BHXH tự nguyện là loại hình bảo hiểm do người lao động tự nguyện tham gia, được lựa chọn mức đóng và phương thức đóng phù hợp với thu nhập của bản thân; giúp người dân có thể tích lũy, lĩnh lương hưu và được trợ cấp một lần và tử tuất theo quy định.

Cán bộ BHXH huyện Mai Sơn tư vấn, hướng dẫn người dân tham gia BHXH tự nguyện.

Loại hình bảo hiểm này có nhiều ưu việt trong việc giảm bớt khó khăn, rủi ro khi về già, giúp bảo đảm thu nhập, ổn định cuộc sống cho mỗi người khi hết tuổi lao động. Tuy nhiên, trong phạm vi cả nước nói chung, tỉnh ta nói riêng, số người tham gia BHXH tự nguyện vẫn rất khiêm tốn.

Theo thống kê của Bảo hiểm xã hội tỉnh: Từ đầu năm đến hết tháng 11, toàn tỉnh phát triển thêm 407 người tham gia BHXH tự nguyện, nâng tổng số toàn tỉnh lên 2.606 người tham gia. Số người tham gia BHXH tự nguyện hiện mới chỉ chiếm 3,8% lực lượng lao động, chủ yếu là đối tượng tham gia bảo lưu (trước đây đã tham gia BHXH bắt buộc khi lao động trong các doanh nghiệp, tổ chức). Số đối tượng tham gia BHXH tự nguyện tập trung chủ yếu ở các huyện có điều kiện kinh tế phát triển, như: Mai Sơn (chiếm gần 24% toàn tỉnh), Mộc Châu, Thành phố...

Kênh phát triển đối tượng tham gia gồm qua hệ thống đại lý Bưu điện, đại lý UBND xã và qua các tổ chức Hội Nông dân, Hội Phụ nữ với hệ thống đại lý thu, điểm thu phủ rộng tới hầu hết các xã, thị trấn, bản, tiểu khu. Trong khi việc phát triển người tham gia BHYT qua hệ thống trên theo các đối tượng hộ gia đình, học sinh, sinh viên và BHXH bắt buộc đạt được nhiều kết quả tích cực thì việc phát triển đối tượng tham gia BHXH tự nguyện lại khiêm tốn. Ngoài nguyên nhân khách quan do mức đóng cao, người lao động chưa quan tâm tới lợi ích hoặc tâm lý là không thấy lợi ích ngay trước mắt của việc đóng BHXH tự nguyện nên chưa mặn mà tham gia. Mặt khác, do đội ngũ trong hệ thống Bưu điện, UBND xã và qua các tổ chức Hội Nông dân, Hội Phụ nữ chủ yếu làm nhiệm vụ kiêm nhiệm về công tác tuyên truyền, phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT nên nắm các chủ trương, chính sách, cập nhật các quy định mới mới về BHXH, BHYT nói chung và BHXH tự nguyện nói chung chưa sâu, ít có thời gian, điều kiện tổ chức các hoạt động tuyên truyền ở cơ sở. Do đó, hiệu quả tuyên truyền chưa cao, việc phát triển đối tượng hạn chế…

Tin vui với người tham gia BHXH tự nguyện là việc thực hiện những điểm mới của Luật BHXH 2014 (thực hiện từ 1/1/2018), được Nhà nước hỗ trợ tiền đóng theo tỷ lệ phần trăm trên mức đóng BHXH hằng tháng theo mức chuẩn hộ nghèo của khu vực nông thôn. Cụ thể là: Bằng 30% đối với người tham gia BHXH tự nguyện thuộc hộ nghèo; bằng 25% đối với người tham gia BHXH tự nguyện thuộc hộ cận nghèo; bằng 10% đối với các đối tượng khác. Đây là chính sách ưu đãi, khuyến khích người lao động tham gia BHXH tự nguyện để hưởng lương hưu khi về già.

Để chính sách BHXH tự nguyện đi vào cuộc sống, ngành BHXH tỉnh đang tập trung tuyên truyền với nhiều hình thức phong phú dễ nhớ, dễ hiểu, giúp các tầng lớp nhân dân nắm bắt được quy định mới, chính sách ưu đãi cũng như lợi ích khi tham gia BHXH tự nguyện; chú trọng trước mắt là các đối tượng có mức sống khá, vùng có điều kiện kinh tế phát triển. Đồng thời, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho người lao động tham gia, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của mỗi người và đảm bảo an sinh xã hội.