Một nhà ngoại giao Hoa Kỳ ngày 13/6 cho biết, Tổng thống Mỹ Obama sẽ không đưa ra quyết định rút một nửa lực lượng quân đội khỏi Afghanistan trước hội nghị thượng đỉnh hạt nhân NATO vào tháng tới.

Đứa trẻ ở Afghanistan đã quen thuộc với sự hiện diện của quân đội Mỹ.

Đây là quyết định dự kiến sẽ được công bố trước hoặc trong Hội nghị thượng đỉnh NATO  tại Warsaw diễn ra vào ngày 8 - 9/7 tới. Theo kế hoạch, Mỹ sẽ cắt giảm lượng quân hiện diện ở Afghanistan từ 9.800 xuống còn 5.500 trước khi ông Obama rời nhiệm sở vào năm tới.

Các cựu chỉ huy quân sự cũng như các nhà ngoại giao cho rằng đây là một quyết định sai lầm. Quá trình chuẩn bị cho Hội nghị thượng đỉnh hạt nhân NATO vẫn đang được tiếp diễn và thời gian đưa ra quyết định của ông Obama vẫn chưa rõ ràng.

Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ Ash Carter đã đến Brussels (Bỉ) vào ngày 13/6 để bắt đầu thảo luận với các đối tác của NATO, trong đó có Afghanistan về nội dung của chương trình nghị sự.

Một trong những lý do về sự chậm trễ trong đưa ra quyết định của Nhà Trắng trước Hội nghị Warsaw được giới quan sát nhận định rằng Hoa Kỳ muốn khuyến khích các đồng minh NATO duy trì quân đội ở Afghanistan – nơi mà chính quyền Tổng thống Ashraf Ghani vẫn đang phải chiến đấu với lực lượng nổi dậy Taliban.

Các thành viên NATO cũng không có dấu hiệu sẽ cắt giảm sự hiện diện của quân đội tại nước này. Đây là điều kiện thuận lợi giúp ông Obama có thêm thời gian để xây dựng kế hoạch cụ thể của Hoa Kỳ.

“Chúng tôi đã rất ngạc nhiên khi các nước vẫn sẵn sàng giữ số lượng quân đội hiện diện ở Afghanistan. Thậm chí một số nước có ý định gia tăng quân hiện diện” – Nhà ngoại giao Hoa Kỳ cho biết.

“Chỉ vì có một Hội nghị thượng đỉnh không có nghĩa một quyết định buộc phải đưa ra” – ông nói thêm.

Tuy nhiên, chắc chắn rằng, vấn đề Afghanistan sẽ là một nội dung lớn trong chương trình nghị sự của Hội nghị thượng đỉnh, và rất có thể ông Obama vẫn sẽ đưa ra quyết định giảm quân.

Nhà Trắng vẫn chưa nhận được lời đề nghị rút quân nào từ khu chỉ huy lực lượng quân sự Mỹ ở Afghanistan hiện đang được tướng John Nicholson lãnh đạo. Tướng Nicholson mới nhận nhiệm vụ được 90 ngày.

Bên cạnh đó, có vài dấu hiệu cho thấy ông Obama đang có dự định mở rộng vai trò của Mỹ tại Afghanistan. Tuần trước, ông Obama đã phê duyệt cho lực lượng quân sự Mỹ có khả năng lớn hơn trong việc giúp đỡ lực lượng quân đội Afghanistan, bao gồm thực hiện các cuộc không kích.

Phát biểu ngày 10/6, phát ngôn viên Nhà Trắng Josh Earnest nói với phóng viên rằng việc tăng cường vai trò của Mỹ tại đất nước Trung Đông này không hề ảnh hưởng đến quyết định rút lực lượng quân đội hiện diện của Mỹ tại Afghanistan xuống còn 5.500 vào cuối năm nay.

Ông Obama sẽ xem xét thay đổi các con số theo lời khuyên Nicholson.

Người tiền nhiệm của Nicholson và Đại sứ đương nhiệm của Hoa Kỳ tại Afghanistan đều khuyên ông Obama vào đầu tháng này là nên giữ quân số Mỹ tại Afghanistan ổn định ở mức 10.000 quân.

“Việc này sẽ giúp Tổng thống kế nhiệm có thể đánh giá tình hình và có những điều chỉnh phù hợp” – Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Afghanistan viết trong bức thư gửi Tổng thống Obama.

Bức thư nhấn mạnh thêm: "Cắt giảm lực lượng xuống còn 5.500 sẽ làm xói mòn tinh thần chiến đấu của quân đội chính phủ Afghanistan và vô tình sẽ thêm cơ hội cho phiến quân Taliban tăng cường lực lượng" .

Còn nhớ hồi tháng 5 năm 2014, Tổng thống Obama đã cam kết sẽ giảm số quân Mỹ hiện diện tại Afghanistan xuống còn khoảng 5000 vào cuối năm 2015 và cam kết “sự hiện diện của một đại sứ quán bình thường cùng với hỗ trợ an ninh như chúng ta đã làm đối với Iraq’’ vào cuối năm 2016.