Thực hiện yêu cầu trong các nghị quyết của Đảng về “gắn kết chặt chẽ giữa xây dựng pháp luật với tổ chức thi hành pháp luật, bảo đảm pháp luật được thực hiện công bằng, nghiêm minh, nhất quán, kịp thời, hiệu lực, hiệu quả”, căn cứ nhiệm vụ, quyền hạn của Ủy ban Thường vụ Quốc hội theo quy định của Luật Tổ chức Quốc hội và nhiệm vụ được giao tại Nghị quyết số 110/2023/QH15 về Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV, ngày 7/3/2024, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã phối hợp với Chính phủ, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các cơ quan, tổ chức hữu quan tổ chức Hội nghị toàn quốc lần thứ hai triển khai luật, nghị quyết của Kỳ họp thứ 6 và Kỳ họp bất thường lần thứ 5, Quốc hội khóa XV.

Chủ trì Hội nghị có đồng chí Vương Đình Huệ, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội và các đồng chí: Trần Thanh Mẫn, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội; Nguyễn Khắc Định, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội; Trần Lưu Quang, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ; Đỗ Văn Chiến, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đồng chủ trì.

Tham dự Hội nghị có đồng chí Phan Đình Trạc, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Nội chính Trung ương; đồng chí Võ Thị Ánh Xuân, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch nước và các đồng chí đại diện các ban Đảng, các cơ quan của Quốc hội, các Bộ, ngành ở trung ương và địa phương.

Hội nghị đã nghe Báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quán triệt những điểm mới, nội dung trọng tâm, yêu cầu và nhiệm vụ chủ yếu trong công tác triển khai các luật, nghị quyết được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp thứ 6 và Kỳ họp bất thường lần thứ 5; Báo cáo của Chính phủ về việc tổ chức triển khai thi hành các luật, nghị quyết; các tham luận, ý kiến phát biểu của các Bộ, ngành, địa phương bổ sung, minh họa cho các báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ và đề xuất, kiến nghị các giải pháp cụ thể để triển khai kịp thời, hiệu quả các luật, nghị quyết được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp thứ 6 và Kỳ họp bất thường lần thứ 5.

Toàn cảnh hội nghị.

Căn cứ kết quả Hội nghị, Ủy ban Thường vụ Quốc hội kết luận một số nội dung sau đây:

1. Công tác triển khai luật, nghị quyết, nhất là từ sau Hội nghị toàn quốc lần thứ nhất của Ủy ban Thường vụ Quốc hội triển khai luật, nghị quyết của Quốc hội khóa XV, đã có chuyển biến tích cực. Các cơ quan đã thể hiện tinh thần trách nhiệm cao, chủ động, quyết liệt khắc phục mọi khó khăn, thách thức, nhất là sức ép về tiến độ, khối lượng công việc, nỗ lực khẩn trương triển khai thi hành kịp thời, có hiệu quả luật, nghị quyết. Trong đó:

- Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo đẩy mạnh công tác truyền thông, thông tin kịp thời đến cử tri, Nhân dân về kết quả các kỳ họp và các luật, nghị quyết được Quốc hội thông qua tại các kỳ họp. Việc rà soát, hoàn thiện về nội dung và kỹ thuật văn bản được chú trọng, triển khai sớm ngay từ trong quá trình hoàn thiện dự thảo nên sau khi luật, nghị quyết được thông qua, các cơ quan đã kịp thời trình Chủ tịch Quốc hội ký chứng thực, bảo đảm công bố đúng thời gian quy định, làm căn cứ để tổ chức thi hành.

- Các cơ quan của Quốc hội tăng cường theo dõi, giám sát việc xây dựng, ban hành văn bản quy định chi tiết để bảo đảm có hiệu lực thi hành đồng bộ với luật, nghị quyết. Các Đoàn đại biểu Quốc hội phối hợp với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tại địa phương tổ chức tiếp xúc cử tri để đại biểu Quốc hội kịp thời báo cáo kết quả kỳ họp, giúp chính quyền địa phương, người dân, doanh nghiệp sớm nắm bắt các chính sách mới quan trọng, chủ động chuẩn bị phương án, nguồn lực triển khai thực hiện.

- Chính phủ và các Bộ, ngành, địa phương, theo chức năng, nhiệm vụ được giao đã quyết liệt, chủ động, kịp thời ban hành kế hoạch triển khai gắn với phân công nhiệm vụ rõ ràng, tiến độ từng việc cụ thể bảo đảm sớm đưa các luật, nghị quyết vào cuộc sống. Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Tư pháp, Văn phòng Chính phủ phối hợp với các Bộ, cơ quan ngang Bộ rà soát, xác định rõ các nội dung được luật, nghị quyết giao quy định chi tiết, trên cơ sở đó, phân công cơ quan chủ trì soạn thảo, cơ quan phối hợp và thời hạn trình, ban hành văn bản; một số quyết định, kế hoạch triển khai thi hành luật, nghị quyết được ban hành kịp thời.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu bế mạc Hội nghị.

