Hiện nay, có một số học sinh, sinh viên tiếp cận với thuốc lá dẫn đến mắc nghiện, là mối lo của gia đình và xã hội. Trước thực trạng đó, ngành Giáo dục tỉnh Sơn La đã nỗ lực xây dựng trường học không khói thuốc, góp phần bảo vệ sức khỏe và môi trường sống của con người.

Toàn tỉnh có 390 trường có cấp THCS, THPT và trung tâm GDTX, với hơn 300.000 học sinh. Ở bậc học này, học sinh có nguy cơ cao hút thuốc lá. Ngăn chặn thuốc lá xâm nhập học đường, Sở GD&ĐT phát động Cuộc vận động “Xây dựng trường học xanh - sạch - đẹp - an toàn, văn minh, không khói thuốc lá”, với 4 tiêu chuẩn, 20 tiêu chí. Nội dung trọng tâm là xây dựng mỹ quan trường học; tạo không gian sư phạm thân thiện, gần gũi; đảm bảo an toàn học đường; xây dựng trường học không khói thuốc lá... Đến nay, 100% các cơ sở giáo dục trong tỉnh tham gia thực hiện cuộc vận động và là tiêu chí đánh giá, xếp loại thi đua hằng năm.

Các tiêu chí xây dựng trường học không khói thuốc lá, gồm: Có niêm yết quy định cấm hút thuốc lá tại nơi có nhiều người qua lại; treo biển báo cấm hút thuốc lá trong phòng học, phòng làm việc, phòng ăn, hành lang, cầu thang, các khu vực công cộng khác trong trường; có kế hoạch triển khai thực hiện Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá; không có hiện tượng hút thuốc và đầu mẩu thuốc lá trong các lớp học, phòng họp, phòng làm việc và toàn bộ khuôn viên nhà trường. Đồng thời, đưa nội dung không hút thuốc vào tiêu chí bình xét thi đua của cán bộ, giáo viên, học sinh.

Hằng năm, các trường học trong tỉnh đẩy mạnh tuyên truyền phòng chống tác hại thuốc lá, thuốc lá điện tử, rượu bia, chất kích thích và các tệ nạn xã hội khác dưới nhiều hình thức. Trong đó, lồng ghép trong các bài học, môn học chính khóa; viết, vẽ tranh tuyên truyền; tuyên truyền trong các buổi chào cờ, sinh hoạt lớp; ký cam kết không vi phạm pháp luật quy định về phòng chống tác hại của thuốc lá. Đồng thời, mời các cơ quan chức năng về tuyên truyền cho học sinh...

Trường Tiểu học và THCS Quyết Tâm, Thành phố, có 61 cán bộ, giáo viên, nhân viên, 14 lớp học, với trên 1.300 học sinh. Tại cổng trường, phòng học, khu làm việc của cán bộ, giáo viên đều treo các biển cấm hút thuốc lá, pa nô tuyên truyền tác hại của việc hút thuốc lá. 100% số cán bộ, giáo viên, nhân viên của trường không hút thuốc lá trong trường học; 100% số cán bộ, giáo viên, nhân viên, học sinh ký cam kết thực hiện Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá và thực hiện tốt cam kết xây dựng trường học không khói thuốc lá.

Tại các địa phương, công tác tuyên truyền về phòng chống tác hại của thuốc lá cũng được thực hiện nghiêm túc. Ông Nguyễn Đức Tôn, Trưởng phòng GD&ĐT huyện Thuận Châu, cho biết: Phòng chỉ đạo các trường học trên địa bàn ký cam kết xây dựng trường học không khói thuốc. Tất cả các trường đều treo biển báo cấm hút thuốc tại khu vực có quy định cấm. Phối hợp với cơ quan chức năng thường xuyên tổ chức các hoạt động phổ biến Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá, như nói chuyện chuyên đề, thi tìm hiểu về tác hại của thuốc lá...

Năm học 2023-2024, các trường học tổ chức cho hơn 177.000 lượt học sinh, trên 4.000 sinh viên, hơn 18.000 cán bộ, giáo viên ký cam kết không vi phạm pháp luật về thuốc lá. Tổ chức 436 buổi tuyên truyền; 32 cuộc thi; cấp phát gần 3.800 tài liệu tuyên truyền phòng chống tác hại của thuốc lá. Qua công tác phát giác, tố giác đã phát hiện 269 học sinh vi phạm về sử dụng thuốc lá; các nhà trường đã phối hợp với gia đình học sinh và lực lượng công an cơ sở tổ chức cho học sinh vi phạm ký cam kết không tái phạm.

Ông Quàng Văn Lâm, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT, cho biết: Sở phối hợp chặt chẽ với lực lượng công an các cấp trên địa bàn tỉnh, UBND các huyện, thành phố tập trung chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra, thanh tra các trường học về công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá. Thực hiện nghiêm túc hoạt động phát giác, tố giác vi phạm về thuốc lá trong trường học; triển khai các chương trình ngoại khóa, sinh hoạt tập thể, chương trình ra quân hưởng ứng Ngày thế giới phòng chống thuốc lá…

Với việc đẩy mạnh công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá trong trường học đã giúp các em học sinh nâng cao nhận thức về tác hại của thuốc lá, từ đó không hút thuốc, góp phần bảo vệ sức khỏe. Tuy nhiên, để công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá trong trường học đạt kết quả cao rất cần sự chung tay vào cuộc của các cấp, ngành, các bậc phụ huynh và toàn xã hội.