Trong Bộ tiêu chí quốc gia về xây dựng nông thôn mới có 2 tiêu chí thuộc lĩnh vực giáo dục, đến nay, tỉnh Sơn La hiện có 105/188 xã đạt chuẩn tiêu chí về trường học và 175/188 xã, đạt chuẩn tiêu chí giáo dục. Kết quả này thể hiện sự nỗ lực của ngành Giáo dục - Đào tạo và các địa phương trong việc tích cực huy động các nguồn lực đầu tư cơ sở vật chất, nâng cao chất lượng dạy học, hoàn thành tiêu chí, góp phần thực hiện hiệu quả chương trình xây dựng nông thôn mới ở địa phương.

Trường tiểu học và THCS Chiềng On, huyện Yên Châu, được đầu tư cơ sở hạ tầng khang trang.

Xây dựng nông thôn mới có 2 tiêu chí thuộc lĩnh vực giáo dục, gồm: Tiêu chí số 5 về trường học và tiêu chí số 14 về giáo dục. Theo đó, xã đạt tiêu chí số 5 khi có 70% trở lên số trường (mầm non, mẫu giáo, tiểu học, THCS, TH&THCS) trên địa bàn xã có cơ sở vật chất và thiết bị dạy học đạt chuẩn quốc gia; xã đạt chuẩn tiêu chí số 14 khi đạt chuẩn phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi, phổ cập giáo dục tiểu học và THCS mức độ 2 trở lên, xóa mù chữ mức độ 2, tỷ lệ học sinh tốt nghiệp THCS được tiếp tục học trung học (phổ thông, bổ túc, trung cấp) đạt 70% trở lên. Huyện đạt chuẩn NTM khi có tỷ lệ trường THPT đạt chuẩn quốc gia từ 60% trở lên. 

Ông Quàng Văn Lâm, Phó Giám đốc Sở Giáo dục và đào tạo, cho biết: Hằng năm, Sở huy động các nguồn lực, đầu tư cơ sở vật chất trường học đạt chuẩn quốc gia; đẩy mạnh các giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ, đổi mới phương pháp giáo dục, áp dụng công nghệ thông tin vào dạy học của cán bộ quản lý và giáo viên; tăng cường công tác vận động học sinh tốt nghiệp THCS học tiếp THPT và học nghề; tuyên truyền, giáo dục và tư vấn hướng nghiệp trong nhà trường phổ thông; dạy nghề, hướng nghiệp nghề cho người lao động. Tổ chức điều tra, tư vấn, định hướng nghề nghiệp cho thanh niên, học sinh lớp 9, học sinh lớp 12 các trường trên địa bàn. Phát huy vai trò của trung tâm học tập cộng đồng trong việc dạy nghề cho người lao động.

Cùng với sự quan tâm đầu tư, hỗ trợ của Nhà nước, cấp ủy, chính quyền các địa phương cũng đã quan tâm, đầu tư kinh phí bổ sung cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy và học; thực hiện tốt công tác xã hội hóa giáo dục. Đến nay, hệ thống trường lớp được đầu tư khang trang, cơ bản đủ các phòng học, phòng chức năng, phòng chuyên môn, góp phần phục vụ hoạt động dạy và học. Toàn tỉnh hiện có hơn 72% tỷ lệ phòng học kiên cố; hơn 24% tỷ lệ phòng học bán kiên; còn lại hơn 3% là phòng học tạm; 338 số trường trên địa bàn tỉnh đạt chuẩn quốc gia, đạt tỷ lệ hơn 56%. Có 100% xã, phường đạt chuẩn phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 5 tuổi, đạt chuẩn phổ cập giáo dục tiểu học, THCS và xóa mũ chữ; duy trì, ổn định số học viên, tổ chức tốt giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên với 1 trung tâm giáo dục thường xuyên tỉnh, 11 trung tâm giáo dục thường xuyên huyện; 204 trung tâm học tập cộng đồng. Tỷ lệ học sinh tốt nghiệp THCS học tiếp THPT, bổ túc và trung cấp đạt trên 98%.

Sân chơi cho các bé tại Trường mầm non Ánh Sao, xã Chiềng Pằn, huyện Yên Châu, được đầu tư theo chuẩn quốc gia mức độ II.

Ông Phạm Văn Khanh, Trưởng phòng Giáo dục và đào tạo huyện Mai Sơn, cho biết: Xây dựng trường chuẩn quốc gia là bước quan trọng để nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo nguồn nhân lực. Huyện Mai Sơn hiện có 33/63 trường học đạt chuẩn quốc gia, đạt tỷ lệ 52,4%; 16/21 xã đã đạt chuẩn tiêu chí số 5 và 19/21 xã đạt tiêu chí số 14. Trong giai đoạn 2022-2025, huyện phấn đấu xây dựng thêm 14 trường đạt chuẩn quốc gia; trong đó 6 trường mầm non, 1 trường tiểu học, 1 trường THCS, 6 trường liên cấp TH - THCS. Phòng tiếp tục tuyên truyền nâng cao nhận thức của toàn xã hội cùng chăm lo cho sự nghiệp giáo dục; tham mưu với các cấp ưu tiên đầu tư cơ sở vật chất theo hướng đồng bộ, hiện đại. 

Còn tại huyện Yên Châu, cơ sở vật chất trường lớp học được đầu tư khang trang, với trên 97% phòng học kiên cố và bán kiên cố; 23/50 trường đạt chuẩn quốc gia; chất lượng giáo dục toàn diện chuyển biến tích cực. Hằng năm, tỷ lệ huy động trẻ nhà trẻ ra lớp chiếm 38,5%, trẻ mẫu giáo ra lớp chiếm 99,9%, tỷ lệ học sinh tốt nghiệp THCS vào THPT và giáo dục thường xuyên luôn đạt cao. Năm học 2021-2022, có 88 học sinh đoạt giải tại kỳ thi chọn học sinh giỏi lớp 9 cấp huyện; 32 học sinh đoạt giải kỳ thi chọn học giỏi cấp tỉnh...

Ông Vì Văn Ngọc, Chủ tịch UBND huyện Yên Châu, thông tin: Để hoàn thành các tiêu chí liên quan đến giáo dục, huyện triển khai lồng ghép nhiều chương trình xây dựng cơ sở vật chất cho các trường học để đầu tư xây mới, sửa chữa trường, lớp học. Từ năm 2021 đến nay, toàn huyện đã huy động gần 7 tỷ đồng để nâng cấp, sửa chữa, xây mới các công trình trường học. Đến nay, đã có 9/15 xã đã đạt tiêu chí số 5 và 13/15 xã đạt tiêu chí số 14 trong xây dựng NTM.

Với mục tiêu phấn đấu mỗi năm có thêm hơn 30 trường học đạt chuẩn quốc gia ở các cấp; duy trì vững chắc kết quả phổ cập và xóa mù chữ; nâng cao chất lượng giáo dục, huy động tối đa học sinh trong độ tuổi ra lớp; đẩy mạnh công tác phân luồng học sinh sau tốt nghiệp THCS, ngành Giáo dục và đào tạo tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các sở, ngành, địa phương huy động mọi nguồn lực xây dựng trường học đạt chuẩn quốc gia, trong đó ưu tiên cho các trường vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới; nâng cao chất lượng dạy- học và hiệu quả đào tạo ở các cấp học..., góp phần đẩy nhanh tiến độ thực hiện các tiêu chí về giáo dục trong xây dựng NTM.