2. Các luật, nghị quyết được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp thứ 6 và Kỳ họp bất thường lần thứ 5 có nhiều nội dung rất quan trọng, quy định nhiều chính sách mới, đột phá, theo hướng đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, có tác động sâu rộng đến kinh tế-xã hội của đất nước, có ý nghĩa không chỉ đối với việc thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội của năm 2024, năm 2025, mà còn có ý nghĩa căn cơ, chiến lược, lâu dài trong giai đoạn tiếp theo.

Đặc biệt, với việc thông qua Luật Đất đai năm 2024, Quốc hội đã hoàn thành một trong những nhiệm vụ lập pháp quan trọng nhất của nhiệm kỳ. Các luật, nghị quyết được ban hành bước đầu đã nhận được sự đồng thuận, đánh giá cao của Nhân dân, cử tri, đồng bào ta ở trong và ngoài nước và cộng đồng doanh nghiệp. Do đó, việc triển khai các luật, nghị quyết đòi hỏi các cơ quan phải khẩn trương, tổ chức thực hiện khối lượng công việc rất lớn, với sự tập trung, nỗ lực và quyết tâm rất cao, trọng tâm là:

2.1. Ủy ban Thường vụ Quốc hội và các cơ quan của Quốc hội tổ chức thực hiện các nội dung theo quy định trong luật, nghị quyết; kịp thời xử lý những vấn đề phát sinh thuộc thẩm quyền trên cơ sở đề nghị của Chính phủ, cơ quan, tổ chức, đại biểu Quốc hội; phân công cơ quan của Quốc hội xem xét, cho ý kiến, thẩm tra kỹ lưỡng đối với báo cáo của Chính phủ, các cơ quan về việc thực hiện yêu cầu trong luật, nghị quyết, báo cáo Quốc hội xem xét, thảo luận trong trường hợp cần thiết. Các cơ quan của Quốc hội chủ động theo dõi, giám sát chặt chẽ và đôn đốc các cơ quan thực hiện kịp thời.

2.2. Đề nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các Bộ, cơ quan ngang Bộ bám sát yêu cầu, nhiệm vụ cụ thể về triển khai đối với từng luật, nghị quyết của Quốc hội được nêu cụ thể trong Báo cáo số 755/BC-UBTVQH15 ngày 5/3/2024 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, trong đó, đề nghị:

(1) Sớm ban hành Danh mục văn bản quy định chi tiết thi hành các luật, nghị quyết được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp bất thường lần thứ 5 và phân công cụ thể cơ quan chủ trì soạn thảo, gắn với thời hạn hoàn thành; tiếp tục ban hành các kế hoạch triển khai thi hành luật, nghị quyết của Quốc hội; bố trí nguồn lực, chuẩn bị các điều kiện bảo đảm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.

(2) Tuân thủ nghiêm túc Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, tập trung khẩn trương xây dựng và ban hành theo thẩm quyền 56 văn bản quy định chi tiết các luật (gồm 29 nghị định, 5 quyết định, 22 thông tư), ban hành Nghị định về thành lập, quản lý và sử dụng Quỹ hỗ trợ đầu tư (để thích ứng với việc đánh thuế bổ sung thuế tối thiểu toàn cầu) bảo đảm tiến độ, chất lượng để kịp thời có hiệu lực cùng với luật, nghị quyết, có tính khả thi, nhất quán, đồng bộ trong hệ thống văn bản pháp luật, đặc biệt là văn bản quy định chi tiết các luật có mối quan hệ mật thiết với nhau như Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản,.. không để chồng chéo, phát sinh vướng mắc, điểm nghẽn, phát sinh quy trình, thủ tục trong tổ chức thực hiện. Đồng thời, chú ý các chính sách, quy định mới, có hiệu lực sớm hơn so với hiệu lực chung của luật; quy định chi tiết, hướng dẫn triển khai đối với các nội dung chuyển tiếp nhằm tạo cơ sở cho việc thực hiện thông suốt, thống nhất, tránh tạo khoảng trống pháp lý.

(3) Tiếp tục rà soát các văn bản dưới luật có liên quan đến các quy định mới của luật, nghị quyết để sửa đổi, bổ sung, thay thế, bãi bỏ hoặc ban hành mới theo thẩm quyền, bảo đảm phù hợp và đồng bộ với các luật, nghị quyết của Quốc hội.

(4) Tăng cường công tác quán triệt, tuyên truyền, phổ biến, giới thiệu các chính sách, nội dung của luật, nghị quyết và các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành để các cơ quan, tổ chức, người dân, doanh nghiệp hiểu đúng, đầy đủ các quy định. Tổ chức tập huấn nghiệp vụ bằng các hình thức phù hợp cho đội ngũ công chức được giao tổ chức thi hành, nhất là đối với các luật chuyên ngành có nhiều nội dung mới, phức tạp như Luật Viễn thông, Luật Căn cước, Luật Đất đai, Luật Các tổ chức tín dụng,… Bộ Tài nguyên và Môi trường phối hợp với Ủy ban Kinh tế của Quốc hội nghiên cứu tổ chức biên soạn, xuất bản sách “Hỏi và Đáp về Luật Đất đai” để đáp ứng yêu cầu phổ biến, tuyên truyền pháp luật.

