Bắc Yên là huyện vùng cao, có 15 xã, 1 thị trấn với 7 dân tộc sinh sống, trong đó, trên 95% dân số là đồng bào dân tộc thiểu số. Những năm qua, thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia trên địa bàn huyện Bắc Yên đã đem lại diện mạo nông thôn vùng cao thêm đổi mới.

Thiết thực những công trình

Đến bản Tam Hợp, xã Phiêng Ban, huyện Bắc Yên, tuyến đường nội bản được đổ bê tông kiên cố, sạch sẽ. Anh Thào Pá Mua vui mừng nói: Trước đây, vào bản chỉ có con đường đất nhỏ hẹp, trời mưa lầy lội, đi lại vất vả. Được nhà nước đầu tư đổ bê tông đường nội bản, nhân dân tự giác hiến đất để mở rộng mặt đường, riêng nhà tôi hiến gần 100 m² đất.

Ông Thào A Ư, Bí thư Chi bộ, Trưởng bản Tam Hợp, phấn khởi: Bản có hơn 100 hộ, trên 500 nhân khẩu. Bà con trong bản ai cũng vui mừng, bởi niềm mong mỏi nhiều năm nay có con đường kiên cố đã thành hiện thực; không chỉ thuận lợi cho việc đi lại, tiêu thụ nông sản được các tiểu thương đi ô tô về tận bản thu mua với giá cao hơn. Ban Quản lý bản sẽ tuyên truyền, vận động người dân bảo vệ, quản lý, sử dụng hiệu quả công trình.

Dự án nâng cấp đường nội bản Tam Hợp, xã Phiêng Ban được khởi công cuối năm 2023, tổng mức đầu tư gần 1,8 tỷ đồng từ nguồn vốn Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới; tổng chiều dài trên 1km; nền đường rộng 3,5m, mặt đường 2,5m. Thời gian thực hiện 2 năm, đến quý I/2024, đã hoàn thành đổ bê tông 600m, còn 400m hoàn thành thi công nền đường, đang tập kết vật liệu đổ bê tông mặt đường.

Tại xã Tạ Khoa, điểm sắp xếp, ổn định dân cư bản Tà Đò có tổng mức đầu tư 12 tỷ đồng từ nguồn vốn Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế, xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Các hạng mục san ủi nền nhà, kè bê tông, đường giao thông, rãnh thoát nước, công trình điện, nước sinh hoạt được hoàn thiện, sẵn sàng đón 24 hộ dân chuyển đến sinh sống.

Anh Mùa A Của, bản Tà Đò, chia sẻ: Gia đình tôi và 8 hộ đang sinh sống ở khu Suối Táu, cách bản khoảng 2 km, đường đi dốc cao, rất khó khăn, mưa xuống thì chỉ có đi bộ, không có điện lưới quốc gia, nền nhà có nguy cơ sạt lở. Chúng tôi được bố trí về nơi ở mới, được cấp đất, điện, nước đầy đủ, đường đi được đổ bê tông kiên cố; dân bản sẽ tích cực lao động, sản xuất, nâng cao thu nhập, mức sống gia đình.

Anh Đinh Văn Khanh, Bí thư Chi bộ, Trưởng bản Tà Đò, cho biết: 24 hộ nằm trong diện di chuyển đang sinh sống tại các khu dân cư có nguy cơ xảy ra lũ ống, lũ quét và sạt lở khi mùa mưa. Hiện nay, bản đang phối hợp với các phòng, ban của huyện, xã tiến hành cho các hộ bốc thăm nhận vị trí. Đồng thời, huy động nhân lực hỗ trợ các hộ chuyển về khu tái định cư trước mùa mưa năm nay.

Bằng nguồn vốn các chương trình giảm nghèo bền vững; xây dựng nông thôn mới và phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, từ năm 2023 đến nay, huyện Bắc Yên đã đầu tư trên 120 tỷ đồng để hỗ trợ đất ở cho 40 hộ, đất sản xuất 29 hộ, hỗ trợ nhà ở 36 hộ; xây dựng 5 công trình nước sinh hoạt tập trung; hoàn thành xây dựng 1 điểm sắp xếp, bố trí, ổn định dân cư 24 hộ; hỗ trợ bảo vệ gần 25.000 ha rừng phòng hộ, rừng sản xuất; hỗ trợ trồng mới 150 ha rừng sản xuất.

