Là xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới đầu tiên của huyện Mai Sơn, Chiềng Ban đã nỗ lực duy trì và nâng cao chất lượng các tiêu chí trong xây dựng nông thôn mới. Với việc triển khai đồng bộ các giải pháp trên tất cả các lĩnh vực, trong đó chú trọng vận động nhân dân đổi mới, phát triển các hình thức sản xuất tập thể, chuyển đổi cây trồng, vật nuôi, nâng cao thu nhập, thực hiện các tiêu chí về y tế, giáo dục... xã Chiềng Ban đang phấn đấu trở thành xã nông thôn mới nâng cao vào năm 2020.

Thành viên HTX Trường Tiến, bản Củ 2, xã Chiềng Ban (Mai Sơn)

lắp đặt hệ thống tưới ẩm cho vườn cây ăn quả.

Chiềng Ban xác định việc hoàn thành các tiêu chí xây dựng xã đạt chuẩn nông thôn mới đã khó, tiếp tục nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân để đạt chuẩn xã nông thôn mới ở mức độ cao càng khó khăn hơn. Do đó, xã đã xây dựng kế hoạch, đề ra chủ trương phát triển kinh tế toàn diện, trong đó, tập trung phát huy tiềm năng, thế mạnh của địa phương để giải quyết việc làm, tăng thu nhập cho người dân. Xã đã tăng cường tuyên truyền tới nhân dân các chính sách hỗ trợ của Nhà nước về phát triển kinh tế, như: Hỗ trợ các mô hình ghép cải tạo vườn tạp, trồng cây ăn quả trên đất dốc, hỗ trợ thành lập HTX, hỗ trợ vay vốn, đào tạo nghề... Qua đó, nhân dân đã tích cực chuyển đổi những diện tích trồng cây lương thực kém hiệu quả sang trồng 320 ha cây ăn quả và ghép cải tạo vườn tạp, trong đó 20 ha cây ăn quả sản xuất theo quy trình VietGAP và liên kết thành lập 6 HTX sản xuất, kinh doanh tập trung. Toàn xã hiện có 1.250 ha cà phê, sản phẩm cà phê Chiềng Ban đã được công bố chỉ dẫn địa lý, được các công ty thu mua, xuất khẩu, góp phần nâng thu nhập bình quân đạt 30 triệu đồng/người/năm, tăng 4 triệu đồng/người/năm so với năm 2017, tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 5,02%.

Là một trong những HTX tiêu biểu của Chiềng Ban, HTX Trường Tiến thành lập tháng 4/2018, trên cơ sở liên kết 13 hộ trồng cây ăn quả có múi, trồng cà phê tại 2 bản Củ 2 và bản Huổi Khoang. Hiện, HTX có 20 ha cây ăn quả có múi đã được cấp giấy chứng nhận sản xuất theo quy trình VietGAP và 16 ha cà phê trồng xen bơ. Ông Hoàng Văn Chất, Giám đốc HTX Trường Tiến, bản Củ 2 cho biết: Thực hiện chính sách khuyến khích phát triển kinh tế của tỉnh, HTX được hỗ trợ xây dựng mô hình sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, hỗ trợ tem nhãn, bao bì đóng gói sản phẩm, hỗ trợ men ủ phân hữu cơ... Hiện nay, các sản phẩm quả tươi của HTX đã được bày bán tại một số siêu thị của thành phố Hà Nội. Năm 2018, HTX thu hoạch gần 90 tấn cam, quýt, bưởi và 30 tấn cà phê khô, doanh thu đạt gần 3 tỷ đồng, tạo việc làm thường xuyên cho 26 lao động địa phương với thu nhập bình quân 3 triệu đồng/người/tháng.

Bên cạnh việc quan tâm đẩy mạnh sản xuất, trong năm 2019, xã tiếp tục thực hiện tiêu chí nâng cao về y tế, nhất là đảm bảo chỉ tiêu tỷ lệ người dân tham gia BHYT. Để thực hiện chỉ tiêu này, xã đã kiến nghị với BHXH huyện cho phép tổ chức đại lý bán BHYT tại xã. Đồng thời, tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia BHYT tự nguyện. Đến nay, tỷ lệ người dân tham gia BHYT tự nguyện đạt trên 90%, tăng 8,7% so với năm 2018. Với các tiêu chí khác, xã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, triển khai hiệu quả “Ngày về cơ sở nông thôn mới”, tiếp tục vận động nhân dân đóng góp vật liệu xây dựng, hiến đất, bê tông các tuyến đường giao thông nông thôn; tổ chức thu gom bao bì thuốc bảo vệ thực vật, xây dựng bản văn hóa kiểu mẫu… Từ huy động mọi nguồn lực xây dựng nông thôn mới, xã Chiềng Ban đã thực hiện bê tông 16,95 km đường nội bản, chiếm 68,7% tổng chiều dài đường nội bản; kiên cố hóa 8,7 km kênh mương, chiếm 42,9% tổng chiều dài; 7/8 trường học được đầu tư xây dựng kiên cố hóa; 1.693 hộ có nhà ở 3 cứng; tỷ lệ lao động có việc làm đạt 100%, trong đó, 21,6% lao động có việc làm qua đào tạo; 84% bản, tiểu khu được công nhận bản, tiểu khu văn hóa...

Đến thời điểm này, Chiềng Ban đã đạt 10/17 tiêu chí xã nông thôn mới nâng cao; các tiêu chí chưa đạt, gồm: Giao thông, thủy lợi, thu nhập, hình thức tổ chức sản xuất, giáo dục, y tế và cảnh quan môi trường. Để đạt xã nông thôn mới nâng cao, Chiềng Ban tiếp tục đẩy mạnh phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập bình quân đầu người và tuyên truyền, nâng tỷ lệ nhân dân tham gia mua BHYT đạt trên 95%. Đồng thời, phát huy vai trò của hệ thống chính trị và các tổ chức đoàn thể vận động nhân dân thi đua thực hiện các tiêu chí về giáo dục, giao thông, thu nhập, quan tâm thay đổi cảnh quan môi trường nông thôn theo hướng sáng - xanh - sạch - đẹp.