Mai Sơn, Sốp Cộp, Sông Mã và Thành phố.

Để duy trì giữ vững các tiêu chí xã nông thôn mới nâng cao, nhất là môi trường, tạo cảnh quan sạch đẹp, phấn đấu xã đạt nông thôn mới kiểu mẫu vào năm 2024, Ban Chỉ đạo các Chương trình mục tiêu quốc gia xã Chiềng Ban đã phân công cụ thể cho các thành viên phụ trách địa bàn tuyên truyền, hướng dẫn nhân dân triển khai thực hiện các tiêu chí nông thôn mới kiểu mẫu đã đăng ký. Năm 2021, xã đăng ký thực hiện các tiêu chí môi trường, giáo dục - văn hóa - y tế; trong đó, đã vận động xã hội hóa trồng cây xanh hành lang tuyến đường 1,5 km từ quốc lộ 4G vào trung tâm xã; nhân dân đóng góp gần 25 triệu đồng làm cổng vào các khu dân cư bản Củ 1, 2, 3.

Bà Cầm Thị Hương, Chủ tịch UBND xã, thông tin: Đến nay, xã đã cơ bản đạt tiêu chí giáo dục - văn hóa - y tế. Đặc biệt, về tiêu chí môi trường, đã có trên 90% chất thải rắn được thu gom và xử lý theo đúng quy định, trên 90% số hộ chăn nuôi có chuồng trại đảm bảo vệ sinh môi trường; 100% cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn thực hiện xử lý rác thải, nước thải đạt tiêu chuẩn và đảm bảo bền vững. Qua rà soát, thu nhập bình quân đầu người đạt 41 triệu đồng/năm, toàn xã còn 4,2% hộ nghèo.

Với mục tiêu đạt xã nông thôn kiểu mẫu, Chiềng Ban tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu sản xuất nông nghiệp theo hướng phát triển vùng sản xuất hàng hóa tập trung với các sản phẩm chủ lực là cà phê và các loại cây ăn quả. Triển khai hiệu quả “Chương trình mỗi xã một sản phẩm”; duy trì, khuyến khích các hợp tác xã tổ chức sản xuất, liên kết với các doanh nghiệp để tiêu thụ sản phẩm; phấn đấu thu nhập bình quân đầu người đạt 57 triệu đồng/người/năm, xã không còn hộ nghèo.