Những năm qua, việc chấp hành Luật BHXH của người sử dụng lao động và người lao động; công tác khám chữa bệnh BHYT có nhiều chuyển biến. Tuy nhiên, còn nhiều doanh nghiệp chưa tham gia BHXH cho người lao động, thậm chí có dấu hiệu trốn đóng BHXH; việc trích nộp BHXH chưa đảm bảo kịp thời; đa số các đơn vị, doanh nghiệp có đóng nhưng muộn, để đến cuối tháng, cuối kỳ mới đóng; vẫn còn tình trạng gia tăng bất thường số bệnh nhân vào các cơ sở y tế... Trước thực trạng trên, BHXH tỉnh đã triển khai nhiều giải pháp, đặc biệt là tăng cường thanh tra, kiểm tra việc thực hiện Luật BHXH, BHYT, BHTN.

Giám định BHYT tại Bệnh viện Phục hồi chức năng tỉnh.

Công tác thanh tra, kiểm tra, thi hành pháp luật về BHXH, BHTN, BHYT được BHXH tỉnh chú trọng triển khai, xem đây là nhiệm vụ quan trọng góp phần thực hiện nhiệm vụ chung của toàn ngành. Hàng năm, Bảo hiểm xã hội tỉnh chủ động xây dựng kế hoạch kiểm tra, kế hoạch thanh tra chuyên ngành. Kiểm tra đột xuất đối với các đơn vị thuộc Bảo hiểm xã hội tỉnh trong việc thực hiện các chế độ, chính sách, thu, chi bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế và quản lý tài chính theo quy định. Thanh tra đột xuất khi có dấu hiệu vi phạm pháp luật hoặc theo yêu cầu của việc giải quyết khiếu nại, tố cáo hoặc theo chỉ đạo của người có thẩm quyền liên quan đến việc đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế trên địa bàn tỉnh.

Bảo hiểm xã hội tỉnh luôn quan tâm đến công tác tiếp nhận và giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân. Trong những năm qua, đã tiếp nhận và giải quyết hàng trăm lượt đơn thư khiếu nại, tố cáo không để đơn thư tồn đọng hoặc khiếu kiện đông người hay kéo dài. Bố trí địa điểm thuận lợi tiếp dân và giải thích cho hàng trăm lượt công dân đến kiến nghị các chế độ BHXH, BHYT.

Phối hợp với các cơ quan có thẩm quyền ở địa phương để kiểm tra việc thực hiện chế độ, chính sách, thu, chi bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế đối với các tổ chức, cá nhân tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế và cơ sở khám bệnh, chữa bệnh ký hợp đồng khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế. Đặc biệt là thường xuyên phối hợp với các ngành liên quan trong việc nắm danh sách các đơn vị sử dụng lao động trên địa bàn để theo dõi, thống kê các đơn vị có tình trạng chậm, đọng, trốn đóng BHXH, BHTN, BHYT. Từ đó triển khai công tác thanh tra, kiểm tra, có các biện pháp xử phạt, cưỡng chế kịp thời đối với các đơn vị sử dụng lao động có hành vi vi phạm hành chính, góp phần tác động tích cực trong việc chấp hành, thực hiện chế độ, chính sách BHXH, BHTN, BHYT.

Từ năm 2011 đến nay, Bảo hiểm xã hội tỉnh đã phối hợp tổ chức hơn 1.400 cuộc thanh tra, kiểm tra thực hiện Luật BHXH, Luật BHYT với nhiều nội dung: Kiểm tra công tác quản lý, ghi và cấp sổ BHXH ở các đơn vị sử dụng lao động; kiểm tra đối tượng chi trả tại Bảo hiểm xã hội các huyện, thành phố; kiểm tra việc thực hiện chính sách BHYT... Bên cạnh đó, kiến nghị xử lý vi phạm và theo dõi, đôn đốc thực hiện kết luận sau kiểm tra, thanh tra, kết quả xử phạt vi phạm hành chính và xử lý, thu hồi, hoàn trả các khoản thu, chi trái quy định của pháp luật. Tổng số tiền truy thu 16,8 tỷ đồng. Qua kiểm tra đã kịp thời đôn đốc việc thu nộp BHXH, BHYT, BHTN, góp phần quan trọng vào kết quả thu BHXH, BHYT, BHTN của Bảo hiểm xã hội tỉnh Sơn La, đều hoàn thành vượt mức kế hoạch Bảo hiểm xã hội Việt Nam giao từ 2 - 9%. Đồng thời, chấn chỉnh việc giải quyết và thanh toán các chế độ ngắn hạn như ốm đau, thai sản cho người lao động; uốn nắn việc quản lý và ghi sổ BHXH và việc thực hiện chính sách BHYT.

Thời gian tới, Bảo hiểm xã hội tỉnh chú trọng công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật để nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cơ quan Nhà nước, doanh nghiệp, người lao động về lĩnh vực BHXH, BHYT, BHTN. Tăng cường phối hợp với các cấp, các ngành triển khai đồng bộ các giải pháp, nhất là tăng cường thanh tra, kiểm tra, xử lý các trường hợp chấp hành chưa nghiêm, chú trọng những đơn vị có số lao động lớn, những cơ sở có số lượng sử dụng kinh phí khám chữa bệnh BHYT lớn, có dấu hiệu gia tăng bất thường, nhằm phòng, chống tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN, đảm bảo quyền lợi của đối tượng tham gia.