PV: Xin ông cho biết, trường hợp nào được xác định là trẻ em lao động trái quy định pháp luật? Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này?

Ông Phạm Quang Phương: Theo quy định tại Điều 143 Bộ luật Lao động, lao động chưa thành niên là người lao động chưa đủ 18 tuổi. Lao động trẻ em là tình trạng trẻ và người chưa thành niên làm các công việc trái quy định pháp luật về lao động, cản trở hoặc tác động tiêu cực đến sự phát triển thể chất, trí tuệ và nhân cách của trẻ.

Một trong những nguyên nhân dẫn đến lao động trẻ em, đó là các trường hợp có điều kiện kinh tế gia đình khó khăn, bố mẹ ly hôn, hoặc ốm đau dài ngày, nên trẻ phải làm việc sớm hoặc phải bỏ học để làm việc phụ giúp gia đình và tự nuôi bản thân. Hơn nữa, gia đình, bản thân các em, cũng như người sử dụng lao động còn thiếu hiểu biết về pháp luật, về chính sách liên quan đến lao động trẻ em, đã dẫn đến tình trạng trẻ em lao động trái quy định của pháp luật.

PV: Ông đánh giá thế nào về thực trạng lao động trẻ em trên địa bàn tỉnh trong thời gian qua?

Ông Phạm Quang Phương: Hiện nay, toàn tỉnh có trên 393.600 trẻ dưới 16 tuổi. Trong đó, 6.014 trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, trên 130.000 trẻ em có nguy cơ rơi vào hoàn cảnh đặc biệt. Những năm qua, các cấp, các ngành trong tỉnh đã triển khai thực hiện nhiều biện pháp để chăm lo, tạo điều kiện thuận lợi cho trẻ được chăm sóc, được học tập và phát triển toàn diện. Theo thống kê của các huyện, thành phố, trong 6 tháng đầu năm 2023, toàn tỉnh có 114.228 trường hợp trẻ em có nguy cơ trở thành lao động trẻ em; chưa phát hiện trường hợp trẻ em lao động trái pháp luật.

PV: Giải pháp nào ngăn ngừa tình trạng trẻ em lao động trái pháp luật, thưa ông?

Ông Phạm Quang Phương: Ngày 30/8/2021, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 2096/QĐ-UBND phê duyệt kế hoạch thực hiện Chương trình phòng ngừa, giảm thiểu trẻ em lao động trái quy định của pháp luật giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030, các cấp, các ngành trong tỉnh đã đề ra các giải pháp cơ bản để phòng ngừa, giảm thiểu trẻ em lao động trái quy định của pháp luật. Trong đó, các cơ quan chuyên môn hoàn thiện chính sách, pháp luật về phòng ngừa, giảm thiểu lao động trẻ em. Tăng cường truyền thông, giáo dục, nâng cao vai trò, trách nhiệm của các cấp ủy đảng, chính quyền các cấp, các doanh nghiệp, hợp tác xã, các tổ chức, cá nhân và cộng đồng về công tác này, từ đó kịp thời phát hiện các trường hợp trẻ em lao động trái pháp luật và trẻ có nguy cơ trở thành lao động trẻ em trái pháp luật, để can thiệp và hỗ trợ kịp thời, giúp các em hòa nhập cộng đồng và có cơ hội phát triển.

Bên cạnh đó, từ điều kiện thực tế ở địa phương, các huyện, thành phố, các sở, ban, ngành liên quan xây dựng các mô hình phòng ngừa, giảm thiểu lao động trẻ em, chú trọng ở các địa bàn, ngành nghề có nguy cơ phát sinh lao động trẻ em. Đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật để xử lý nghiêm các trường hợp sử dụng lao động trẻ em. Vận động các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong và ngoài tỉnh ủng hộ vật chất, tinh thần để hỗ trợ cho trẻ có hoàn cảnh khó khăn; bảo đảm 100% trẻ thuộc diện bảo trợ xã hội được quan tâm và chi trả đầy đủ, kịp thời các chế độ chính sách theo quy định... giúp các em được bảo đảm cuộc sống ở mức cơ bản, tránh được tình trạng trẻ em lao động trái pháp luật.

Riêng ngành Giáo dục - Đào tạo, thực hiện tốt các chính sách hỗ trợ giáo dục đối với trẻ, như chính sách miễn giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập đối với trẻ tại các xã biên giới, vùng có điều kiện kinh tế, xã hội đặc biệt khó khăn, trẻ thuộc gia đình nghèo... Chỉ đạo các trường học có biện pháp hỗ trợ trẻ có nguy cơ trở thành lao động trẻ em; phòng ngừa các em bỏ học giữa chừng để tìm kiếm việc làm phụ giúp gia đình và tự nuôi bản thân.

PV: Trân trọng cảm ơn ông.