(5) Thực hiện đồng bộ các giải pháp nâng cao hiệu lực, hiệu quả trong công tác thi hành pháp luật, siết chặt kỷ luật, kỷ cương, đề cao trách nhiệm của người đứng đầu, trách nhiệm và tính chủ động, tích cực của đội ngũ công chức, gắn với tăng cường kiểm tra, thanh tra nhằm phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn kịp thời và kiên quyết xử lý nghiêm các hành vi tiêu cực, “lợi ích nhóm”, “lợi ích cục bộ” trong thi hành pháp luật; khắc phục kịp thời, hiệu quả tình trạng đùn đẩy, né tránh, thiếu trách nhiệm trong một bộ phận cán bộ, công chức. Chú trọng tổ chức đối thoại với doanh nghiệp, người dân, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình tổ chức thi hành pháp luật.

(6) Tập trung chỉ đạo rà soát, xử lý các vướng mắc, bất cập về thủ tục hành chính theo yêu cầu tại Nghị quyết số 103/2023/QH15 về Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2024 để báo cáo Quốc hội tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV. Trường hợp cần thiết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ xem xét đề nghị trình Quốc hội thảo luận về báo cáo này. Trong quá trình thực hiện, cần gắn kết chặt chẽ việc rà soát, kiến nghị xử lý các vướng mắc, bất cập trong các văn bản quy phạm pháp luật với việc rà soát, kiến nghị xử lý các thủ tục hành chính không phù hợp, gây phiền hà, làm tăng chi phí tuân thủ cho người dân, doanh nghiệp.

2.3. Chính quyền các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương chủ động rà soát, nghiên cứu, chuẩn bị điều kiện cần thiết và tổ chức thực hiện theo thẩm quyền, nhiệm vụ được giao, nhất là những thẩm quyền, nhiệm vụ mới được bổ sung trong các luật, nghị quyết của Quốc hội, cơ chế, chính sách thí điểm đặc thù được áp dụng tại địa phương, cơ quan mình.

Tiếp tục đẩy mạnh thực hiện giải ngân vốn ngân sách trung ương và địa phương đã được phân bổ; chỉ đạo đẩy mạnh việc lồng ghép giữa các chương trình mục tiêu quốc gia, giữa các chương trình mục tiêu quốc gia với các chương trình, dự án khác. Chủ động xử lý theo quy định của pháp luật đối với những vấn đề phát sinh tại địa phương trong quá trình thi hành luật, nghị quyết; kịp thời báo cáo, đề xuất phương án xử lý đối với những vấn đề có vướng mắc để cơ quan có thẩm quyền tổng hợp, xem xét, xử lý và nghiên cứu sửa đổi, bổ sung quy định trong trường hợp cần thiết.

Hội đồng nhân dân các cấp phối hợp với Đoàn đại biểu Quốc hội ở địa phương nghiên cứu tổ chức hội nghị hoặc cách thức phù hợp để quán triệt, triển khai nội dung luật, nghị quyết, tập trung vào những nội dung, nhiệm vụ được triển khai tại địa phương mình và những nhiệm vụ, quyền hạn được giao cho chính quyền địa phương thực hiện.

Các đại biểu dự Hội nghị.

2.4. Đề nghị Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Tòa án nhân dân tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Kiểm toán Nhà nước, cơ quan trung ương của các tổ chức chính trị - xã hội chủ động rà soát, chuẩn bị và tổ chức triển khai các nội dung có liên quan trong luật, nghị quyết của Quốc hội; chỉ đạo, tổ chức tuyên truyền, phổ biến, tập huấn nội dung của luật, nghị quyết tại cơ quan, tổ chức mình và tham gia phổ biến giáo dục pháp luật cho nhân dân bằng các hình thức phù hợp theo quy định của pháp luật; vận động, động viên các tầng lớp nhân dân thực hiện các luật, nghị quyết. Tiếp tục tham gia xây dựng, đóng góp ý kiến đối với việc xây dựng, ban hành văn bản quy định chi tiết các luật, nghị quyết của Quốc hội; tăng cường giám sát việc thực hiện luật, nghị quyết theo chức năng, nhiệm vụ.

3. Chính phủ, các cơ quan của Quốc hội và các cơ quan, tổ chức có liên quan tiếp tục triển khai các biện pháp quyết liệt, phấn đấu hoàn thành 41 nhiệm vụ lập pháp còn lại của nhiệm kỳ khóa XV theo Kế hoạch số 81/KH-UBTVQH15 ngày 5/11/2021 và Kế hoạch số 734/KH-UBTVQH15 ngày 22/1/2024 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, bảo đảm chất lượng, tiến độ; đồng thời, trong quá trình tổ chức thi hành pháp luật, thường xuyên rà soát, tổng kết, đề xuất bổ sung nhiệm vụ lập pháp mới trong trường hợp cần thiết để kịp thời thể chế hóa các nghị quyết, kết luận, chủ trương của Đảng, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế-xã hội và đòi hỏi của thực tiễn; tiếp tục khẳng định sự gắn kết chặt chẽ giữa xây dựng pháp luật với tổ chức thi hành pháp luật.