Năm 1982, tốt nghiệp Trường Đại học Sư phạm Hà Nội I, chuyên ngành Sư phạm Kỹ thuật công nghiệp, thầy giáo Nguyễn Xuân Tuy tình nguyện lên Sơn La công tác và giảng dạy tại Trường THPT Tô Hiệu. 15 năm đứng lớp, thầy giáo Tuy đều hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, nhiều năm liền được công nhận là giáo viên dạy giỏi của trường, của tỉnh.

Nhà giáo ưu tú Nguyễn Xuân Tuy chủ trì buổi giao ban định kỳ của Trường PTDT nội trú tỉnh.

Tháng 11/1999, được điều động về làm Phó Hiệu trưởng trường THPT Chiềng Sinh (Thành phố) và tháng 11/2010, tiếp tục được điều động về làm Hiệu trưởng trường THPT Chu Văn Thịnh (Mai Sơn). Ở cương vị nào, thầy giáo Tuy cũng cùng Ban Giám hiệu nhà trường tìm mọi biện pháp đưa nhà trường đứng vào tốp đầu toàn tỉnh, có nhiều học sinh đạt giải trong các kỳ thi học sinh giỏi của tỉnh, nhiều em thi đỗ các trường đại học, cao đẳng...

Năm 2013, thầy giáo Nguyễn Xuân Tuy tiếp tục được điều động về làm Hiệu trưởng Trường PTDT nội trú tỉnh Sơn La. Trong môi trường mới, thầy càng ý thức rõ trách nhiệm phải cùng Ban Giám hiệu nhà trường chủ động, tích cực học hỏi kinh nghiệm giáo dục, giảng dạy, động viên khuyến khích đội ngũ cán bộ, giáo viên năng động xây dựng nhà trường thành “địa chỉ tin cậy” của học sinh và phụ huynh; tạo môi trường thoải mái và linh hoạt trong quản lý, giáo dục tâm huyết với nghề nghiệp; hưởng ứng và thực hiện tốt các cuộc vận động, phong trào thi đua: “Hai không”, “Mỗi thầy cô giáo là tấm gương đạo đức tự học và sáng tạo”; xây dựng “trường học thân thiện, học sinh tích cực”... để mỗi ngày đến trường là một ngày vui. Nhà trường luôn tạo điều kiện cho cán bộ, giáo viên được đi đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ. Đến nay, 100% cán bộ, giáo viên nhà trường đạt chuẩn và trên chuẩn (12 thạc sĩ, 48 đại học). Năm học 2016-2017, nhà trường có 15 giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh, 20 giáo viên dạy giỏi cấp trường; 98,86% số học sinh xếp loại hạnh kiểm khá, tốt; 91,71% số học sinh đạt học lực khá, giỏi; 20 học sinh đoạt giải học sinh giỏi cấp tỉnh; 100% học sinh đỗ tốt nghiệp, trong đó tỷ lệ đỗ đại học và cao đẳng là trên 80%.

Trao đổi về kinh nghiệm giảng dạy cũng như công tác quản lý, thầy giáo Nguyễn Xuân Tuy chia sẻ: Phải biết phát huy sức mạnh đoàn kết của tập thể, nêu cao tinh thần tự học, tự bồi dưỡng, tiếp cận nhanh khoa học công nghệ phục vụ học tập, nghiên cứu; dám nghĩ, dám làm, có trách nhiệm và yêu nghề, luôn là tấm gương sáng phấn đấu, nỗ lực vì sự nghiệp giáo dục.

Nhìn lại chặng đường 34 năm đứng lớp và quản lý, thầy giáo Nguyễn Xuân Tuy đã có nhiều giải pháp, sáng kiến, kinh nghiệm và nhiều đề tài nghiên cứu khoa học trong công tác quản lý được Hội đồng khoa học các cấp đánh giá, xếp loại cao (8 sáng kiến cấp sở, 2 đề tài NCKH cấp tỉnh, 1 đề tài NCKH cấp Bộ). Năm 2017, thầy giáo Nguyễn Xuân Tuy được Nhà nước phong tặng danh hiệu Nhà giáo ưu tú; Viện Khoa học phát triển nhân lực kinh tế và văn hóa phong tặng danh hiệu Nhà lãnh đạo tài năng Việt Nam. Đây là những phần thưởng cao quý, là nguồn động viên to lớn để nhà giáo ưu tú Nguyễn Xuân Tuy tiếp tục cống hiến vì sự nghiệp giáo dục và đào tạo tỉnh nhà.