Ngay sau khi Bộ Công an ban hành hướng dẫn về công tác xây dựng, nhân rộng mô hình, điển hình tiên tiến trong phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, Công an tỉnh đã chỉ đạo Công an các cấp phối hợp với UBND các xã, phường và các ban, ngành rà soát, nghiên cứu xây dựng mô hình mới phù hợp với tình hình từng khu dân cư, địa bàn. Định kỳ, trong các cuộc giao ban lồng ghép nội dung đánh giá tình hình, kết quả thực hiện nhiệm vụ xây dựng, củng cố, nhân rộng các mô hình tự quản về an ninh, trật tự trên địa bàn để đánh giá, hướng dẫn các đơn vị tổ chức thực hiện, đảm bảo chất lượng, tiến độ đề ra.

Tính đến ngày 1/5/2025, toàn tỉnh Sơn La có 80 mô hình được xây dựng và duy trì hoạt động, phát huy hiệu quả tích cực trong giữ gìn an ninh trật tự, phòng chống tội phạm, lan tỏa tinh thần tự quản trong cộng đồng, phát huy tính nhân văn, đoàn kết, giúp đỡ lẫn nhau giữa các tầng lớp nhân dân. Tiêu biểu như mô hình “Cụm dân cư an toàn phòng cháy chữa cháy” do Phòng Cảnh sát Phòng cháy chữa cháy và cứu nạn cứu hộ (PCCC và CNCH), Công an tỉnh triển khai từ tháng 11/2022.

Mô hình đã gắn trách nhiệm cộng đồng với công tác PCCC và CNCH, giúp nâng cao nhận thức của người dân, tạo chuyển biến rõ rệt trong phong trào “Toàn dân PCCC và CNCH”. Triển khai thực hiện mô hình, hàng loạt buổi tuyên truyền, diễn tập, tập huấn được tổ chức bài bản, sát thực tế địa bàn dân cư, góp phần xây dựng lực lượng PCCC cơ sở vững mạnh, xử lý nhanh chóng các tình huống phát sinh, nhất là tại các hộ gia đình kết hợp sản xuất, kinh doanh.

Đại tá Nguyễn Khắc Ngọc, Trưởng phòng Cảnh sát PCCC và CNCH, cho biết: Đến nay, mô hình đã được nhân rộng tại 148 điểm trên toàn tỉnh. Mô hình không chỉ được nhân rộng nhanh chóng, mà còn là hiệu quả bền vững nhờ vào việc huy động và phát huy tối đa phương châm “4 tại chỗ”, giảm thiểu nguy cơ cháy nổ tại khu dân cư.

Thành lập ngày 10/6/2022, mô hình “Hộ tự quản, bản an toàn” tại bản Quỳnh Chiên, xã Bình Thuận đã nhanh chóng phát huy hiệu quả và được Cụm thi đua số II, Bộ Công an ghi nhận và tiến hành thông báo nhân rộng trong các địa bàn dân cư. Từ khi triển khai đến nay, mô hình đã tổ chức 8 cuộc tuyên truyền với nội dung tập trung vào công tác phòng cháy chữa cháy, phòng chống ma túy, luật hôn nhân gia đình...

Cùng với đó, thành lập 4 nhóm liên gia tự quản, 1 tổ an ninh nhân dân và duy trì thường xuyên hoạt động tuần tra kiểm soát ban đêm để phòng ngừa tội phạm. Thông qua các buổi họp dân phát giác, tố giác tội phạm đã thu hút 140 lượt người tham gia, cung cấp 12 phiếu có giá trị thông tin, trong đó nhiều vụ việc đã được xác minh và xử lý kịp thời; vận động thu hồi được 2 khẩu súng tự chế.

Từ khi triển khai xây dựng mô hình đến nay, trên địa bàn bản Quỳnh Chiên không xảy ra vụ việc vi phạm pháp luật về an ninh trật tự. Ông Lò Văn Biên, Bí thư Chi bộ, Trưởng bản, thông tin: Thông qua mô hình, các hộ dân tích cực tham gia bảo vệ an ninh trật tự và xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư. 

Qua triển khai thực hiện phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc” còn xuất hiện mô hình hướng đến việc cảm hóa, hỗ trợ, trao cơ hội tái hòa nhập cho những mảnh đời từng lầm lỡ, tiêu biểu phải kể đến mô hình “Tổ xe ôm Hoa hướng dương” tại xã Ngọc Chiến. Thành lập từ tháng 10/2023, mô hình đã thu hút 63 người sau cai nghiện tham gia, hỗ trợ 5 chiếc xe máy cho 5 đối tượng đang bị quản lý sau cai để họ có phương tiện làm ăn, mưu sinh với mức thu nhập ổn định từ 5 - 8 triệu đồng/tháng. Ngoài ra, xã còn kết nối với các doanh nghiệp đang thi công trên địa bàn để tạo việc làm cho 25 đối tượng sau cai, với mức thu nhập dao động từ 8 - 10 triệu đồng/tháng.

 Anh Lèo Văn Thêm, bản Mường Chiến 2, kể: Những ngày tái hóa nhập cộng đồng, tôi không dám ra đường, suốt ngày quanh quẩn trong nhà vì mặc cảm, tự ti. Tham gia vào mô hình, tôi đã được động viên, giúp đỡ rất nhiều, tôi làm thêm nghề thợ mộc cộng thêm tham gia tổ xe ôm mang lại nguồn thu nhập 6-8 triệu đồng mỗi tháng, giúp tôi ổn định cuộc sống, nuôi sống gia đình. 

Những mô hình nêu trên chỉ là một vài ví dụ điển hình trong hàng chục mô hình tiên tiến đã và đang được xây dựng, nhân rộng tại các địa bàn. Qua đó, thể hiện sự đồng thuận cao giữa ý Đảng và lòng dân, sự quyết tâm cao của lực lượng Công an và tinh thần tự nguyện, chung tay góp sức của quần chúng nhân dân, là những hạt nhân quan trọng trong xây dựng thế trận an ninh nhân dân vững chắc từ cơ sở.

Thượng tá Nguyễn Quốc Việt, Phó Giám đốc Công an tỉnh, chia sẻ: Trong thời gian tới, Công an tỉnh tiếp tục quán triệt, tổ chức thực hiện nghiêm hướng dẫn của Bộ Công an về xây dựng, nhân rộng mô hình, điển hình tiên tiến trong phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc. Tham mưu, hướng dẫn xây dựng, nhân rộng các mô hình hoạt động hiệu quả, thực chất, chính xác, tránh hình thức. Đồng thời, kịp thời biểu dương nhân rộng những nhóm, những tập thể, cá nhân có cách làm hay, sáng tạo, báo cáo Bộ Công an nghiên cứu, thông báo kinh nghiệm nhân rộng trên phạm vi toàn quốc đối với các mô hình hay để các địa phương biết, học tập kinh nghiệm.

Phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc trên địa bàn tỉnh đã góp phần khơi dậy tinh thần trách nhiệm, ý thức tự giác của mỗi người dân trong giữ gìn an ninh, trật tự từ cơ sở, tạo nên thế trận lòng dân vững chắc, kiềm chế hoạt động của tội phạm và vi phạm pháp luật trên địa bàn tỉnh.