Chỉ trong 4 tháng, số người tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện tăng lên bằng 55,8% so với tổng số người đã tham gia tính từ cuối năm 2018 trở về trước, đưa Sơn La trở thành 1 trong 5 tỉnh phát triển đối tượng BHXH tự nguyện nhiều nhất trong cả nước 4 tháng đầu năm 2019. Bước đột phá đó là kết quả của việc đổi mới, sáng tạo trong tổ chức hội nghị tuyên truyền, đối thoại về lĩnh vực BHXH tự nguyện tại cơ sở của ngành Bảo hiểm xã hội tỉnh.

Người dân xã Chiềng Cọ (Thành phố) đăng ký tham gia BHXH tự nguyện.

Trao đổi với ông Thiều Quang Ngãi, Phó Giám đốc BHXH tỉnh, được biết: Năm nay, UBND tỉnh giao chỉ tiêu về phát triển BHXH tự nguyện toàn tỉnh là 9.700 người. BHXH tỉnh đã đổi mới phương pháp tiếp cận người dân, thay đổi hình thức, cách thức tuyên truyền chính sách, lợi ích của BHXH tự nguyện, để thu hút người dân tham gia. Ngay từ đầu năm, BHXH tỉnh đã tham mưu cho UBND tỉnh ban hành văn bản chỉ đạo các sở, ngành, UBND các cấp, các cơ quan, đơn vị phối hợp tuyên truyền chính sách BHXH, đặc biệt là BHXH tự nguyện. Bên cạnh chương trình phối hợp với Bưu điện tỉnh tổ chức 200 hội nghị tuyên truyền, đối thoại về lĩnh vực BHXH tự nguyện năm 2019, BHXH tỉnh chỉ đạo BHXH các huyện, thành phố hướng về cơ sở, tổ chức các hội nghị tại các xã, thị trấn, tổ, bản, tiểu khu trên địa bàn tỉnh.

Rút kinh nghiệm thực tế triển khai, Bảo hiểm xã hội tỉnh đã xây dựng kịch bản chi tiết về công tác tổ chức hội nghị tuyên truyền, đối thoại về BHXH tự nguyện. Trong đó, khâu quan trọng nhất, quyết định hiệu quả hội nghị tuyên truyền là rà soát cơ sở để nắm bắt tình hình thu nhập trong dân cư; chú trọng địa bàn có tiềm năng, đối tượng có thu nhập ổn định, như: Hộ kinh doanh, hộ có trang trại, gia trại, thành viên HTX; thân nhân công chức và cán bộ không chuyên trách ở cấp xã; vợ quân nhân chuyên nghiệp, sỹ quan. Các nhân viên đại lý thu đã đến từng hộ gia đình để tuyên truyền, vận động, mời tham dự. Tại hội nghị, ngoài tuyên truyền, còn tổ chức đối thoại, giải đáp ngay những thắc mắc của người dân.

Theo ông Thiều Quang Ngãi, trước đây chỉ có công chức, viên chức, công nhân lao động mới được tham gia BHXH, thì nay BHXH tự nguyện đã mở rộng đối tượng tham gia đến lao động khu vực phi chính thức để nhiều người được hưởng lương hưu. Tuy nhiên, nhiều người chưa nắm được, hoặc hiểu chưa đầy đủ nên chưa tham gia BHXH tự nguyện. Do vậy, cần tuyên truyền, giải thích sao cho dễ hiểu, như: Làm phép so sánh người thật, việc thật giữa hai người hết tuổi lao động (nam 60 tuổi, nữ 55 tuổi), trong đó một người tham gia BHXH được hưởng lương hưu, tự chủ về tài chính, đi khám chữa bệnh được BHYT chi trả; còn người kia thì không tham gia BHXH khi già yếu phải sống phụ thuộc vào con cháu, nếu không may ốm đau bệnh tật phải bỏ toàn bộ tiền chi trả viện phí, trở thành gánh nặng cho gia đình. Chỉ với mức tham gia thấp nhất hơn 150.000 đồng/tháng, sau này sẽ nhận lương hưu hàng tháng gấp hơn 4 lần mức đóng, chưa tính việc sau này sẽ điều chỉnh tăng lương hưu theo lộ trình. Ngoài ra, còn được hưởng nhiều chế độ khác, nhất là được cấp miễn phí thẻ BHYT là “phao cứu sinh vô giá”, bởi mỗi lần khám bệnh, hoặc mỗi đợt điều trị bệnh tùy theo mức độ bệnh sẽ được thanh toán từ vài trăm nghìn đồng, đến hàng trăm triệu đồng, thậm chí cả tỷ đồng. Theo rà soát, năm 2018, toàn quốc có 50 trường hợp bệnh nhân có thẻ BHYT được chi trả từ 1,4 tỷ đồng đến 4 tỷ đồng. Nếu những người này không có thẻ BHYT thì việc chữa bệnh sẽ nằm ngoài khả năng của họ.

Theo báo cáo của BHXH Việt Nam, tính đến 30/4, toàn quốc có 337 nghìn người tham gia BHXH tự nguyện. Sơn La cùng với 4 tỉnh Nghệ An, Thanh Hóa, Hải Dương, Hưng Yên phát triển đối tượng tham gia nhiều nhất trong 4 tháng đầu năm. Toàn tỉnh đã tổ chức 115 hội nghị tuyên truyền, đối thoại trực tiếp về BHXH tự nguyện với hơn 6.500 người tham dự, trong đó 2.432 người đăng ký tham gia ngay tại hội nghị, nâng tổng số người tham gia BHXH tự nguyện toàn tỉnh hiện là 6.314 người, đạt 65% chỉ tiêu UBND tỉnh giao. Điển hình, như: BHXH huyện Thuận Châu tổ chức 11 hội nghị có 607 người tham dự, trong đó 380 người tham gia BHXH tự nguyện (đạt tỷ lệ 62,6%), đặc biệt là Hội nghị tổ chức tại xã Mường Khiêng có 123 người tham dự, thì có tới 103 người tham gia; BHXH huyện Phù Yên có 181 người tham gia; BHXH huyện Mộc Châu có 127 người tham gia; BHXH huyện Yên Châu có 90 người tham gia...

Việc tổ chức hội nghị tuyên truyền, đối thoại về BHXH tự nguyện đã giải được “bài toán khó” về y tế tự nguyện, thu hút ngày càng nhiều người đăng ký tham gia theo mức phù hợp với khả năng của mình. Phát huy kết quả đạt được, ngành BHXH tiếp tục phối hợp với Bưu điện, các địa phương, các tổ chức đoàn thể hướng về cơ sở, đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức của các tầng lớp nhân dân về BHXH tự nguyện, từ đó có thêm nhiều người tham gia để có chỗ dựa vững chắc khi về già.