Thời gian qua, ngành Bảo hiểm xã hội của tỉnh đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, xác định đây là một trong những giải pháp hiệu quả trong việc triển khai thực hiện các chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp (BHXH, BHYT, BHTN), nhất là phát triển đối tượng tham gia.

Cán bộ BHXH Thành phố tuyên truyền BHXH tự nguyện cho người dân xã Chiềng Cọ.

Để nâng cao hiệu quả tuyên truyền, Bảo hiểm xã hội tỉnh đã đổi mới nội dung, hình thức tuyên truyền phong phú, như: Phối hợp với các cơ quan thông tấn báo chí địa phương và Trung ương đóng trên địa bàn tuyên truyền trên hệ thống thông tin đại chúng; tuyên truyền trên hệ thống loa truyền thanh của huyện, xã, bản; tuyên truyền trực quan bằng pa nô, áp phích, tờ rơi, tờ gấp; thông qua các hội nghị, tập huấn, đối thoại, họp dân ở cơ sở; tuyên truyền trực tiếp qua lực lượng nhân viên đại lý thu ở khắp các xã, bản, tiểu khu, tổ dân phố. Trang website sonla.baohiemxahoi.gov.vn thường xuyên cập nhật thông tin kết quả thực hiện chính sách BHXH, BHYT, các văn bản, quy định mới, chế độ, thủ tục hành chính, hỏi - đáp, giúp người dân nắm bắt thông tin về BHXH, BHYT. Đội ngũ tuyên truyền viên của BHXH tỉnh được quan tâm đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao khả năng thuyết trình, thuyết phục người tham gia; năm vừa qua đã đoạt giải Nhì toàn đoàn tại Hội thi tuyên truyền viên BHXH, BHYT các tỉnh miền núi phía Bắc tại Thái Nguyên.

Công tác tuyên truyền đã từng bước nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành và các tầng lớp nhân dân về chính sách ưu việt BHXH, BHYT, BHTN là trụ cột trong hệ thống an sinh xã hội. Đồng thời, góp phần nâng cao ý thức chấp hành Luật Bảo hiểm xã hội đối với chủ sử dụng lao động, giúp người lao động trong các doanh nghiệp, HTX nắm được quyền lợi của mình trong việc tham gia và thụ hưởng BHXH, BHYT theo diện bắt buộc. Đặc biệt là giúp người dân thấy rõ lợi ích của BHXH, BHYT và từ đó tự nguyện tham gia BHYT hộ gia đình, BHXH tự nguyện. Tính đến hết năm 2019, số người tham gia BHXH, BHYT toàn tỉnh là 1.204.753 người, tăng 10.537 người so với cùng kỳ năm 2018. Các chỉ tiêu về phát triển tham gia BHXH bắt buộc, BHTN đều đạt và vượt kế hoạch BHXH Việt Nam giao; riêng tham gia BHYT là 1.191.658 người (đã bao gồm lực lượng công an), bằng 95,45% dân số, vượt chỉ tiêu theo Quyết định số 1167/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc Điều chỉnh giao chỉ tiêu thực hiện bảo hiểm y tế giai đoạn 2016-2020 (năm 2019 đạt 95,1% dân số). Đặc biệt, Bảo hiểm xã hội tỉnh đã chỉ đạo BHXH các huyện phối hợp các đại lý tăng cường tổ chức hội nghị tuyên truyền đối tượng tham gia BHXH tự nguyện, nâng số người tham gia lên 13.095 người, đạt 112,15% kế hoạch BHXH Việt Nam giao, đưa Sơn La vươn lên tốp đầu cả nước về phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện.