Đến nay, huyện đã triển khai 63 dự án đầu tư cơ sở hạ tầng; trong đó, 55 dự án hoàn thành, bàn giao đưa vào sử dụng. Hỗ trợ phát triển 5 sản phẩm OCOP; mua sắm trang thiết bị 6 nhà văn hóa xã, 10 nhà văn hóa bản. Tổ chức ngày hội việc làm, với 21 doanh nghiệp tham gia, tư vấn, hướng nghiệp cho 1.227 lao động; mở 14 lớp đào tạo nghề thường xuyên dưới 3 tháng cho 252 lao động...

Đẩy mạnh triển khai các CTMTQG

Quá trình triển khai các chương trình mục tiêu trên địa bàn huyện Bắc Yên còn một số khó khăn, nhất là nội dung đào tạo nghề, do chưa có định mức, đơn giá dịch vụ đào tạo nghề thống nhất trên địa bàn tỉnh, để có căn cứ xây dựng dự toán thực hiện đào tạo nghề dưới 3 tháng. Đối với nội dung hỗ trợ phát triển sản xuất, chưa có hướng dẫn cơ chế quản lý tài sản sau đầu tư thực hiện dự án hỗ trợ phát triển sản xuất theo chuỗi giá trị; chưa có quy định, hướng dẫn định mức kinh tế để hỗ trợ phát triển sản xuất theo nhiệm vụ.

Ông Đào Văn Nguyên, Chủ tịch UBND huyện Bắc Yên, cho biết: Huyện tiếp tục đề xuất, kiến nghị với tỉnh tháo gỡ những khó khăn vướng mắc về cơ chế, chính sách. Đồng thời, tăng cường phân cấp, trao quyền cho cấp xã, nâng cao tính chủ động, linh hoạt trong quản lý, tổ chức thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia. Phát huy vai trò chủ thể của cộng đồng dân cư tham gia vào quá trình lập kế hoạch, tổ chức thực hiện và giám sát tổ chức thực hiện các chương trình. Đồng thời, đẩy mạnh lồng ghép, sử dụng vốn nhiều chương trình đầu tư các công trình, dự án có cùng mục tiêu, nội dung được thực hiện trên cùng một địa bàn; huy động tối đa các nguồn vốn, đảm bảo sử dụng vốn tập trung, tiết kiệm, hiệu quả, khắc phục tình trạng đầu tư dàn trải, trùng lặp; tránh thất thoát, lãng phí, không để phát sinh nợ đọng xây dựng cơ bản.

Cùng với đó, huyện Bắc Yên nghiên cứu, đề xuất áp dụng cơ chế đặc thù trong tổ chức thực hiện các dự án đầu tư xây dựng quy mô nhỏ, kỹ thuật không phức tạp với quy trình đơn giản, thủ tục rút gọn trong lập, thẩm định, quyết định dự án, lựa chọn nhà thầu thi công công trình và quản lý thi công, bảo trì công trình đối với dự án đầu tư xây dựng có sự tham gia thực hiện của cộng đồng.

Đẩy mạnh hỗ trợ phát triển sản xuất thuộc các chương trình mục tiêu quốc gia; nâng cao năng lực quản lý và thực hiện các chương trình phù hợp với đặc điểm văn hóa, phong tục tập quán từng dân tộc và gắn với nâng cao kỹ năng tổ chức thực hiện, đánh giá kết quả đầu ra... Năm 2024, huyện Bắc Yên phấn đấu giảm tỷ lệ hộ nghèo từ 4% trở lên; duy trì 2 xã đạt chuẩn xây dựng nông thôn mới; bình quân đạt 11,3 tiêu chí/xã; có 12 sản phẩm đạt chuẩn OCOP.

Có thể thấy, việc triển khai thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia trên địa bàn huyện Bắc Yên đã phát huy hiệu quả; hạ tầng kinh tế, xã hội và đời sống của đồng bào vùng cao được cải thiện, phát triển bền vững.