Sinh ra và lớn lên trên quê hương truyền thống cách mạng Mường Chanh, huyện Mai Sơn, khi còn nhỏ, người con gái Thái Cầm Thị Chiêu đã từng “phá lệ” cắp sách đến trường để học cái chữ và đã trở thành nữ giáo viên đầu tiên của tỉnh từ những năm 50, tiếp đó là Phó Trưởng Ty giáo dục, Phó Giám đốc Sở Giáo dục Đào tạo tỉnh Sơn La. Hiện nay, đã ngoài 80 tuổi, bà vẫn là một nữ tác giả thơ dân tộc Thái, hội viên câu lạc bộ thơ Hương Đào Thành phố, Hội viên Hội Liên hiệp VHNT tỉnh.

Bà Cầm Thị Chiêu sáng tác thơ.

Sinh ra  trong dòng họ có năng khiếu về sáng tác thơ ca như nhà thơ Cầm Biêu, nhà biên kịch Cầm Kỷ, nhà nghiên cứu văn hóa Thái Cầm Cường... với bề dày kinh nghiệm trong những năm tham gia kháng chiến, công tác trong ngành giáo dục đã đem đến cho bà Cầm Thị Chiêu vốn sống phong phú, tính cách mạnh mẽ và lòng yêu quê hương, mường bản là mạch nguồn cảm xúc vô tận để bà đến với sự nghiệp sáng tác thơ ca. Cảm nhận về thơ Cầm Thị Chiêu, ông Cao Thành, Chủ nhiệm câu lạc bộ thơ Hương Đào nhận xét: Bà Cầm Thị Chiêu vừa là Hội viên Hội Liên hiệp VHNT tỉnh, vừa là hội viên của câu lạc bộ thơ Hương Đào, người đọc luôn cảm nhận được chất trữ tình ở trong thơ của bà và có lẽ vì bà xuất thân từ nhà giáo, cho nên thơ của bà cũng mang sự mẫu mực, giàu chất nhân văn.

Thơ của bà Cầm Thị Chiêu có thể coi như những trang nhật ký bằng cảm xúc, tác giả đã ghi lại những sự kiện, sự việc diễn ra trong  xã  hội, phản ánh đa chiều về đời sống xã hội, con người miền núi Sơn La, song chủ đề lớn và trọng tâm nhất là: Ca ngợi Đảng, Bác Hồ, quê hương, đất nước và ngành giáo dục. Qua những trang thơ mà bà viết về Đảng, Bác Hồ kính yêu, về quê hương đất nước, viết về mảnh đất nơi mình sinh ra và trưởng thành, và những nơi bà tham gia hoạt động cách mạng, đều có sức gắn kết và trong mỗi vần thơ là một tình thương yêu sâu nặng và da diết. Đọc, nghe  thơ Cầm Thị Chiêu, ta thấm cái tình, cái nghĩa và cái tâm trong nghề giáo dục mà nhà thơ đã gắn bó suốt cuộc đời.

Cả một chặng đường sáng tạo nghệ thuật với lòng đam mê không mệt mỏi, tác giả Cầm Thị Chiêu đã để lại nhiều tác phẩm trong lòng độc giả, thính khán giả các dân tộc trong tỉnh. Thơ ca của Cầm Thị Chiêu là tiếng nói yêu thương, là sự đồng cảm sâu sắc với cuộc đời, gắn bó máu thịt  với cuộc sống nhân dân và nhập cuộc đồng hành với dân tộc, góp phần không nhỏ vào sự phát triển của quê hương.

Trong gần 200 bài thơ, trường ca được tác giả sáng tác qua các thời kì, tác giả phản ánh nhiều mặt của đời sống xã hội, bám theo các sự kiện quan trọng của đất nước. Đặc biệt là những bản trường ca, ca ngợi sự hy sinh cao cả của những người con yêu nước như: Tác phẩm: “ Bông hoa ngàn đời ngát hương” (Thuông bó hom báu huội), “Dòng máu anh hùng” (Pớp lượt cốn han), “Em Bé Mường La”.... mới đây tác giả đã dày công sưu tầm và dịch in truyện thơ cổ “Nàng Trắng - Nàng Đen”.

Tác giả Cầm Thị Chiêu đã vinh dự nhận được nhiều nhiều giải thưởng qua các cuộc vận động sáng tác, các tác phẩm đều được phát trong chương trình dân ca Thái của Đài Phát thanh - Truyền hình tỉnh và của Cơ quan Thường trú Đài tiếng nói Việt Nam khu vực Tây Bắc, in trên tạp chí suối reo, được thính  giả, độc giả đón nhận và khen ngợi.

Đến nay, mặc dù tuổi đã cao, nhưng bà vẫn giành thời gian để nghiên cứu, sáng tác, bà Cầm Thị Chiêu thực sự là một nhà thơ nặng tình, nặng nghĩa với quê hương, với sự nghiệp trồng người, đã góp phần không nhỏ vào việc giữ gìn và phát huy nền văn hoá Việt Nam tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc.

Cà Thị Hoan

(Đài PT - TH tỉnh)