Huyện Yên Châu có thế mạnh về nông nghiệp với nhiều sản phẩm đặc trưng như: Xoài, chuối, nhãn, mận hậu... Những năm qua, huyện chủ động quy hoạch vùng sản xuất, phát triển các chuỗi liên kết, xây dựng thương hiệu cho các sản phẩm nông sản chủ lực, nâng cao giá trị gia tăng, thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm nông sản cho người dân.

“Xoài Yên Châu” được Cục Sở hữu trí tuệ chứng nhận về chỉ dẫn địa lý.

Toàn huyện có trên 30.000 ha đất sản xuất nông nghiệp, trong đó, trên 10.100 ha cây ăn quả, gồm: Xoài, nhãn, chuối, mận hậu, bưởi... Đây là những sản phẩm nông nghiệp chủ lực của huyện có lợi thế về xuất khẩu. Ông Lù Văn Cường, Chủ tịch UBND huyện Yên Châu, cho biết: Huyện đã triển khai thực hiện tốt các chủ trương, chính sách khuyến khích doanh nghiệp, HTX đầu tư vào nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao. Tạo điều kiện thuận lợi thu hút các doanh nghiệp đầu tư các dự án nông nghiệp, nhất là các dự án liên kết hợp tác sản xuất, bao tiêu sản phẩm. Hỗ trợ xây dựng và phát triển thương hiệu cho các sản phẩm nông nghiệp; tăng cường liên kết, xúc tiến, giới thiệu, quảng bá nông sản đặc biệt là các nông sản chủ lực, có giá trị cao.

Hằng năm, huyện đã chủ động phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ xây dựng thương hiệu cho các sản phẩm chủ lực, tăng tính cạnh tranh và hướng đến xuất khẩu. Trong đó, có hai sản phẩm được chứng nhận thương hiệu là “Xoài tròn Yên Châu” được cấp chỉ dẫn địa lý và “Chuối Yên Châu” được cấp nhãn hiệu chứng nhận. Các sản phẩm khác được sử dụng nhãn hiệu chứng nhận mang địa danh Sơn La, gồm: Xoài da xanh, nhãn, mận hậu, bơ, chanh leo, cà phê, rau an toàn; 6 sản phẩm OCOP, gồm: Xoài sấy dẻo, chuối sấy giòn, chuối sấy dẻo, rượu chuối, tỏi đen Yên Châu và tinh bột nghệ được đánh giá xếp hạng 3 và 4 sao.

Huyện Yên Châu đã tập trung phát triển sản xuất nông nghiệp theo lợi thế từng vùng, hình thành các vùng sản xuất tập trung và một số mô hình sản xuất như: Xoài ghép giống GL4, xoài tròn; chuối cấy mô tại các xã dọc quốc lộ 6; nhãn ghép chín muộn tại xã: Chiềng Hặc, Tú Nang, Lóng Phiêng; mận hậu, thanh long ở xã Lóng Phiêng, Phiêng Khoài, Yên Sơn. Đến nay, toàn huyện có 553 ha được cấp chứng nhận sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, 100 ha nhãn, xoài được cấp mã số vùng trồng phục vụ xuất khẩu... Ngoài ra, huyện cũng quan tâm xúc tiến thương mại, như: Tổ chức các chuỗi xúc tiến thương mại tại các tuần hàng, hội nghị xúc tiến thương mại; truyền thông, quảng bá, giới thiệu sản phẩm; phối hợp với các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh xuất khẩu xoài, nhãn sang thị trường Trung Quốc, Mỹ, Anh và Australia; xuất khẩu mận hậu sang thị trường Campuchia.

Anh Lò Văn Đào, Giám đốc HTX Tâm Thịnh, xã Sặp Vạt, thông tin: HTX có 10 thành viên, trồng 24 ha xoài, trong đó 19,5 ha xoài tròn, còn lại trồng xoài tượng da xanh. Năm 2017, khi huyện Yên Châu được cấp chỉ dẫn địa lý, sản phẩm xoài được thị trường các tỉnh, thành phố khác như: Hà Nội, Thái Nguyên, Nam Định biết đến và tiêu thụ khá nhanh. Các thành viên HTX luôn tuân thủ việc chăm sóc, áp dụng quy trình VietGAP. Vụ xoài năm nay, mặc dù ảnh hưởng của dịch bệnh, xoài của HTX vẫn được thương lái từ Hà Nội, Hòa Bình, Nam Định thu mua; lượng tiêu thụ tại siêu thị BigC cũng đạt khá.

Ngoài sản phẩm xoài, tỏi đen Yên Châu được công nhận sản phẩm OCOP 3 sao, tiêu thụ tại thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Cần Thơ, Bình Định, Hải Phòng, Hải Dương, Thanh Hóa, Hòa Bình, Hà Nội. Bà Nguyễn Thị Yến Linh, Giám đốc HTX Tây Bắc, tiểu khu 4, thị trấn Yên Châu, thông tin: Từ khi được các cơ quan chuyên môn của huyện hỗ trợ xây dựng thương hiệu sản phẩm OCOP, tỏi đen Yên Châu đã có mặt ở rất nhiều nơi và bán được giá; HTX tiếp tục khảo sát thị trường, mở rộng mạng lưới bán hàng, tạo kênh bán hàng online trên các website như: Lazada.vn, Shopee.vn... Mỗi tháng, HTX bán ra thị trường 8 tấn tỏi đen, doanh thu từ 3-4 tỷ đồng, tạo việc làm cho 6 lao động địa phương với mức thu nhập từ 5 triệu đồng/người/tháng trở lên.

Với nhiều giải pháp phát triển chuỗi liên kết và xây dựng thương hiệu, Yên Châu đang từng bước tiến tới nền sản xuất nông nghiệp bền vững, nâng cao giá trị nông sản, cải thiện cuộc sống người nông dân.