Trong những chuyến công tác về cơ sở, chúng tôi được gặp, trò chuyện với một số trưởng bản, tiểu khu trưởng, cảm nhận được sự cần mẫn, trách nhiệm với công việc của bản, tiểu khu, đi trước, làm trước trong các hoạt động của cộng đồng. Họ được nhân dân yêu mến gọi với cái tên thân mật: Những người " vác tù và hàng tổng".

Anh Vũ Khắc Bình (người đầu tiên bên phải) tuyên truyền, vận động người dân thực hiện tốt quy ước của tiểu khu.

Tiểu khu trưởng trách nhiệm

Trong dịp về xã Mường Bú (Mường La) đầu tháng 3 vừa qua, chúng tôi gặp anh Vũ Khắc Bình, Tiểu khu trưởng tiểu khu 1. Hơn 8 năm được bà con tín nhiệm bầu làm tiểu khu trưởng, anh và các thành viên trong Ban quản lý tiểu khu luôn gương mẫu đi trước làm trước trong các phong trào, hoạt động để bà con làm theo. Anh Bình chia sẻ: Trước khi quyết định một công việc gì của tiểu khu, chúng tôi đều đưa ra bàn bạc công khai, dân chủ tại các cuộc họp của tiểu khu để bà con nắm rõ và tham gia ý kiến, tạo sự thống nhất trước khi triển khai thực hiện. Đặc biệt, khi giải quyết những mâu thuẫn, xích mích nhỏ phát sinh, tôi luôn có mặt để nắm bắt tình hình, lắng nghe ý kiến của các bên, hòa giải kịp thời, nếu ngoài thẩm quyền thì sẽ báo cáo lên xã.

Tiểu khu 1 có 105 hộ dân, trong đó 35 hộ là cán bộ, viên chức nghỉ chế độ hưu trí, 58 hộ kinh doanh dịch vụ và 12 hộ sản xuất nông nghiệp. Để giúp các hộ sản xuất nông nghiệp nâng cao thu nhập, anh đã cùng Ban quản lý tiểu khu vận động bà con chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi theo hướng sản xuất hàng hóa. Anh tự học hỏi kỹ thuật chiết, ghép cây ăn quả trên mạng internet, trên sách báo và áp dụng vào cải tạo 1 ha cây vải, táo, xoài của gia đình. Từ đó, anh ghép cho nhiều hộ dân ở các bản, tiểu khu khác trong xã. Với cách làm này, hiện nay, toàn tiểu khu có gần 8 ha cây nhãn, xoài, cam, vải; ngoài ra còn duy trì 50 đàn ong, hơn 100 con lợn và 1.500 con gia cầm.

Bên cạnh đó, anh tích cực vận động bà con trong tiểu khu tham gia công tác xã hội. Đặc biệt, trong trận lũ lịch sử đầu tháng 8/2017 xảy ra trên địa bàn huyện Mường La, anh đã cùng Ban quản lý tiểu khu vận động bà con quyên góp được 70 triệu đồng ủng hộ người dân xã Nặm Păm bị thiệt hại do mưa lũ. Tiếp theo là đợt mưa lũ cuối tháng 8/2018, nước dâng làm các hộ dân ở gần suối Nặm Pàn có nguy cơ bị ngập cần phải di dời ngay, nhưng có hộ lo mất tài sản nên không muốn di chuyển, giữa đêm mưa lũ, anh phải đến tận nhà vận động và cùng lực lượng chức năng hỗ trợ di chuyển. Ngay sau mưa lũ, anh và bà con trong tiểu khu đã giúp 23 hộ dân bị ảnh hưởng ổn định cuộc sống.

Bằng sự tận tụy, trách nhiệm, anh Bình đã tạo được niềm tin, uy tín với người dân trong tiểu khu, góp phần phát triển kinh tế, xây dựng nông thôn mới, xây dựng nếp sống văn minh và giữ gìn an ninh trật tự. Từ năm 2017 đến nay, tiểu khu được công nhận là tiểu khu văn hóa; năm 2019, tiểu khu có 98% số hộ đạt gia đình văn hóa; thu nhập bình quân đầu người đạt gần 40 triệu đồng, tỷ lệ hộ nghèo chỉ còn 2,8%.

Trưởng bản uy tín

Đến bản Muôn, xã Mường Sại (Quỳnh Nhai), chúng tôi tiếp tục được nghe câu chuyện về anh Lò Văn Phúc, cũng là người “vác tù và hàng tổng”. Năm 2003, anh được người dân trong bản bầu làm Chi hội trưởng Chi hội Nông dân bản Muôn A. Thời điểm đó, để vận động các hộ dân trong bản di dời đến nơi ở mới, nhường đất xây dựng công trình thủy điện Sơn La, ngoài tuyên truyền, vận động bà con trong các cuộc họp, anh còn đến từng hộ để vận động, giải thích. Gia đình anh còn gương mẫu hiến 1,5 ha đất vườn cho 15 hộ dân di vén ổn định nơi ở mới.

Năm 2014, anh được bà con tín nhiệm bầu làm trưởng bản Muôn A. Anh Phúc bảo: Những năm trước đây, ý thức, trách nhiệm của nhiều hộ gia đình trong bản chưa cao, những việc chung của bản, bà con chưa tham gia nhiệt tình. Điển hình là một lần bản phát động bà con tham gia tu sửa đường nội bản, nhưng chỉ có 7 người tham gia. Để nâng cao ý thức của cộng đồng, tôi đã tham mưu với Chi bộ, Ban Quản lý bản ngoài việc vận động, động viên bà con, còn tổ chức họp dân, thống nhất xây dựng hương ước, trong đó quy định khi bản có công việc chung, đảng viên, người đứng đầu các đoàn thể gương mẫu làm trước; các hộ dân vắng mặt với lý do không chính đáng sẽ bị phạt 50.000 đồng/hộ.

Tháng 6/2019, bản Muôn A và bản Muôn B sáp nhập thành bản Muôn, anh Phúc tiếp tục được bà con tín nhiệm bầu làm trưởng bản. Trong phát triển kinh tế, nhiều hộ thiếu vốn sản xuất, nhưng chưa biết tiếp cận với các nguồn vốn vay, anh đã hướng dẫn 110 hộ thủ tục vay vốn từ Ngân hàng Chính sách xã hội, Ngân hàng NN&PTNT, kết hợp hướng dẫn họ sử dụng vốn vay đúng mục đích, hiệu quả, góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo ở bản xuống còn 20,4%. Với những đóng góp ấy, anh Lò Văn Phúc đã được UBND tỉnh, UBND huyện tặng Bằng khen, Giấy khen.

Anh Vũ Khắc Bình và anh Lò Văn Phúc chỉ là 2 trong số những người “vác tù và hàng tổng” mà chúng tôi đã gặp. Công việc nhiều, trách nhiệm cao, trong khi số tiền phụ cấp ít, nhưng với lòng nhiệt tình, trách nhiệm, họ vẫn hết lòng vì công việc, góp sức xây dựng bản, của tiểu khu phát triển.