Đó là khẳng định của ông Nguyễn Hữu Thành, Giám đốc Bảo hiểm xã hội tỉnh về việc áp dụng Luật Hình sự số 100/2015/QH13 có hiệu từ ngày 1/1/2018. Đây là cơ sở pháp lý để cơ quan Bảo hiểm xã hội phối hợp với các cơ quan chức năng tập trung kiểm tra, xử lý nghiêm các đơn vị vi phạm về BHXH, BHYT, BHTN.

Công an tỉnh và Bảo hiểm xã hội tỉnh bàn các giải pháp phòng, chống tội phạm và các hành vi vi phạm trong lĩnh vực BHXH, BHYT.

Đến hết tháng 11/2017, toàn tỉnh có gần 1.173.250 người tham gia BHXH, BHYT, BHTN, tăng hơn 76.300 người so với cùng kỳ năm 2016, đạt 95,3% dân số, vượt chỉ tiêu theo Quyết định 1167/QĐ-TTg giao năm 2017 là 94,3% dân số. Công tác quản lý, thu nợ được thực hiện nhiều biện pháp, như cử cán bộ thường xuyên đến các doanh nghiệp để đôn đốc, nhắc nhở chuyển tiền đóng BHXH, BHYT, BHTN theo quy định; đăng tải danh sách những doanh nghiệp nợ BHXH, BHYT, BHTN kéo dài, cố tình không trả nợ trên phương tiện thông tin đại chúng. 11 tháng năm nay, cơ quan Bảo hiểm xã hội tỉnh thu hơn 1.577 tỷ đồng, đạt 94,3% kế hoạch năm, tăng 307 tỷ đồng so với cùng kỳ năm 2016. Tuy nhiên, tình trạng nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN vẫn tiếp diễn, nhất là trong các doanh nghiệp, ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động. Một số đơn vị cố tình chiếm dụng, không trích đóng, nợ đọng BHXH, BHYT số tiền lớn, thời gian kéo dài. Nợ từ 3 tháng trở lên có 216 đơn vị, với tổng số tiền hơn 28,2 tỷ đồng; trong đó, nợ khó thu (đơn vị đang giải thể, phá sản) 38 đơn vị, với 11,35 tỷ đồng; giảm so với thời điểm 6 tháng năm 2017 (nợ từ 3 tháng trở lên là 337 đơn vị, với tổng số tiền hơn 32,2 tỷ đồng). Nguyên nhân nợ chủ yếu do tình hình kinh tế khó khăn, không ít doanh nghiệp hoạt động kém hiệu quả, không có việc làm, ảnh hưởng không nhỏ tới việc thu, nộp BHXH, BHYT, BHTN. Công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật về BHXH, BHYT hiệu quả chưa cao; nhận thức của một bộ phận chủ sử dụng lao động, người lao động và nhân dân về BHXH, BHYT còn hạn chế. Công tác thanh tra, kiểm tra thực hiện Luật Bảo hiểm xã hội, Luật Bảo hiểm y tế còn ít; việc xử lý các đơn vị nợ đọng chưa quyết liệt, chưa đủ sức răn đe.

Ông Nguyễn Hữu Thành, Giám đốc Bảo hiểm xã hội tỉnh, thông tin: Không chỉ các doanh nghiệp làm ăn khó khăn, thua lỗ mà có nhiều doanh nghiệp khá, có lãi cũng chây ỳ nợ BHXH, BHYT, BHTN; người sử dụng lao động lợi dụng tiền tham gia BHXH, BHYT, BHTN của người lao động dùng vào mục đích sản xuất, kinh doanh, không đóng kịp thời cho cơ quan Bảo hiểm xã hội; đóng chưa đủ số người thuộc diện tham gia, hay đóng không đúng mức lương của người lao động. Bảo hiểm xã hội đã khởi kiện ra Tòa án nhân dân nhiều vụ, nhưng do trước đây chưa có chế tài xử lý mang tính răn đe đủ mạnh nên các doanh nghiệp vẫn cố tình chây ỳ, số tiền thu nợ sau khởi kiện cũng rất chậm.

Từ ngày 1/1/2018, những quy định trong Luật Hình sự số 100/2015/QH13 ngày 27/11/2015 có hiệu lực, quy định nhóm tội danh vi phạm về BHXH, BHYT, BHTN vào phạm vi chịu trách nhiệm hình sự. Mức phạt đối với các tội danh này cũng được xây dựng ở mức đảm bảo hiệu quả răn đe với số tiền phạt tối đa lên đến 3 tỷ đồng, phạt đến 10 năm tù (Chi tiết các nhóm tội danh gian lận, trốn đóng BHXH, BHTN, BHYT trong Luật Hình sự số 100/2015/QH13 đã đăng trên Báo Sơn La số 6298, Thứ Tư, ngày 13/12/2017). Theo ông Nguyễn Hữu Thành: Luật Hình sự số 100/2015/QH13 là chế tài hữu hiệu trong việc xử lý răn đe các đơn vị vi phạm về BHXH, BHYT, BHTN. Tính đến hết tháng 11, cơ quan Bảo hiểm xã hội tỉnh đã tổ chức và phối hợp thanh tra, kiểm tra tại 130 đơn vị. Trong tháng 12, Bảo hiểm xã hội tỉnh đang phối hợp với Công an tỉnh và Thanh tra tỉnh triển khai các đoàn thanh tra thu hồi nợ đọng tại các đơn vị có dấu hiệu vi phạm pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN (những đơn vị nợ từ 3 tháng trở lên) để có biện pháp xử lý nghiêm.

Trước hết, Bảo hiểm xã hội tỉnh tập trung tuyên truyền, phổ biến tới các đơn vị, doanh nghiệp về chính sách, pháp luật, nhất là các quy định mới về lĩnh vực BHXH, BHYT và việc áp dụng Luật Hình sự số 100/2015/QH13 có hiệu lực từ ngày 1/1/2018; đôn đốc các đơn vị nợ đọng. Bên cạnh đó, tham mưu với tỉnh chỉ đạo tăng cường kiểm tra, thanh tra việc thực hiện Luật Bảo hiểm xã hội, Luật Bảo hiểm y tế. Phối hợp với các ngành chức năng, các huyện, thành phố tăng cường thanh tra, kiểm tra, đôn đốc các doanh nghiệp nợ đọng BHXH và chưa đăng ký tham gia cho người lao động. Tin rằng với các biện pháp quyết liệt và áp dụng Luật Hình sự số 100/2015/QH13 sẽ thực hiện hiệu quả công tác quản lý, thu nợ BHXH, BHYT, BHTN, đảm bảo quyền lợi của người lao động.