Từ năm 2014 đến nay, Dự án hỗ trợ nông nghiệp các bon thấp đã mang lại nhiều hiệu quả tích cực cho công tác quản lý chất thải chăn nuôi, sản xuất phân hữu cơ để giảm sử dụng phân hóa học, sử dụng tối đa các phụ phẩm nông nghiệp để sản xuất năng lượng sinh học. Từ đó, góp phần cải thiện và nâng cao đời sống cho bà con nông dân gắn với bảo vệ môi trường trên địa bàn huyện Bắc Yên.

Khí gas từ công trình khí sinh học được HTX Tây Sơn,

bản Phiêng Ban 1, thị trấn Bắc Yên sử dụng trong sinh hoạt và sản xuất.

Dự án hỗ trợ nông nghiệp các bon thấp thuộc Ban Quản lý LCASP Trung ương (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), do Ngân hàng Phát triển châu Á tài trợ. Dự án được thực hiện trên địa bàn huyện từ năm 2014 đến nay, đã hỗ trợ kinh phí xây dựng 32 công trình khí sinh học (CTKSH), mỗi bể 9 m3 kiểu công trình Composite cho các hộ gia đình, HTX trên địa bàn huyện với mức hỗ trợ 3 triệu đồng/công trình. Riêng năm 2017, đã hỗ trợ 22 công trình, với mức từ 3 triệu đồng - 5 triệu đồng/công trình. Các HTX và hộ gia đình đăng ký tham gia, tùy từng đối tượng có mức hỗ trợ khác nhau. Hỗ trợ 5 triệu đồng/công trình đối với đối tượng là dân tộc thiểu số, hộ nghèo, cận nghèo, gia đình đơn thân; 3 triệu đồng/công trình đối với các đối tượng khác. Trạm Khuyến nông huyện đã chọn lao động cử đi đào tạo tiêu chuẩn kỹ thuật trong xây, lắp các CTKSH, tập huấn về quản lý chất thải chăn nuôi an toàn, vận hành và sử dụng CTKSH. Đồng thời, lồng ghép trong các hội nghị của xã, cuộc họp bản, tuyên truyền, vận động nhân dân nâng cao nhận thức về chất thải chăn nuôi gây ô nhiễm môi trường, lợi ích khi tham gia Dự án. Trạm đã tiến hành rà soát, ưu tiên những hộ đăng kí, có chuồng trại gần khu dân cư để bước đầu giảm thiểu ô nhiễm môi trường nông thôn. Ông Cầm Duy Phin, cán bộ Trạm Khuyến nông Bắc Yên cho biết: Sở dĩ, chúng tôi tư vấn cho các hộ xây dựng CTKSH là bể Composite là bởi vì: Địa hình đất trên địa bàn hay sụt lún, phù hợp lắp đặt dưới địa hình không có sỏi, đá; giá thành đầu tư khoảng 12 - 14 triệu đồng/công trình, rẻ hơn so với đầu tư xây dựng công trình bể xây; vận chuyển dễ; có thể di động công trình khi muốn sử dụng tại địa điểm khác. Các công trình được đội ngũ thợ có chứng chỉ lắp đặt theo bản vẽ dưới sự giám sát của kỹ thuật viên, đảm bảo lắp đặt và vận hành đúng kỹ thuật.

Đến thăm trang trại chăn nuôi gia súc của HTX Tây Sơn, bản Phiêng Ban 1, thị trấn Bắc Yên. HTX thành lập từ tháng 4/2017, đầu tư lắp đặt CTKSH với 4 bể Composite và 1 bể môi trường 13 m3. HTX duy trì ở mức 100 con lợn. Anh Dương Văn Ngọc, Giám đốc HTX Tây Sơn chia sẻ: Để tránh chất thải chăn nuôi thải trực tiếp ra môi trường, gây ô nhiễm, tiềm ẩn các nguy cơ về bệnh dịch, bốc mùi khó chịu, ảnh hưởng đến cuộc sống gia đình và các hộ xung quanh, các thành viên HTX đã đăng ký tham gia dự án hỗ trợ nông nghiệp các bon thấp và được hỗ trợ 18 triệu đồng/4 công trình. Trong đó, 3 công trình được hỗ trợ 5 triệu/công trình, 1 công trình được hỗ trợ 3 triệu đồng/công trình. Các chất thải từ chăn nuôi được CTKSH xử lý theo quy trình: Qua bể chứa chất thải, bể phân giải (lọc khí gas), bể điều áp và bể môi trường chứa nước sạch. Qua xử lý, khí gas do bể biogas mang lại sử dụng để đun nấu, phục vụ sinh hoạt và sản xuất. Mỗi tháng, HTX tiết kiệm được khoảng 2,5 triệu đồng - 3 triệu đồng chi phí mua gas. Ngoài ra, hệ thống nước thải từ công trình cung cấp phân và nước tưới cho sản xuất nông nghiệp. Thời gian tới, HTX sẽ sử dụng khí gas để thắp sáng, tiết kiệm được chi phí điện, góp phần giảm các chi phí, tăng lợi nhuận trong sản xuất.

Có thể thấy, Dự án hỗ trợ nông nghiệp các bon thấp đã mang lại hiệu quả tích cực, bước đầu giảm thiểu ô nhiễm môi trường, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân và bảo vệ môi trường nông thôn. Tuy nhiên, cần nhân rộng, phổ biến trong cộng đồng và quản lý chặt chẽ hơn nữa lượng chất thải qua các công trình, phù hợp với mô hình chăn nuôi của các hộ gia đình, HTX trên địa bàn.

Thu Thảo (CTV)