Chỉ khoảng 2 tuần nữa, cả xã Lóng Phiêng sẽ bước vào thu hoạch nhãn chính vụ. Hiện, ngoài hỗ trợ các điều kiện tiêu thụ nhãn của chính quyền địa phương, các hộ dân trên địa bàn xã cũng đã chuẩn bị đầy đủ phương tiện thu hái, bảo quản, đóng gói để đảm bảo chất lượng quả nhãn ở mức cao nhất.

Các thành viên HTX Phương Nam chia sẻ kinh nghiệm, đánh giá chất lượng quả nhãn chuẩn bị thu hoạch.

Lóng Phiêng là địa phương có diện tích nhãn lớn nhất huyện Yên Châu, với trên 340 ha nhãn, trong đó 163 ha nhãn đã cho thu hoạch, sản lượng trung bình 815 tấn/năm. Ngoài hộ gia đình, Lóng Phiêng còn thành lập các HTX để liên kết các hộ dân trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm. HTX Phương Nam (bản Pha Cúng) hiện có 70 ha nhãn chín muộn, toàn bộ được trồng, chăm sóc theo quy trình VietGAP; trong số này, 59 ha đã được Cục Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cấp mã số vùng trồng. Thời điểm này, các thành viên của HTX đang khẩn trương hoàn tất khâu chuẩn bị để thu hái và đóng gói. Anh Trần Như Kiên, Giám đốc HTX, chia sẻ: Toàn bộ diện tích nhãn chín muộn của HTX đã được ghép, cải tạo, nên năng suất, chất lượng hơn hẳn giống nhãn địa phương. Sau khi được cấp giấy chứng nhận VietGAP và mã số vùng trồng, quy trình sản xuất nhãn của chúng tôi được giám sát chặt chẽ, dịch hại được phòng trừ kịp thời. Thực hiện theo tiêu chuẩn VietGAP dù vất vả và chi phí nhiều hơn canh tác truyền thống, nhưng bù lại chất lượng, mẫu mã sản phẩm đẹp hơn, giá bán cao gấp 2-3 lần. Để có năng suất, chất lượng cao, ngay từ đầu vụ, HTX đã chủ động phối hợp với các ngành chức năng tập huấn cho các thành viên kỹ thuật trồng trọt, quy trình VietGAP từ chăm bón đến thu hái, sơ chế, bảo quản sản phẩm nhãn. Bên cạnh đó, thường xuyên kiểm tra, kiểm soát việc sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật theo nguyên tắc “4 đúng”. Đáng mừng là dù mới chuẩn bị thu hoạch nhưng đã có hàng trăm thương lái, doanh nghiệp, chợ đầu mối trong và ngoài tỉnh đến HTX để khảo sát, đánh giá chất lượng quả nhãn, chuẩn bị kế hoạch thu mua.

Tìm hiểu được biết thêm, để thuận lợi cho việc tiêu thụ và xuất khẩu nhãn, HTX thường xuyên phối hợp với các cơ quan chuyên môn kết nối với các doanh nghiệp quảng bá, giới thiệu sản phẩm; tích cực tham gia các hội chợ thương mại, gian hàng nông sản an toàn tại các chợ đầu mối, siêu thị, trung tâm thương mại, gian hàng trưng bày nông sản tại các tỉnh nhằm giới thiệu, quảng bá, mở rộng thị trường nhãn. Năm 2018, HTX thu hoạch gần 1.200 tấn quả, trong đó xuất khẩu sang Trung Quốc trên 300 tấn và 1,5 tấn sang thị trường Mỹ, thu về khoảng 7 tỷ đồng. Theo tính toán, mùa nhãn năm nay, dự kiến sản lượng và chất lượng nhãn cao hơn, HTX ước tính xuất khẩu khoảng 800 tấn sang thị trường các nước. Ngoài lượng quả đạt chuẩn xuất khẩu, số còn lại, HTX vẫn bán cho các doanh nghiệp tiêu thụ nội địa, tất nhiên giá cao hơn những năm trước từ 5.000 - 10.000 đồng/kg.

Những ngày này, diện tích nhãn đã cấp mã số vùng trồng của HTX được các thành viên chăm sóc kỹ, chờ thu hái và xuất khẩu trung tuần tháng 8. Anh Nguyễn Đức Xuân, thành viên HTX Phương Nam vui vẻ: Với 9 ha nhãn sản xuất theo quy trình VietGAP, tỷ lệ quả chín khoảng 10%, nhà tôi đã chọn diện tích nhãn chín trước để thu hoạch; đồng thời, dọn dẹp kho chứa, chuẩn bị bao bì, bạt và phương tiện vận chuyển để không bị động khi thu hoạch đại trà. Mấy ngày gần đây, theo dõi, cập nhật giá nhãn, thấy cao hơn các năm trước nên tôi yên tâm chờ nhãn chín đồng loạt mới thu hái. Vườn nhãn nhà tôi gần 20 năm tuổi nhưng nhờ áp dụng khoa học kỹ thuật trong canh tác, vẫn đạt năng suất 15 tấn/ha. Năm 2018, tôi thu trên 70 tấn quả, trừ chi phí vẫn lãi trên 1 tỷ đồng. Năm nay, dự kiến tăng 15-20%, ước thu khoảng 120 tấn quả phục vụ tiêu thụ và xuất khẩu.

Thành viên HTX Phương Nam (Lóng Phiêng) kiểm tra độ chín của diện tích nhãn xuất khẩu.

Nhờ áp dụng mô hình trồng nhãn an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP, sản phẩm nhãn chín muộn của HTX Phương Nam đã đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe và bước đầu xuất bán thành công vào thị trường Mỹ, Trung Quốc, có cơ hội xuất khẩu sang một số nước EU, Nhật Bản, Hàn Quốc... Với sự chuẩn bị chu đáo của bà con nông dân, Lóng Phiêng nói chung và HTX Phương Nam nói riêng chắc chắn đạt và vượt chỉ tiêu sản lượng và chất lượng quả nhãn đã đề ra.