Ngọc Chiến là xã vùng cao đặc biệt khó khăn của huyện Mường La, những năm qua, cùng với thực hiện tốt các chính sách hỗ trợ vùng đồng bào dân tộc thiểu số, Ngọc Chiến đã tập trung khai thác hiệu quả tiềm năng về điều kiện tự nhiên, tài nguyên rừng, đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống nhân dân.

Lực lượng kiểm lâm Khu bảo tồn thiên nhiên Mường La tuần tra bảo vệ rừng.

Nằm ở độ cao trung bình 1.800 m so với mực nước biển, điều kiện tự nhiên của Ngọc Chiến có vai trò rất quan trọng, là khu vực đầu nguồn cung cấp nước cho Nhà máy thủy điện Sơn La và một số nhà máy thủy điện vừa và nhỏ trên địa bàn. Đồng thời, đây cũng là điều kiện thuận lợi để xã khai thác lợi thế phát triển nghề rừng gắn với dịch vụ du lịch sinh thái, trải nghiệm.

Bí thư Đảng ủy xã Bùi Tiến Sỹ thông tin: Cùng với tập trung chỉ đạo phát triển kinh tế, cấp ủy, chính quyền xã luôn quan tâm thực hiện hiệu quả công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng. Đặc biệt là từ khi triển khai chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng, không những rừng được bảo vệ tốt hơn, mà hằng năm diện tích rừng liên tục tăng lên, năm 2010, tỷ lệ che phủ chỉ đạt 35%, đến nay đã tăng lên 85%. Ngọc Chiến là xã có diện tích rừng lớn nhất của huyện Mường La, với gần 18.400 ha, xã có 15 bản đều được hưởng chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng.

Giai đoạn từ năm 2010 đến năm 2018, Ngọc Chiến đã được chi trả gần 18 tỷ đồng tiền dịch vụ môi trường rừng. Để bảo đảm sử dụng nguồn kinh phí đúng mục đích, công khai, minh bạch, cấp ủy, chính quyền xã đã chỉ đạo ban quản lý các bản xây dựng kế hoạch sử dụng kinh phí chi tiết và phải được xã phê duyệt. Trong đó, phần lớn kinh phí dùng để thực hiện các công trình theo chương trình xây dựng nông thôn mới, gồm: Xây dựng đường bê tông, công trình nước sạch, thủy lợi, tu sửa nhà văn hóa, trường, lớp học và phục vụ công tác quản lý, bảo vệ, phát triển rừng. Qua đó, người dân không phải đóng góp kinh phí từ các nguồn thu nhập của gia đình, mà được hỗ trợ từ tiền chi trả dịch vụ môi trường rừng của cộng đồng bản. Theo thống kê, 10 năm qua, xã đã đầu tư gần 6,5 tỷ đồng từ nguồn chi trả dịch vụ môi trường rừng xây dựng, tu sửa 232 công trình. Trong đó, bê tông hóa 82 tuyến đường liên bản, nội bản dài hơn 35 km; làm mới, tu sửa 17 cầu treo, 21 nhà văn hóa, 96 lớp học, 7 công trình thủy lợi; san ủi mặt bằng 9 sân bóng tại các bản và xây dựng các công trình điện thắp sáng công cộng...

Bên cạnh đó, từ nguồn kinh phí dịch vụ môi trường rừng, những năm qua, xã đã tổ chức 330 hội nghị cấp xã, bản tuyên truyền công tác quản lý, bảo vệ rừng và đầu tư xây dựng các công trình bảo vệ rừng, như làm đường băng cản lửa, nhà canh gác rừng, mua cây giống trồng rừng, mua sắm trang thiết bị, dụng cụ, phương tiện PCCCR, thành lập 15 tổ bảo vệ rừng. Qua đó, đã tác động tích cực, nâng cao nhận thức của người dân, số vụ vi phạm quy định của pháp luật về quản lý, bảo vệ rừng giảm, công tác trồng rừng và làm giàu rừng ngày càng được chú trọng. Chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng đóng vai trò quan trọng trong việc tạo sinh kế lâu dài, ổn định cho nhân dân và góp phần nâng cao hiệu quả chương trình xây dựng nông thôn mới. Hiện nay, ở Ngọc Chiến người dân đã thực sự coi rừng là nguồn sống và bảo vệ rừng như chính ngôi nhà của mình.

Ông Lê Tuấn Anh, Giám đốc Ban quản lý Khu bảo tồn thiên nhiên Mường La, cho biết: Hiện, Ban đang quản lý 13.100 ha rừng và 2.700 ha đất lâm nghiệp thuộc địa bàn xã Ngọc Chiến, Nặm Păm và Hua Trai. Nguồn kinh phí chi trả dịch vụ môi trường rừng đã góp phần quan trọng nâng cao hiệu quả công tác quản lý rừng và bảo tồn đa dạng sinh học trong Khu bảo tồn, tạo sự chuyển biến tích cực trong nhận thức của người dân. Riêng năm nay, Khu bảo tồn thiên nhiên Mường La được chi trả hơn 9 tỷ đồng; trong đó xã Ngọc Chiến có 9 bản, với diện tích hơn 4.000 ha, kinh phí được chi trả hơn 4,3 tỷ đồng. Hiện, Ban đang triển khai chi trả cho bà con các bản thực hiện nhận khoán khoanh nuôi, bảo vệ rừng.

Năm 2020, xã Ngọc Chiến được chi trả gần 8,6 tỷ đồng nguồn năm 2019, hiện cấp ủy, chính quyền xã đã chỉ đạo các bản tập trung thực hiện tốt phương châm “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”, tiếp tục sử dụng kinh phí để xây dựng các tuyến đường bê tông nội bản và các công trình công cộng. Đặc biệt, chỉ đạo triển khai thí điểm việc xây dựng công trình vệ sinh cho 117 hộ tại bản Nậm Nghẹp, sau đó triển khai ra một số bản để góp phần thực hiện tiêu chí môi trường trong xây dựng nông thôn mới. Đồng thời, tuyên truyền vận động các chủ rừng có diện tích nhỏ lẻ đưa vào quản lý tập trung theo hình thức cộng đồng để nâng cao hiệu quả công tác bảo vệ và phát triển rừng.