Những ngày gần đây, tại bản Nong Sơn, xã Chiềng Sung, huyện Mai Sơn, xuất hiện nhiều hố sụt lún và vết nứt, làm ảnh hưởng tới cuộc sống, sinh hoạt của nhân dân.

Ngày 3/4/2024, tại ao cá của gia đình ông Lò Văn Điện, bản Nong Sơn, xã Chiềng Sung, đột ngột có tiếng nổ và xuất hiện cột nước phun từ ao lên, với chiều cao khoảng 5-6m. Ngay sau đó, toàn bộ nước và cá trong ao bị hút xuống 1 hố có dạng hàm ếch, rộng 6m bên cạnh ao.

Tiếp đến, ngày 17/4/2024, tại đoạn rãnh thoát nước đường nội bản Nong Sơn, khu vực gia đình ông Quàng Văn Thương, cách hố sụt lún nhà ông Lò Văn Điện, khoảng 150m, tiếp tục xuất hiện thêm hố sụt lún rộng khoảng 2m, sâu khoảng 7m.

Cùng ngày 17/4, tại nhà ông Quàng Văn Inh, cách điểm sụt lún ao cá của ông Lò Văn Điện khoảng 100m tiếp tục xuất hiện vết nứt rộng khoảng 2 cm tại sân bê tông và chạy dọc chân tường nhà vệ sinh của gia đình; 1 vết nứt rộng khoảng 1,5cm, dài 30m chạy dọc mép đường bê tông nội bản.

Hiện tượng sụt lún, các vết nứt tại bản Nong Sơn vẫn liên tục xuất hiện những ngày tiếp theo. Ông Lò Văn Điện cho biết: Nhà tôi xuất hiện hố sụt lún đầu tiên ở bản, bây giờ đất tiếp tục lún, hố rộng và sâu hơn 2-3 m, gia đình rất lo lắng, mong các cơ quan chức năng sớm đưa ra phương án xử lý.

Ông Quàng Văn Thương cũng lo lắng nói: Từ trước đến nay, chưa bao giờ thấy hiện tượng này, hố sụt lún lúc đầu chỉ sát đường đi nội bản, nhưng bây giờ lún sâu hơn vào tận phía trong phần đất của gia đình tôi, ngay dưới gầm nhà tắm, nguy cơ ảnh hưởng tới ngôi nhà sàn của gia đình đang ở.

Còn anh Cà Văn Ương nói: Mấy ngày nay, tại khu đất của gia đình tiếp tục xuất hiện các vết nứt rộng 40cm, tại chân cột nhà sàn, chúng tôi xả nước mãi không thấy đầy; bây giờ ngôi nhà bắt đầu nghiêng, nếu cứ đà này, nhà không biết đổ lúc nào. Đêm đến, gia đình không yên tâm đi ngủ, phải thay nhau thức, nếu có hiện tượng mất an toàn, sẽ báo thức mọi người di chuyển kịp thời.

Hiện nay, bản Nong Sơn có 137 hộ, 618 nhân khẩu; bản chưa có công trình cấp nước sinh hoạt nông thôn tập trung, chủ yếu sử dụng nước giếng tự khoan và nước mưa phục vụ sinh hoạt, sản xuất nông nghiệp. Trong phạm vi bán kính 100m có các điểm sụt lún, có 25 hộ bị ảnh hưởng, như nước giếng bị đục; nứt sân, nhà vệ sinh, ao thả cá và đường đi bị sụt lún…

Trước hiện tượng sụt lún bất thường, Đoàn kiểm tra liên ngành đã được thành lập, gồm: Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Khoa học và Công nghệ, Sở Xây dựng tỉnh Sơn La, Tổ chuyên gia Viện khoa học Địa chất và khoáng sản thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường đã đến kiểm tra, khảo sát thực địa, đánh giá xác định nguyên nhân, thống nhất đưa ra giải pháp để phòng ngừa, ứng phó và khắc phục hiện tượng sụt lún tại bản Nong Sơn, xã Chiềng Sung, huyện Mai Sơn.

Theo thông tin ban đầu, khu vực bản Nong Sơn, xã Chiềng Sung nằm trên khu vực phân bố đá vôi thuộc hệ tầng đồng giao, ảnh hưởng của đới đứt gãy sông Đà. Đá vôi ở đáy thung lũng có dấu hiệu bị dập vỡ, tái kết tinh do ảnh hưởng của hoạt động kiến tạo; khu vực hố sụt có nền địa chất yếu trên đá vôi ngầm, cũng được đánh giá là nơi có nhiều hang karst ngầm. Qua đo đạc, cho thấy dòng chảy ngầm trong khu vực theo hướng Tây Bắc - Đông Nam trùng với hướng phát triển của các hang karst ngầm. Khu vực hố sụt, liên quan đến dải hang karst phát triển theo hướng Tây Bắc - Đông Nam theo các đứt gãy trẻ.

Ông Nguyễn Sơn Hải, Phó Chủ tịch UBND huyện Mai Sơn, cho biết: UBND huyện đã chỉ đạo UBND xã Chiềng Sung làm rào chắn và cắm biển cảnh báo tại các vị trí sụt lún và các điểm có hiện tượng tiếp tục xảy ra sụt lún; thường xuyên theo dõi, khoanh vùng các điểm có hiện tượng tiếp tục xảy ra sụt lún, rạn nứt; cần thiết sẽ tổ chức di dời các hộ ra khỏi khu vực bị sụt lún; thông báo trên loa phát thanh của bản đến toàn thể nhân dân biết, không đi lại tại các điểm sụt lún. Đồng thời, rà soát các hộ sử dụng nước giếng khoan; kiểm tra, nắm bắt địa bàn, kịp thời phát hiện các trường hợp khoan giếng trái phép.

UBND huyện phối hợp với các sở, ban, ngành liên quan triển khai khảo sát địa chất, đánh giá, xác định nguyên nhân, khoanh vùng, sớm có giải pháp đối với các khu vực đã bị sụt lún tại bản Nong Sơn. Kiến nghị xem xét, hỗ trợ kinh phí đầu tư công trình nước sinh hoạt nông thôn tập trung cho bản Nong Sơn, đảm bảo an toàn và ổn định cuộc sống nhân dân.

Hiện tượng sụt lún bất thường tại bản Nong Sơn, xã Chiềng Sung, huyện Mai Sơn đang làm ảnh hưởng đến đời sống, sinh hoạt của người dân; rất mong các cơ quan chức năng sớm có phương án khắc phục kịp thời, để nhân dân yên tâm lao động, sản xuất.