Công tác tuyên truyền phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT đã được quan tâm thực hiện sâu rộng, có nhiều đổi mới về hình thức, phương pháp tuyên truyền. Tuy nhiên, hiệu quả mang lại chưa đáp ứng kỳ vọng. Chưa có giải pháp hữu hiệu làm thay đổi nhận thức của người dân về lợi ích của việc tham gia BHXH tự nguyện. Một số chủ sử dụng lao động chưa nhận thức đầy đủ về trách nhiệm đăng ký tham gia BHXH, BHYT cho người lao động, chưa coi trọng việc trích nộp BHXH, BHYT theo quy định. Bản thân người lao động cũng chưa có ý thức tự bảo vệ quyền lợi hợp pháp của chính bản thân mình. Công tác tuyên truyền gặp nhiều khó khăn do nhận thức của người dân chưa đồng đều giữa các địa bàn, nhất là bà con ở vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn nhận thức còn hạn chế; nhiều thành phần dân tộc, phong tục tập quán, ngôn ngữ khác nhau. Còn nhiều nhân viên đại lý thu chưa nắm chắc chính sách về BHXH, BHYT, do đó tuyên truyền tới người dân chưa đảm bảo đúng chính sách, chế độ; một số nhân viên đại lý còn kiêm nhiệm nên chưa thực sự quan tâm tới việc tuyên truyền, vận động người dân tham gia BHXH, BHYT.  

Qua tìm hiểu được biết: Ngày 21/11/2019, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định 1676 phê duyệt Đề án đổi mới toàn diện nội dung, hình thức và phương pháp tuyên truyền bảo hiểm xã hội. Quyết định chỉ rõ: Cần xác định tuyên truyền là một loại hình dịch vụ, do đó phải từng bước thay đổi phương thức tuyên truyền theo cơ chế cung cấp dịch vụ thay vì hoạt động mang tính hành chính nhà nước. Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, chính quyền các cấp, phát huy vai trò của MTTQ, các tổ chức xã hội đối với công tác tuyên truyền BHXH để cán bộ, đảng viên, nhân dân hiểu rõ sự cần thiết, vai trò quan trọng, ý nghĩa to lớn, lợi ích lâu dài của BHXH đối với đảm bảo an sinh xã hội, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội; đồng thời nắm vững những nội dung cơ bản của cải cách chính sách BHXH tạo sự đồng thuận, thống nhất trong thực hiện chính sách BHXH. Lấy tháng 5 là tháng vận động triển khai BHXH toàn dân. Phân định rõ trách nhiệm, yêu cầu các cấp, các ngành cùng vào cuộc để nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền BHXH. Về đổi mới nội dung tuyên truyền từ chú trọng tuyên truyền, phổ biến nội dung chính sách, pháp luật sang tuyên truyền về lợi ích, vai trò, ý nghĩa và những nội dung cải cách của chính sách BHXH. Hình thức tuyên truyền là tăng cường tiếp cận tuyên truyền BHXH dựa trên nền tảng công nghệ song song với hình thức tuyên truyền miệng, trực tiếp; phối hợp đồng bộ các hình thức tuyên truyền trên cơ sở ứng dụng công nghệ thông tin. Phương pháp tuyên truyền là kết hợp hài hòa giữa tuyên truyền thường xuyên và tuyên truyền theo chiến dịch; tăng cường phương pháp tuyên truyền đa chiều, kết hợp, dựa trên bằng chứng thay vì một chiều, đơn lẻ. Đây là giải pháp hữu hiệu để khắc phục những hạn chế, nâng cao hiệu quả tuyên truyền BHXH.

Thực hiện Quyết định 1676 của Thủ tướng Chính phủ, với trách nhiệm cơ quan quản lý nhà nước về BHXH, ngành Bảo hiểm xã hội tỉnh xây dựng kế hoạch tuyên truyền BHXH và chú trọng thực hiện tuyên truyền thường xuyên, kết hợp với tuyên truyền theo chiến dịch, nhằm tiếp cận, thuyết phục người dân chủ động tham gia BHXH; tập trung chỉ đạo, định hướng, kiểm tra, đánh giá công tác tuyên truyền BHXH, góp phần thực hiện tốt chính sách BHXH, BHYT.